پرش به محتوا

اشتغال زن: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نویسه‌های عربی
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۱۴: خط ۱۴:
#دیدگاه میانه که بر مشارکت زنان در زمینه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی با اِعمال برخی محدودیت‌ها تأکید دارد.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۳.</ref>
#دیدگاه میانه که بر مشارکت زنان در زمینه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی با اِعمال برخی محدودیت‌ها تأکید دارد.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۳.</ref>


== مفهوم‌شناسی ==
==مفهوم‌شناسی==
کاربرد واژه اشتغال در فرهنگ اسلامی با تأکید بر مفهوم «کار» دانسته شده و دو معنا برای کار ذکر نموده‌اند: یکی فعالیت و حرفهٔ درآمدزا، که معنای غالب است و دیگری به معنای هر چیزی که انرژی برایش صرف شود.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> معنی دوم با مفهوم لغوی اشتغال (پرداختن به کاری)<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه اشتغال.</ref> بیشتر مطابقت داشته و گفته می‌شود در متون دینی{{یاد|از جمله از [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] نقل شده است: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ» (بنده بی‌کار مورد دشمنی خدای متعال است).(شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۶۹.)}} بر این معنا از کار تأکید شده و مرد و زن مکلّف به آن هستند.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref>  
کاربرد واژه اشتغال در فرهنگ اسلامی با تأکید بر مفهوم «کار» دانسته شده و دو معنا برای کار ذکر نموده‌اند: یکی فعالیت و حرفهٔ درآمدزا، که معنای غالب است و دیگری به معنای هر چیزی که انرژی برایش صرف شود.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> معنی دوم با مفهوم لغوی اشتغال (پرداختن به کاری)<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه اشتغال.</ref> بیشتر مطابقت داشته و گفته می‌شود در متون دینی{{یاد|از جمله از [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] نقل شده است: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ» (بنده بی‌کار مورد دشمنی خدای متعال است).(شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۶۹.)}} بر این معنا از کار تأکید شده و مرد و زن مکلّف به آن هستند.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref>  


خط ۵۰: خط ۵۰:
[[عبدالله جوادی آملی|آیت‌الله جوادی آملی]] از مراجع تقلید، درباره حدیث «لَیْسَ عَلَی النِّسَاءِ جُمُعَة وَ لا جَماعَة» معتقد است، این روایت رُخصت است نه عزیمت؛ یعنی وجوب نماز جمعه و جماعت در زمان معصوم(ع)، از زنان بر داشته شده، نه اینکه بگوید زنان حق شرکت در نماز جمعه و جماعت ندارند و حضور آنها اثر و پاداشی ندارد و نمازشان باطل است.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۳۸۳.</ref> به اعتقاد وی حضور زن، در عرصه سیاست و مبارزه علیه ظالمان به [[تقریر معصوم|تقریر معصومان(ع)]] رسیده است؛<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۴۱۱.</ref> اقدامات زنانی همچون [[سوده همدانی]] یا دختر حرث بن عبدالمطلب که در زمان ائمه در سیاست دخالت می‌کردند، نه تنها توسط معصومان نهی نشد، بلکه مورد تأیید هم قرار گرفت.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۲۹۷ و ۳۰۵.</ref> حتی در بُعد اقتصادی، برخی به حدیثی استناد کرده‌اند،<ref>امامی و دیگران، «الگوی اشتغال بانوان در گفتمان انقلاب اسلامی: بررسی و ترسیم هسته‌های گفتمانی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای»، ص۷۳۴.</ref> که پیامبر(ص) به زنان جوان اجازهٔ خروج از منزل و پهن کردن بساط دست‌فروشی در دو [[عید فطر]] و [[عید قربان|قربان]] را دادند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۸۷؛ مجلسی اول، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۷۵۶.</ref> ضمن اینکه اگر دانش در حرفه و شغلی مختص زنان باشد، گفته شده که اشتغال زنان در آن حرفه نه تنها [[مستحب]]، بلکه [[واجب]] است.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۷۳.</ref>
[[عبدالله جوادی آملی|آیت‌الله جوادی آملی]] از مراجع تقلید، درباره حدیث «لَیْسَ عَلَی النِّسَاءِ جُمُعَة وَ لا جَماعَة» معتقد است، این روایت رُخصت است نه عزیمت؛ یعنی وجوب نماز جمعه و جماعت در زمان معصوم(ع)، از زنان بر داشته شده، نه اینکه بگوید زنان حق شرکت در نماز جمعه و جماعت ندارند و حضور آنها اثر و پاداشی ندارد و نمازشان باطل است.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۳۸۳.</ref> به اعتقاد وی حضور زن، در عرصه سیاست و مبارزه علیه ظالمان به [[تقریر معصوم|تقریر معصومان(ع)]] رسیده است؛<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۴۱۱.</ref> اقدامات زنانی همچون [[سوده همدانی]] یا دختر حرث بن عبدالمطلب که در زمان ائمه در سیاست دخالت می‌کردند، نه تنها توسط معصومان نهی نشد، بلکه مورد تأیید هم قرار گرفت.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۲۹۷ و ۳۰۵.</ref> حتی در بُعد اقتصادی، برخی به حدیثی استناد کرده‌اند،<ref>امامی و دیگران، «الگوی اشتغال بانوان در گفتمان انقلاب اسلامی: بررسی و ترسیم هسته‌های گفتمانی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای»، ص۷۳۴.</ref> که پیامبر(ص) به زنان جوان اجازهٔ خروج از منزل و پهن کردن بساط دست‌فروشی در دو [[عید فطر]] و [[عید قربان|قربان]] را دادند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۸۷؛ مجلسی اول، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۷۵۶.</ref> ضمن اینکه اگر دانش در حرفه و شغلی مختص زنان باشد، گفته شده که اشتغال زنان در آن حرفه نه تنها [[مستحب]]، بلکه [[واجب]] است.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۷۳.</ref>


==پیامدهای اشتغال زنن در خارج از منزل==
==پیامدهای اشتغال زن در خارج از منزل==
برخی محققان برای اشتغال زنان در خارج از منزل، آثار و پیامدهایی (مثبت یا منفی) بیان نمودند، که می‌تواند برای آنها به دنبال داشته باشد.<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۸-۱۱۰.</ref>
برخی محققان برای اشتغال زنان در خارج از منزل، آثار و پیامدهای (مثبت و منفی) بیان نمودند، که می‌تواند برای آنها به دنبال داشته باشد.
===پیامدهای مثبت===
===پیامدهای مثبت===
از تأثیرات دیگر اشتغال زن عبارت است از: بهبود وضع اقتصادی خانواده های دو درآمد بالا رفتن سطح تحصیلات زنان و توسعه دیدگاه های آنان نسبت به حفظ حقوق خود و خانواده و عدم تسلیم در برابر سوء استفاده های استعمار و استثمارگران بهبود روابط اجتماعی و تاثیر آن بر روی آموزش و تربیت فرزندان تغییر نگرش همسران نسبت به روابط فی مابین تصحیح نگرش های کلیشه ای نسبت به توانائیهای زن و مرد و حفظ جایگاه ها و ارزشهای این دو به عنوان دو موجود ذی حق و ذی شعور و اینکه هر انسانی به اندازه استعداد و توانایی که خداوند در اختیارش نهاده میتواند با استفاده بهینه از این امکانات برای خود، خانواده و جامعه مفید واقع شود. ضمناً زنان شاغل از کفایت و خودپنداریهای مثبتی برخوردارند. لذا به شکل مؤثری قادرند به مدیریت زمان بپردازند و با برنامه ریزی بهتر میتوانند از زمان خود استفاده بیشتری ببرند.
از جمله آثار مثبتی که برای اشتغال زنان در خارج از منزل بیان شده، عبارت‌اند از:<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۸-۱۰۹.</ref>
 
* بهبود وضع اقتصادی خانواده‌ها با داشتن دو درآمد.
* بالا رفتن سطح تحصیلات زنان و آگاهی آنان از حفظ حقوق خود و خانواده.
* بهبود روابط اجتماعی و تاثیر آن بر روی آموزش و تربیت فرزندان.
* تصحیح نگرش کلیشه‌ای نسبت به توانایی‌های زن و حفظ جایگاه و ارزش وی.
* استفاده از استعداد و توانایی زن جهت خدمت به خانواده و جامعه.
* مدیریت زمان و برنامه‌ریزی بهتر و استفاده بیشتر از وقت توسط زنان شاغل.
 
===پیامدهای منفی===
===پیامدهای منفی===
خطرهایی که احتمالاً همسر و زندگی زناشویی زنان شاغل را تهدید میکند
از جمله آثار منفی و خطرهایی که برای اشتغال زنان در خارج از منزل بیان شده، عبارت‌اند از:<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref>
-خطر از دست دادن زن برای مرد به دنبال استقلال مالی زنان امروز تحمل فشارهای زنان دیروز را از ناحیه زندگی مشترک ندارند و اغلب به خود می گویند من مجبور نیستم چنین شرایطی داشته باشم من میتوانم یک زندگی را بچرخانم.
 
- خطر از دست دادن فرزند گاهی اوقات به دنبال اشتغال و محدود شدن ارتباط والدین با یکدیگر اختلافاتی پیش میآید که منجر به طلاق روانی شده و فرزندان در این بین به یکی از والدین نزدیک تر میشوند و این مسئله برای والدین مقابل مشکل ساز است.
* خطر [[طلاق]] و جدایی، به دنبال استقلال مالی؛ گاهی زنان امروز تحمل فشارهای زندگی مشترک را از دست داده و به جهت داشتن درآمد جداگانه می‌گویند من می‌توانم زندگی مستقلی داشته باشم.
کاهش مهرورزی بین خود والدین والدین و فرزندان و به دنبال آن ایجاد فاصله بین اعضای سیستم خانواده و اختلال در ارتباطات شغلی. کاهش میزان سلامت زنان به علت برخورد نقشهای خانه داری و وظایف به دنبـال عـدم همکـاری ،همسران به طور خلاصـه حضور زنان در صحنه های مختلف ضروری است اما به رعایت تقوا و پاکدامنی و توجه به اولویت نقشها و توانمندیهای فردی هر شخص است و این با برنامه ریزیهای دقیق و منظم مسئولین جامعه به نتیجه میرسد.<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۸-۱۱۰.</ref>
* خطر از دست دادن فرزند؛ گاهی به دنبال اشتغال و محدود شدن ارتباط والدین با یکدیگر، اختلافاتی پیش می‌آید که منجر به اختلال روانی در فرزند می‌شود.
* کاهش مهرورزی بین خود والدین و نیز والدین و فرزندان و به دنبال آن ایجاد فاصله بین اعضای خانواده و حتی اختلال در ارتباط‌های شغلی.
* کاهش میزان سلامت زنان به علت برخورد نقش خانه‌داری و وظایف شغلی، به دنبـال عـدم همکـاری همسران.
 
به جهت وجود چنین خطرهایی، گفته شده که حضور زنان در صحنه‌های مختلف لازم است، اما در این‌باره رعایت تقوا، توجه به اولویت‌سنجی در نقشها و توانمندی‌های فردی هر شخص لازم است، که این امر با برنامه‌ریزیهای دقیق افراد و نیز مسئولین جامعه به نتیجه خواهد رسید.<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۱۰.</ref>


==اشتغال زن در منزل==
==اشتغال زن در منزل==
confirmed، protected، templateeditor
۳٬۷۳۷

ویرایش