پرش به محتوا

قاعده حرمت تغریر جاهل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''قاعده حرمت تغریر جاهل''' یا '''حرمت اِغراء به جهل''' قاعده‌ای فقهی که بر اساس آن پنهان‌کردن حقیقت یا گفتن خلاف آن برای فرد جاهل و به [[گناه]] کشاندن او [[حرام]] است. این قاعده در [[فقه]] و [[کلام امامیه|کلام]] مورد بررسی و استناد قرار گرفته و قواعد فقهی دیگر همچون [[وجوب ارشاد جاهل]]، [[قاعده نفی غرر|نفی غرر در معاملات]] و [[قاعده حرمت اعانه بر اثم|حرمت اعانه بر گناه]] آن را تایید و پشتیبانی می‌کند.  
'''حرمت تغریر جاهل''' یا '''حرمت اِغراء به جهل''' قاعده‌ای فقهی است که بر اساس آن پنهان‌کردن حقیقت یا گفتن خلاف آن برای فرد ناآگاه به حقیقت و به [[گناه]] کشاندن او [[حرام]] است. این قاعده در [[فقه]] و [[کلام امامیه|کلام]] مورد بررسی و استناد قرار گرفته و قواعد فقهی دیگر همچون [[وجوب ارشاد جاهل]]، [[قاعده نفی غرر|نفی غرر در معاملات]] و [[قاعده حرمت اعانه بر اثم|حرمت اعانه بر گناه]] آن را تأیید و پشتیبانی می‌کند.  


[[مجتهد|فقیهان شیعه]] در استنباط برخی احکام به حرمت تغریر جاهل استناد کرده‌اند. برای نمونه، فروشنده روغن نجس اگر بداند به صورت عادی مشتری آن را برای خوردن می‌برد لازم است نجس‌بودنش را اعلام کند، وگرنه مرتکب تغریر جاهل می‌شود. در [[کلام اسلامی|دانش کلام]] هم برای اثبات برخی مسائل اعتقادی مانند لزوم [[قاعده لطف|لطف]] خدا بر بندگان و اعتقاد به [[عصمت پیامبران]] و [[عصمت امامان|امامان]] به قبح و ممنوعیت اغراء به جهل استدلال می‌شود.  
[[مجتهد|فقیهان شیعه]] در استنباط برخی احکام به حرمت تغریر جاهل استناد کرده‌اند. برای نمونه، فروشنده روغن نجس اگر بداند مشتری آن را برای خوردن استفاده می‌کند، لازم است نجس‌بودنش را اعلام کند، وگرنه مرتکب قاعده تغریر جاهل می‌شود. در [[کلام اسلامی|دانش کلام]] هم برای اثبات برخی مسائل اعتقادی مانند لزوم [[قاعده لطف|لطف]] خدا بر بندگان و اعتقاد به [[عصمت پیامبران]] و [[عصمت امامان|امامان]] به قبح و ممنوعیت اغراء به جهل استدلال می‌شود.  


فقیهان حرمت تغریر جاهل را متکی به برخی آیات قرآنی، روایات و دلیل عقلی دانسته‌اند. از جمله روایاتی که می‌گوید اگر کسی بدون علم [[فتوا]] دهد، گناه کسانی که به چنین فتوایی عمل کنند در [[نامه اعمال]] او نوشته می‌شود.  
فقیهان حرمت تغریر جاهل را متکی به برخی [[آیه|آیات قرآن]]، [[حدیث|روایات]] و [[دلیل عقلی]] دانسته‌اند. از جمله روایتی که می‌گوید اگر کسی بدون علم [[فتوا]] دهد، گناه کسانی که به چنین فتوایی عمل کنند در [[نامه اعمال]] او نوشته می‌شود.  


[[محمدحسین غروی اصفهانی|محقق اصفهانی]] بر این باور است که اغرای به جهل تنها در صورتی قبیح است که مصداق و فردی از افراد عنوان ظلم به دیگران باشد. به نظر او با توجه به اینکه [[توریه]] برای کنار‌زدن ستم ظالمان است، ظلمی در آن محقق نبوده و قاعده حرمت تغریر جاهل بر توریه تطبیق نمی‌شود.  
[[محمدحسین غروی اصفهانی|محقق اصفهانی]] بر این باور است که اغرای به جهل تنها در صورتی قبیح است که مصداق عنوان ظلم به دیگران باشد. به نظر او با توجه به اینکه [[توریه]] برای کنار‌زدن ستم ظالمان است، ظلمی در آن محقق نبوده و قاعده حرمت تغریر جاهل بر توریه تطبیق نمی‌شود.  


==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش