آیه مباهله: تفاوت میان نسخه‌ها

| واقع در سوره =[[سوره آل عمران]]

'''آیه مُباهله''' ([[سوره آل‌عمران]]: ۶۱) به [[مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران|مباهله میان پیامبر(ص) و مسیحیان نجران]] اشاره دارد که پس از اختلاف آنها درباره جایگاه [[حضرت عیسی(ع)]] رخ داد. مفسران [[شیعه]] و بیشتر [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] این آیه را نشانه حقانیت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] و فضیلت [[اهل‌بیت(ع)]] شمرده‌اند و مراد از «اَبْناءَنا» (پسرانمان) در این آیه، [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن]] و [[امام حسین علیه‌السلام|حسین(ع)]]، و مراد از «نِساءَنا» (زنانمان) [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] و مراد از «اَنْفُسَنا» (جان‌هایمان) را [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]]، دانسته‌اند.

آیه مباهله از آیاتی است که برای فضیلت [[اصحاب کساء]] (پیامبر(ص)، علی(ع)، فاطمه(س)، حسن(ع) و حسین(ع)) به آن استناد شده است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۷۶۴؛ مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۴۰۳ و ۴۰۴.</ref> بیضاوی آن را دلیلی بر حقانیت پیامبر در ادعای نبوت و فضیلت همراهان او ذکر کرده است.<ref>بیضاوی، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۱.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی]] (درگذشت ۴۶۹ق) مفسر شیعه گفته است که این آیه بر برتری [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه]] بر همه زنان دلالت دارد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ج۲، ص۷۴۶.</ref> همچنین [[زمخشری]] (درگذشت ۵۳۸ق) مفسر اهل‌سنت نیز این آیه را قوی‌ترین دلیل بر فضیلت اصحاب کساء دانسته است.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۷۰.</ref> 

به گفته [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]] مفسران اتفاق‌نظر دارند که ابناءنا در آیه مباهله اشاره به [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن]] و [[امام حسین علیه‌السلام|حسین]]، نساءنا اشاره به [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] و انفسنا اشاره به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] دارد.<ref>مرعشى، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۴۶</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] احادیثی که دلالت دارند بر اینکه آیه مباهله در شان [[اصحاب کساء|آل عبا]] نازل شده است را [[تواتر|متواتر]] دانسته است.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ج‏۱، ص۶۷.</ref> در کتاب [[احقاق الحق و ازهاق الباطل (کتاب)|احقاق الحق]]، حدود شصت منبع از منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] ذکر شده‏ است که تصریح کرده‌اند آیه مباهله درباره این افراد نازل شده است.<ref>نگاه کنید: مرعشى، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۴۶-۷۲.</ref> مانند الکَشّاف اثر [[زمخشری]]،<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۷۰.</ref> التفسیر الکبیر اثر [[فخر رازی]]، <ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق. ج۸، ص۲۴۷.</ref> و [[انوار التنزیل و اسرار التأویل (کتاب)|انوار التنزیل و اسرار التأویل]] اثر [[عبدالله بن عمر بیضاوی]].<ref> بیضاوی، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ۱۴۱۸ق،‌ ج۲، ص۲۱.</ref>

#در قرارداد، گاهی الفاظ به‌صورت جمع ذکر می‌شود تا بر همه مصادیق تطبیق کند، ولی در مرحله اجرا ممکن است مصداق، منحصر به یک فرد باشد، و این انحصار در مصداق منافات با کلی بودن مسئله ندارد؛ مثلاً در قرارداد چنین می‌نویسند که مسئول اجرای قرارداد امضاءکنندگان آن و فرزندان آنها هستند، در حالی که ممکن است یکی از طرفین تنها یک یا دو فرزند داشته باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۸۶-۵۸۷.</ref>

#در [[قرآن]] موارد دیگری از اطلاق صیغه جمع بر مصداق واحد وجود دارد مانند [[آیه ظهار]]<ref>نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref>

بنا بر روایات تاریخی، امامان شیعه و برخی از صحابه برای اثبات فضیلت امام علی به آیه مباهله استناد کرده‌اند: