confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۷۶
ویرایش
نماز شب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز («نماز شب» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان))) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{درباره ۲|نماز شب|آشنایی با بیداری در شب برای خواندن نماز و دعا، مدخل |تهجد|}} | {{درباره ۲|نماز شب|آشنایی با بیداری در شب برای خواندن نماز و دعا، مدخل |تهجد|}} | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =امام رضا(ع):| نقل‌قول = «بر شما باد به نماز شب. هیچ بنده‌ای نیست که آخر شب بیدار شود و هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن، هفتاد بار استغفار کند، مگر اینکه خداوند او را از عذاب قبر و آتش پناه دهد و عمر او را طولانی کند و به زندگی او گشایش دهد. ... خانه‌هایی که در آنها نماز شب خوانده می‌شود نورشان برای اهل آسمان می‌درخشد؛ همان‌طور که نور ستارگان برای مردم زمین می‌درخشد.»|تاریخ بایگانی| منبع =فتال | {{جعبه نقل قول| عنوان =[[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]:| نقل‌قول = «بر شما باد به نماز شب. هیچ بنده‌ای نیست که آخر شب بیدار شود و هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن، هفتاد بار استغفار کند، مگر اینکه خداوند او را از عذاب قبر و آتش پناه دهد و عمر او را طولانی کند و به زندگی او گشایش دهد. ... خانه‌هایی که در آنها نماز شب خوانده می‌شود نورشان برای اهل آسمان می‌درخشد؛ همان‌طور که نور ستارگان برای مردم زمین می‌درخشد.»|تاریخ بایگانی| منبع =[[محمد بن حسن فتال نیشابوری|فتال نیشابوری]]، [[روضة الواعظین و بصیرة المتعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۳۲۰.| تراز = چپ| عرض = ۲۴۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
'''نماز شب''' [[نمازهای مستحب|نمازی مستحب]] است که وقت ادای آن پس از [[نیمه‌شب شرعی]] تا [[طلوع فجر]] است. نماز شب بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] واجب بوده و بر دیگران [[مستحب]] است و بر خواندن آن تأکید شده است. روایات بسیاری در فضلیت نماز شب و آثار آن وارد شده است. ازجمله برترین نماز مستحب و از نشانه‌های [[شیعه]] واقعی شمرده شده است. | '''نماز شب''' [[نمازهای مستحب|نمازی مستحب]] است که وقت ادای آن پس از [[نیمه‌شب شرعی]] تا [[طلوع فجر]] است. نماز شب بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] واجب بوده و بر دیگران [[مستحب]] است و بر خواندن آن تأکید شده است. روایات بسیاری در فضلیت نماز شب و آثار آن وارد شده است. ازجمله برترین نماز مستحب و از نشانه‌های [[شیعه]] واقعی شمرده شده است. | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==تأکید بر خواندن نماز شب== | ==تأکید بر خواندن نماز شب== | ||
نماز شب، از [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] است که در روایات بر خواندن آن تأکید شده است. از جمله [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در وصیتش به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، سه بار بر نماز شب سفارش کرده است.<ref> صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۱ و ج۴، ص۱۷۹.</ref> همچنین از آن حضرت خطاب به مسلمانان نقل شده است: «بر شما باد به نماز شب، اگرچه یک رکعت باشد؛ زیرا نماز شب انسان را از گناه باز می‌دارد و خشم پروردگار را خاموش می‌کند و سوزش آتش را در [[قیامت]] دفع می‌کند.»<ref> متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۷۹۱، ح۲۱۴۳۱.</ref> در کتاب‌های حدیثی بابی با عنوان «صلاة اللَّیل» به روایات این موضوع اختصاص دارد.<ref> نگاه کنید به صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> | نماز شب، از [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] است که در روایات بر خواندن آن تأکید شده است. از جمله [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در [[وصیت|وصیتش]] به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، سه بار بر نماز شب سفارش کرده است.<ref> صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۱ و ج۴، ص۱۷۹.</ref> همچنین از آن حضرت خطاب به مسلمانان نقل شده است: «بر شما باد به نماز شب، اگرچه یک رکعت باشد؛ زیرا نماز شب انسان را از گناه باز می‌دارد و خشم پروردگار را خاموش می‌کند و سوزش آتش را در [[قیامت]] دفع می‌کند.»<ref> متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۷۹۱، ح۲۱۴۳۱.</ref> در کتاب‌های حدیثی بابی با عنوان «صلاة اللَّیل» به روایات این موضوع اختصاص دارد.<ref> نگاه کنید به صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> | ||
به گفته [[شیخ صدوق]] (درگذشت ۳۸۱ق) محدث شیعه، نماز شب بر پیامبر(ص) واجب بود و بر دیگران مستحب است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> [[شیخ مفید]] هم نماز شب را سنت مؤکَد دانسته است.<ref>مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۰.</ref> | به گفته [[شیخ صدوق]] (درگذشت ۳۸۱ق) [[محدث]] شیعه، نماز شب بر پیامبر(ص) [[واجب]] بود و بر دیگران [[مستحب]] است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> [[شیخ مفید]] هم نماز شب را سنت مؤکَد دانسته است.<ref>مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۱۲۰.</ref> | ||
==چگونگی خواندن== | ==چگونگی خواندن== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =[[سید علی قاضی طباطبایی|آیت‌الله قاضی]] خطاب به [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]:| نقل‌قول= «فرزندم، اگر دنیا می‌خواهی، نماز شب بخوان. اگر آخرت هم می‌خواهی، نماز شب بخوان.»<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=43304 «بیانات در ابتدای درس خارج درباره اثر نماز شب در از بین بردن گناهان»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>| تراز = چپ| عرض = 220px|منبع=}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =[[سید علی قاضی طباطبایی|آیت‌الله قاضی]] خطاب به [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]:| نقل‌قول= «فرزندم، اگر دنیا می‌خواهی، نماز شب بخوان. اگر آخرت هم می‌خواهی، نماز شب بخوان.»<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=43304 «بیانات در ابتدای درس خارج درباره اثر نماز شب در از بین بردن گناهان»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.</ref>| تراز = چپ| عرض = 220px|منبع=}} | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
مستحب است در رکعت اولِ نماز شفع، [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و [[سوره ناس]] و در رکعت دوم، سوره حمد و [[سوره فلق]] خوانده شود. همچنین در نماز وتر پس از سوره حمد، سه مرتبه [[سوره اخلاص|سوره توحید]] و یک مرتبه سوره‌های فلق و ناس قرائت شود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۴۹.</ref> مستحب است در [[قنوت]] نماز وتر برای چهل مؤمن [[دعا]] یا [[استغفار]] شود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۴۹.</ref> همچنین هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ رَبّی وَ اَتُوبُ اِلَیه»، هفت مرتبه «هذا مَقامُ الْعائِذِ بِک مِنَ النّارِ» و سیصد بار «اَلعَفو» بگوید. سپس این دعا را بخواند: «رَبِّ اغْفِرْلی وَارْحَمْنی وَ تُبْ عَلی اِنَّک اَنْتَ التَّوّابُ الْغَفُورُ الرَّحیمُ.»<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۵۰.</ref> [[شیخ طوسی]] در [[مصباح المتهجد (کتاب)|مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد]]، خواندن [[دعای حزین|دعای حَزین]] را پس از نماز شب سفارش کرده است.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref> | مستحب است در رکعت اولِ نماز شفع، [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و [[سوره ناس]] و در رکعت دوم، سوره حمد و [[سوره فلق]] خوانده شود. همچنین در نماز وتر پس از سوره حمد، سه مرتبه [[سوره اخلاص|سوره توحید]] و یک مرتبه سوره‌های فلق و ناس قرائت شود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۴۹.</ref> مستحب است در [[قنوت]] نماز وتر برای چهل مؤمن [[دعا]] یا [[استغفار]] شود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۴۹.</ref> همچنین هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ رَبّی وَ اَتُوبُ اِلَیه»، هفت مرتبه «هذا مَقامُ الْعائِذِ بِک مِنَ النّارِ» و سیصد بار «اَلعَفو» بگوید. سپس این دعا را بخواند: «رَبِّ اغْفِرْلی وَارْحَمْنی وَ تُبْ عَلی اِنَّک اَنْتَ التَّوّابُ الْغَفُورُ الرَّحیمُ.»<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۴ش، ص۹۵۰.</ref> [[شیخ طوسی]] در [[مصباح المتهجد (کتاب)|مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد]]، خواندن [[دعای حزین|دعای حَزین]] را پس از نماز شب سفارش کرده است.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref> | ||
==آثار و فضیلت‌های نماز شب == | ==آثار و فضیلت‌های نماز شب == | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =[[جابر بن عبدالله انصاری |جابر بن عبدالله انصاری]] از پیامبر(ص):| نقل‌قول= «خدا مگر به‌خاطر دو کار ابراهیم را دوست و خلیل خود انتخاب نکرد: اطعام دادنش و نماز شب خواندنش، هنگامی که مردم خواب‌اند.»| تراز = چپ| عرض = 220px|منبع=صدوق، علل الشرائع، منشورات المکتبة الحیدریه، ج۱، ص۳۵.}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =[[جابر بن عبدالله انصاری |جابر بن عبدالله انصاری]] از پیامبر(ص):| نقل‌قول= «خدا مگر به‌خاطر دو کار [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]] را دوست و خلیل خود انتخاب نکرد: [[اطعام]] دادنش و نماز شب خواندنش، هنگامی که مردم خواب‌اند.»| تراز = چپ| عرض = 220px|منبع=صدوق، علل الشرائع، منشورات المکتبة الحیدریه، ج۱، ص۳۵.}} | ||
در روایات، آثار و فضلیت‌های زیادی برای نماز شب ذکر شده است؛ از جمله در روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الاَنوار]] از پیامبر نقل شده است، نماز شب مایه خشنودی پروردگار، دوستی فرشتگان، معرفت‌بخشی، نورانیت خانه، آرامش بدن، نفرت شیطان، [[استجابت دعا]]، قبولی اعمال، نورانی‌شدن [[قبر]] و مسلح‌شدن در برابر [[دشمن]] می‌شود.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۷، ص۱۶۱.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که نماز شب انسان را خوش‌سیما و خوش‌اخلاق و خوش‌بو می‌کند و روزی را زیاد و [[قرض]] را ادا می‌کند و غم را می‌برد و دید انسان را نورانی می‌کند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۷۲.</ref> در روایت دیگری از امام صادق آمده است: «ثروت و فرزندان، زیور زندگی دنیایند و هشت رکعت نماز در آخر شب و یک رکعت نماز «وتر» زیور آخرت‌اند.»<ref> صدوق، معانی الاخبار، دارالمعرفه، ص۳۲۴.</ref> | در روایات، آثار و فضلیت‌های زیادی برای نماز شب ذکر شده است؛ از جمله در روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الاَنوار]] از پیامبر نقل شده است، نماز شب مایه خشنودی پروردگار، دوستی فرشتگان، معرفت‌بخشی، نورانیت خانه، آرامش بدن، نفرت شیطان، [[استجابت دعا]]، قبولی اعمال، نورانی‌شدن [[قبر]] و مسلح‌شدن در برابر [[دشمن]] می‌شود.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۷، ص۱۶۱.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که نماز شب انسان را خوش‌سیما و خوش‌اخلاق و خوش‌بو می‌کند و روزی را زیاد و [[قرض]] را ادا می‌کند و غم را می‌برد و دید انسان را نورانی می‌کند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۷۲.</ref> در روایت دیگری از امام صادق آمده است: «ثروت و فرزندان، زیور زندگی دنیایند و هشت رکعت نماز در آخر شب و یک رکعت نماز «وتر» زیور آخرت‌اند.»<ref> صدوق، معانی الاخبار، دارالمعرفه، ص۳۲۴.</ref> | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
بر پایه روایاتی که شیخ صدوق در [[علل الشرائع (کتاب)|عِلَلُ الشرائع]] از [[امامان شیعه|امامان]] نقل کرده است، گناه، سبب محروم شدن از نماز شب می‌شود.<ref>صدوق، علل الشرائع، منشورات المکتبة الحیدریه، ج۲، ص۳۶۲.</ref> | بر پایه روایاتی که شیخ صدوق در [[علل الشرائع (کتاب)|عِلَلُ الشرائع]] از [[امامان شیعه|امامان]] نقل کرده است، گناه، سبب محروم شدن از نماز شب می‌شود.<ref>صدوق، علل الشرائع، منشورات المکتبة الحیدریه، ج۲، ص۳۶۲.</ref> | ||
==احکام== | ==احکام== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]: | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]: | ||
«شَرَفُ الْمُؤْمِنِ صَلاتُهُ بِاللَّیلِ، وَعِزُّهُ کفُّ الاَذی عَنِ النّاسِ؛ شرافت مؤمن به نماز شب اوست و عزّت و بزرگواری او در خودداری از آزار مردم.»|تاریخ بایگانی| منبع = | «شَرَفُ الْمُؤْمِنِ صَلاتُهُ بِاللَّیلِ، وَعِزُّهُ کفُّ الاَذی عَنِ النّاسِ؛ شرافت مؤمن به نماز شب اوست و عزّت و بزرگواری او در خودداری از آزار مردم.»|تاریخ بایگانی| منبع =[[شیخ صدوق]]، [[الخصال (کتاب)|الخصال]]، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۶.| تراز = چپ| عرض = ۲۷۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
برخی از احکام نماز شب، برپایه کتاب‌های فقهی عبارت است از: | برخی از احکام نماز شب، برپایه کتاب‌های فقهی عبارت است از: | ||