پرش به محتوا

شارع: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۰: خط ۳۰:
==شارع بودن پیامبر(ص)==
==شارع بودن پیامبر(ص)==
برای اثبات شارع بودن پیامبر به ادله زیر استناد شده است:
برای اثبات شارع بودن پیامبر به ادله زیر استناد شده است:
===آیه ۷ سوره حشر و آیاتی دیگر از قرآن===
برای اثبات شارع بودن پیامبر(ص) به آیه [[آیه ۷ سوره حشر|«وَما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»]]؛ آنچه رسول خدا دستور می‌دهد بگیرید و از آنچه نهی کرده، خودداری کنید.»<ref>سوره حشر، آیه ۷.</ref> و همچنین [[آیه ۲۹ سوره توبه]] و آیات [[آیه ۶۴ سوره نساء|۶۴]] و [[آیه ۸۰ سوره نساء| ۸۰ سوره نساء]] استناد شده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۳-۹۴؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۵۸۹.</ref>


آیه [[آیه ۷ سوره حشر|«وَما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»]]؛ آنچه رسول خدا دستور می‌دهد بگیرید و از آنچه نهی کرده، خودداری کنید.»<ref>سوره حشر، آیه ۷.</ref> و همچنین آیه ۲۹ [[سوره توبه]] و آیات ۶۴ و ۸۰ [[سوره نساء]] استناد شده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۳-۹۴؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۵۸۹.</ref>
در مقابل، برخی با استناد به [[آیه ۱۵ سوره یونس]] و [[آیه ۴ سوره نجم]] که بر پیروی محض پیامبر از [[وحی تشریعی|وحی]] در بیان احکام دلالت دارند، شارع بودن او را رد کرده‌اند.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۱۹-۲۰.</ref>  
====نقد====
در مقابل، برخی با استناد به آیه ۱۵ [[سوره یونس]] و آیه ۴ [[سوره نجم]] که بر پیروی محض پیامبر از [[وحی تشریعی|وحی]] در بیان احکام دلالت دارند، شارع بودن او را رد کرده‌اند.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۱۹-۲۰.</ref>  


صاحب هدایة المسترشدین (محمدتقی اصفهانی) در رد شارع بودن پیامبر اسلام(ص) چنین گفته است:
محمدتقی اصفهانی، صاحب هدایة المسترشدین، در رد شارع بودن پیامبر اسلام(ص) چنین گفته است: با توجه به [[آیه ۱۴۴ سوره بقره]]، انتظار پیامبر(ص) از دریافت [[وحی]] برای [[تغییر قبله]]، بر عدم شارع بودن وی دلالت می‌کند؛ چرا که اگر پیامبر، شارع بود، نیازی نبود که برای تغییر قبله منتظر پیام وحی باشد.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref> او همچنین گفته است که برخی آیات و روایات بر این دلالت دارند که احکامی که پیامبر آورده از سوی خودش نیست؛ بلکه خداوند برای وی بیان کرده و برگرفته از وحی است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۰-۴۱۱.</ref>  
*با توجه به آیه ۱۴۴ [[سوره بقره]]،{{یاد|«نگاه‌های انتظارآمیز تو را به سوی آسمان (برای تعیین قبله نهایی) می‌بینیم. اکنون تو را به سوی قبله‌ای که از آن خشنود باشی باز می‌گردانیم. پس روی خود را به سوی مسجد الحرام کن و هر جا باشید، روی خود را به سوی آن بگردانید و کسانی که کتاب آسمانی به آنها داده شده، به‌خوبی می‌دانند این فرمانِ حقی است که از ناحیه پروردگارشان صادر شده  و خداوند از اعمال آنها غافل نیست.» (سوره بقره، آیه ۱۴۴.)}} انتظار پیامبر از دریافت [[وحی]] برای [[تغییر قبله]]، بر عدم شارع بودن وی دلالت می‌کند؛ چرا که اگر پیامبر شارع بود، نیازی نبود که برای تغییر قبله منتظر پیام وحی باشد.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>
*برخی آیات و روایات دلالت دارند بر این که احکامی که پیامبر آورده از سوی خودش نیست؛ بلکه خداوند برای وی بیان کرده و برگرفته از وحی است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۰-۴۱۱.</ref> البته اصفهانی می‌گوید: برای صحیح بودن اطلاق شارع بر پیامبر همین قدر کفایت می‌کند که گفته شود او احکام شرعی را نه مستقلاً؛ بلکه به واسطه تعلیم الهی بین مردم وضع کرده است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>


بنا به نظر میرزا صادق آقا تبریزی اگر اصطلاح شارع به معنای کسی باشد که حکم شرعی وضع و تعیین می‌کند؛ در این صورت فقط بر خدا اطلاق می‌شود و از این جهت که شارع به معنای تبلیغ‌کننده و دعوت‌کننده به شرع و یا به معنای صاحبِ شریعت باشد، در این معنا بر پیامبر اسلام(ص) نیز اطلاق می‌شود.<ref>مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الاصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹.</ref>
البته اصفهانی در نهایت معتقد است که برای صحیح بودن اطلاق شارع بر پیامبر همین قدر کفایت می‌کند که گفته شود او احکام شرعی را نه مستقلاً؛ بلکه به واسطه تعلیم الهی بین مردم وضع کرده است.<ref>اصفهانی، هدایة المسترشدین، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref>


===اذن داشتن پیامبر از طرف خداوند در ایجاد حکم===
میرزا صادق آقا تبریزی نیز از عالمانی است که معتقد است اگر اصطلاح شارع به معنای کسی باشد که حکم شرعی وضع و تعیین می‌کند؛ در این صورت فقط بر خدا اطلاق می‌شود و از این جهت که شارع به معنای تبلیغ‌کننده و دعوت‌کننده به شرع و یا به معنای صاحبِ شریعت باشد، در این معنا بر پیامبر اسلام(ص) نیز اطلاق می‌شود.<ref>مجتهد تبریزی، المقالات الغریة فی تحقیق المباحث الاصولیة، ۱۳۱۷ق، ص۲۸۹.</ref>
==اذن داشتن پیامبر از طرف خداوند در ایجاد حکم==
برای اثبات شارع بودن پیامبر به روایاتی در [[اصول کافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۰-۶۶۵.</ref> استناد شده که در آن پیامبر به اذن خداوند، حکم شرعی جعل (ایجاد) کرده است.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۲۱-۲۲.</ref> از جمله در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است که خداوند پنج [[نماز]] دو رکعتی را [[واجب]] کرد و پیامبر به اذن خدا به هر یک از نمازهای [[نماز ظهر|ظهر]]، [[نماز عصر|عصر]] و [[نماز عشاء|عشا]] دو رکعت و به [[نماز مغرب]] یک رکعت اضافه کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۳.</ref> خداوند [[روزه]] را در [[رمضان|ماه رمضان]] هر سال واجب کرد و پیامبر روزه [[شعبان|ماه شعبان]] و سه روز از هر ماه را [[مستحب]] کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۴.</ref> خداوند [[خمر]] را [[حرام]] کرد و رسول خدا هر نوشیدنی مست‌کننده‌ای (مُسکِر) را تحریم کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۴.</ref>  
برای اثبات شارع بودن پیامبر به روایاتی در [[اصول کافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۰-۶۶۵.</ref> استناد شده که در آن پیامبر به اذن خداوند، حکم شرعی جعل (ایجاد) کرده است.<ref>سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی در قرآن مجید، ۱۳۸۵ش، ص۲۱-۲۲.</ref> از جمله در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است که خداوند پنج [[نماز]] دو رکعتی را [[واجب]] کرد و پیامبر به اذن خدا به هر یک از نمازهای [[نماز ظهر|ظهر]]، [[نماز عصر|عصر]] و [[نماز عشاء|عشا]] دو رکعت و به [[نماز مغرب]] یک رکعت اضافه کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۳.</ref> خداوند [[روزه]] را در [[رمضان|ماه رمضان]] هر سال واجب کرد و پیامبر روزه [[شعبان|ماه شعبان]] و سه روز از هر ماه را [[مستحب]] کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۴.</ref> خداوند [[خمر]] را [[حرام]] کرد و رسول خدا هر نوشیدنی مست‌کننده‌ای (مُسکِر) را تحریم کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۶۶۴.</ref>  


Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۳۵

ویرایش