اشتغال زن: تفاوت میان نسخهها
اصلاح نویسههای عربی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسههای عربی) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
#دیدگاه میانه که بر مشارکت زنان در زمینههای مختلف اجتماعی و سیاسی با اِعمال برخی محدودیتها تأکید دارد.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۳.</ref> | #دیدگاه میانه که بر مشارکت زنان در زمینههای مختلف اجتماعی و سیاسی با اِعمال برخی محدودیتها تأکید دارد.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۳.</ref> | ||
== مفهومشناسی == | ==مفهومشناسی== | ||
کاربرد واژه اشتغال در فرهنگ اسلامی با تأکید بر مفهوم «کار» دانسته شده و دو معنا برای کار ذکر نمودهاند: یکی فعالیت و حرفهٔ درآمدزا، که معنای غالب است و دیگری به معنای هر چیزی که انرژی برایش صرف شود.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> معنی دوم با مفهوم لغوی اشتغال (پرداختن به کاری)<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه اشتغال.</ref> بیشتر مطابقت داشته و گفته میشود در متون دینی{{یاد|از جمله از [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] نقل شده است: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ» (بنده بیکار مورد دشمنی خدای متعال است).(شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۶۹.)}} بر این معنا از کار تأکید شده و مرد و زن مکلّف به آن هستند.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> | کاربرد واژه اشتغال در فرهنگ اسلامی با تأکید بر مفهوم «کار» دانسته شده و دو معنا برای کار ذکر نمودهاند: یکی فعالیت و حرفهٔ درآمدزا، که معنای غالب است و دیگری به معنای هر چیزی که انرژی برایش صرف شود.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> معنی دوم با مفهوم لغوی اشتغال (پرداختن به کاری)<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه اشتغال.</ref> بیشتر مطابقت داشته و گفته میشود در متون دینی{{یاد|از جمله از [[امام موسی کاظم علیهالسلام|امام کاظم(ع)]] نقل شده است: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ» (بنده بیکار مورد دشمنی خدای متعال است).(شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۶۹.)}} بر این معنا از کار تأکید شده و مرد و زن مکلّف به آن هستند.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۶۴.</ref> | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
[[عبدالله جوادی آملی|آیتالله جوادی آملی]] از مراجع تقلید، درباره حدیث «لَیْسَ عَلَی النِّسَاءِ جُمُعَة وَ لا جَماعَة» معتقد است، این روایت رُخصت است نه عزیمت؛ یعنی وجوب نماز جمعه و جماعت در زمان معصوم(ع)، از زنان بر داشته شده، نه اینکه بگوید زنان حق شرکت در نماز جمعه و جماعت ندارند و حضور آنها اثر و پاداشی ندارد و نمازشان باطل است.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۳۸۳.</ref> به اعتقاد وی حضور زن، در عرصه سیاست و مبارزه علیه ظالمان به [[تقریر معصوم|تقریر معصومان(ع)]] رسیده است؛<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۴۱۱.</ref> اقدامات زنانی همچون [[سوده همدانی]] یا دختر حرث بن عبدالمطلب که در زمان ائمه در سیاست دخالت میکردند، نه تنها توسط معصومان نهی نشد، بلکه مورد تأیید هم قرار گرفت.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۲۹۷ و ۳۰۵.</ref> حتی در بُعد اقتصادی، برخی به حدیثی استناد کردهاند،<ref>امامی و دیگران، «الگوی اشتغال بانوان در گفتمان انقلاب اسلامی: بررسی و ترسیم هستههای گفتمانی از منظر آیتالله خامنهای»، ص۷۳۴.</ref> که پیامبر(ص) به زنان جوان اجازهٔ خروج از منزل و پهن کردن بساط دستفروشی در دو [[عید فطر]] و [[عید قربان|قربان]] را دادند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۸۷؛ مجلسی اول، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۷۵۶.</ref> ضمن اینکه اگر دانش در حرفه و شغلی مختص زنان باشد، گفته شده که اشتغال زنان در آن حرفه نه تنها [[مستحب]]، بلکه [[واجب]] است.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۷۳.</ref> | [[عبدالله جوادی آملی|آیتالله جوادی آملی]] از مراجع تقلید، درباره حدیث «لَیْسَ عَلَی النِّسَاءِ جُمُعَة وَ لا جَماعَة» معتقد است، این روایت رُخصت است نه عزیمت؛ یعنی وجوب نماز جمعه و جماعت در زمان معصوم(ع)، از زنان بر داشته شده، نه اینکه بگوید زنان حق شرکت در نماز جمعه و جماعت ندارند و حضور آنها اثر و پاداشی ندارد و نمازشان باطل است.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۳۸۳.</ref> به اعتقاد وی حضور زن، در عرصه سیاست و مبارزه علیه ظالمان به [[تقریر معصوم|تقریر معصومان(ع)]] رسیده است؛<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۴۱۱.</ref> اقدامات زنانی همچون [[سوده همدانی]] یا دختر حرث بن عبدالمطلب که در زمان ائمه در سیاست دخالت میکردند، نه تنها توسط معصومان نهی نشد، بلکه مورد تأیید هم قرار گرفت.<ref>جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ۱۳۷۱ش، ص۲۹۷ و ۳۰۵.</ref> حتی در بُعد اقتصادی، برخی به حدیثی استناد کردهاند،<ref>امامی و دیگران، «الگوی اشتغال بانوان در گفتمان انقلاب اسلامی: بررسی و ترسیم هستههای گفتمانی از منظر آیتالله خامنهای»، ص۷۳۴.</ref> که پیامبر(ص) به زنان جوان اجازهٔ خروج از منزل و پهن کردن بساط دستفروشی در دو [[عید فطر]] و [[عید قربان|قربان]] را دادند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۸۷؛ مجلسی اول، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۷۵۶.</ref> ضمن اینکه اگر دانش در حرفه و شغلی مختص زنان باشد، گفته شده که اشتغال زنان در آن حرفه نه تنها [[مستحب]]، بلکه [[واجب]] است.<ref>خیری، «اشتغال زنان و پیامدهای آن»، ص۱۷۳.</ref> | ||
==پیامدهای اشتغال | ==پیامدهای اشتغال زن در خارج از منزل== | ||
برخی محققان برای اشتغال زنان در خارج از منزل، آثار و | برخی محققان برای اشتغال زنان در خارج از منزل، آثار و پیامدهای (مثبت و منفی) بیان نمودند، که میتواند برای آنها به دنبال داشته باشد. | ||
===پیامدهای مثبت=== | ===پیامدهای مثبت=== | ||
از | از جمله آثار مثبتی که برای اشتغال زنان در خارج از منزل بیان شده، عبارتاند از:<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۸-۱۰۹.</ref> | ||
* بهبود وضع اقتصادی خانوادهها با داشتن دو درآمد. | |||
* بالا رفتن سطح تحصیلات زنان و آگاهی آنان از حفظ حقوق خود و خانواده. | |||
* بهبود روابط اجتماعی و تاثیر آن بر روی آموزش و تربیت فرزندان. | |||
* تصحیح نگرش کلیشهای نسبت به تواناییهای زن و حفظ جایگاه و ارزش وی. | |||
* استفاده از استعداد و توانایی زن جهت خدمت به خانواده و جامعه. | |||
* مدیریت زمان و برنامهریزی بهتر و استفاده بیشتر از وقت توسط زنان شاغل. | |||
===پیامدهای منفی=== | ===پیامدهای منفی=== | ||
خطرهایی که | از جمله آثار منفی و خطرهایی که برای اشتغال زنان در خارج از منزل بیان شده، عبارتاند از:<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref> | ||
* خطر [[طلاق]] و جدایی، به دنبال استقلال مالی؛ گاهی زنان امروز تحمل فشارهای زندگی مشترک را از دست داده و به جهت داشتن درآمد جداگانه میگویند من میتوانم زندگی مستقلی داشته باشم. | |||
کاهش مهرورزی بین خود والدین والدین و فرزندان و به دنبال آن ایجاد فاصله بین اعضای | * خطر از دست دادن فرزند؛ گاهی به دنبال اشتغال و محدود شدن ارتباط والدین با یکدیگر، اختلافاتی پیش میآید که منجر به اختلال روانی در فرزند میشود. | ||
* کاهش مهرورزی بین خود والدین و نیز والدین و فرزندان و به دنبال آن ایجاد فاصله بین اعضای خانواده و حتی اختلال در ارتباطهای شغلی. | |||
* کاهش میزان سلامت زنان به علت برخورد نقش خانهداری و وظایف شغلی، به دنبـال عـدم همکـاری همسران. | |||
به جهت وجود چنین خطرهایی، گفته شده که حضور زنان در صحنههای مختلف لازم است، اما در اینباره رعایت تقوا، توجه به اولویتسنجی در نقشها و توانمندیهای فردی هر شخص لازم است، که این امر با برنامهریزیهای دقیق افراد و نیز مسئولین جامعه به نتیجه خواهد رسید.<ref>اوتادی، «تاثیر اشتغال زنان بر سلامت روان همسرانشان»، ص۱۱۰.</ref> | |||
==اشتغال زن در منزل== | ==اشتغال زن در منزل== |