نظام احسن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[فیلسوف|فیلسوفان]] و متکلمان برای اثبات نظام احسن استدلال‌هایی را مطرح‌ کرده‌اند. علم عنایی خداوند به چگونگی آفرینش، حب ذات کامل مطلق به خود،‌ [[امکان اشرف|برهان امکان اشرف]]، نامحدود بودن خدا و مطالعه جزئی در مخلوقات از جمله این ادله هستند.

نظام احسن با [[برهان نظم]] تفاوت‌هایی دارد. از جمله این که برهان نظم برای [[اثبات خدا|اثبات خدا]] است و از مقدمات عقلی و تجربی بهره‌ می‌برد؛ اما نظام احسن نتیجه اثبات وجود خدا و برخی صفات اوست و مقدماتی تماما عقلی دارد.

===ملاک احسن بودن نظام===

یکی از مباحثی که در رابطه با نظام احسن مطرح است، تعیین ملاک و معیاری است که احسن بودن نظام بر پایه آن سنجیده می‌شود.<ref>پورروستایی، رهیافتی قرآنی به نظریه نظام احسن، ۱۳۹۲ش، ص۱۱-۱۲.</ref> به گفته برخی از فلاسفه، احسن بودن نظام بر پایه هماهنگی کل سیستم و نظام است و نباید در این میان به مصلحت موجود خاصی مثل انسان نظر داشت.<ref>جوادی آملی، سرچشمه‌ اندیشه، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۶۲۲-۶۲۳.</ref> در مقابل گفته شده است بر اساس آیات و روایات مفسران بر این باورند که انسان همچون بقیه مخلوقات به عنوان جزئی از خلقت نیست و به عنوان غایت خلقت برای سایر مخلوقات معرفی شده است.<ref>پورروستایی، رهیافتی قرآنی به نظریه نظام احسن، ۱۳۹۲ش، ص۱۴.</ref> ملاصدرا فیلسوف شیعه نیز معتقد است که غایت خلقت نه همه انسان‌ها بلکه انسانی خاص فراتر از عالم جسمانی است.<ref>صدرالدین شیرازی، شرح اصول کافی، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۲۶۶.</ref> بر این اساس معیار نظام احسن انسان خواهد بود که همه خلقت در راستای رسیدن او به اهدافش خلق شده‌اند.<ref>پورروستایی، رهیافتی قرآنی به نظریه نظام احسن، ۱۳۹۲ش، ص۱۷.</ref>

===تفاوت برهان نظم و نظام احسن===