پرش به محتوا

قصیده میمیه فرزدق: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۶۸: خط ۱۶۸:
۲۲ مَنْ جَدُّهُ دَانَ فَضْلُ الانْبِيَاءِ لَهُ * وَ فَضْلُ امَّتِهِ دَانَتْ لَهَا الامَمُ
۲۲ مَنْ جَدُّهُ دَانَ فَضْلُ الانْبِيَاءِ لَهُ * وَ فَضْلُ امَّتِهِ دَانَتْ لَهَا الامَمُ
|
|
اين شخصيّتی است كه جميع پيغمبران در مقابل فضل و شرف جدَّش در مرتبه پائين قرار گرفتند، و جميع امَّتها در مقابل فضل و شرف امّتش، پست و حقير به شمار آمدند.
اين شخصيّتی است كه جميع پيغمبران در مقابل فضل و شرف جدَّش در مرتبه پایين قرار گرفتند، و جميع امَّت‌ها در مقابل فضل و شرف امّتش، پست و حقير به شمار آمدند.
|
|
۲۳ عَمَّ الْبَرِيَّةَ بِالإحْسَانِ وَ انْقَشَعَتْ *** عَنْهَا الْعِمَايَةُ وَ الإمْلَاقُ وَ الظُّلَمُ
۲۳ عَمَّ الْبَرِيَّةَ بِالإحْسَانِ وَ انْقَشَعَتْ *** عَنْهَا الْعِمَايَةُ وَ الإمْلَاقُ وَ الظُّلَمُ
|
|
تابش شمس فروزان وجود او به احسان و عنايت، همه را فرا گرفته، و بدين جهت از خلايق، ضلالت و گمراهی، فقر و پريشانی، و ظلم و بيدادگری وارد به بيچارگان (يا تاريكی‌ها) زدوده شده و از ميان برافتاده است.
تابش شمس فروزان وجود او به احسان و عنايت، همه را فراگرفته، و بدين جهت از خلايق، ضلالت و گمراهی، فقر و پريشانی، و ظلم و بيدادگری وارد به بيچارگان (يا تاريكی‌ها) زدوده شده و از ميان برافتاده است.
|
|
۲۴ كِلْتَا يَدَيْهِ غِيَاثٌ عَمَّ نَفْعُهُمَا *** يُسْتَوْكَفَانِ وَ لَا يَعْرُوهُمَا عَدَمُ
۲۴ كِلْتَا يَدَيْهِ غِيَاثٌ عَمَّ نَفْعُهُمَا *** يُسْتَوْكَفَانِ وَ لَا يَعْرُوهُمَا عَدَمُ
|
|
هر دو دستش همچون بارانهای پرآب و سرشار است كه ثمره و نفعش همگان را شامل می‌گردد. اين دو دست پيوسته از آب زلال رحمت الهی تقاطر می‌كنند و هيچ گاه دستخوش كمی و كاستی و فقدان واقع نمی‌شوند.
هر دو دستش همچون باران‌های پرآب و سرشار است كه ثمره و نفعش همگان را شامل می‌گردد. اين دو دست پيوسته از آب زلال رحمت الهی تقاطر می‌كنند و هيچ گاه دستخوش كمی و كاستی و فقدان واقع نمی‌شوند.
|
|
۲۵ سَهْلُ الْخَلِيقَةِ لَا تُخْشَى بَوَادِرُهُ *** يَزِينُهُ خَصْلَتَانِ: الْحِلْمُ وَ الْكَرَمُ
۲۵ سَهْلُ الْخَلِيقَةِ لَا تُخْشَى بَوَادِرُهُ *** يَزِينُهُ خَصْلَتَانِ: الْحِلْمُ وَ الْكَرَمُ
|  
|  
خُلْق و خويش، نرم و ملايم است به طوری كه أبداً مردم از شدّت خشم و حِدَّت غضبش هراس ندارند، و دو خصلت حِلم و كرمش زينت بخش صفات عليا و اخلاق حميده او هستند.
خُلْق و خويش، نرم و ملايم است، به طوری كه أبداً مردم از شدّت خشم و حِدَّت غضبش هراس ندارند، و دو خصلت حِلم و كرمش زينت‌بخش صفات عليا و اخلاق حميده او هستند.
|
|
۲۶  لَا يُخْلِفُ الْوَعْدَ مَيْمُوناً نَقِيبَتُهُ *** رَحْبُ الْفِنَاءِ أرِيبٌ حِينَ يُعْتَرَمُ
۲۶  لَا يُخْلِفُ الْوَعْدَ مَيْمُوناً نَقِيبَتُهُ *** رَحْبُ الْفِنَاءِ أرِيبٌ حِينَ يُعْتَرَمُ
|
|
خُلف وعده نمی‌كند، و باطن و طبيعتش سرشته با خير و بركت و يمن و رحمت است. درِ خانه‌اش برای پذيرائی واردين و وافِدين پيوسته گشوده است. وی شخصيّتی است عاقل، و در برابر شدائد و مشكلاتی كه به وی روی می‌آورد با عقل و درايت چاره سازی می‌نمايد.
خُلف وعده نمی‌كند، و باطن و طبيعتش سرشته با خير و بركت و يمن و رحمت است. درِ خانه‌اش برای پذيرایی واردين و وافِدين پيوسته گشوده است. وی شخصيّتی است عاقل، و در برابر شدائد و مشكلاتی كه به وی روی می‌آورد، با عقل و درايت چاره‌سازی می‌نمايد.
|
|
۲۷  مِنْ مَعْشَرٍ حَبُّهُمْ دِينٌ وَ بُغْضُهُمُ *** كُفْرٌ وَ قُرْبُهُمُ مَنْجًى وَ مُعْتَصَمُ
۲۷  مِنْ مَعْشَرٍ حَبُّهُمْ دِينٌ وَ بُغْضُهُمُ *** كُفْرٌ وَ قُرْبُهُمُ مَنْجًى وَ مُعْتَصَمُ
|
|
او از گروهی می‌باشد كه محبّت بدانها دين است، و عداوتشان كفر است، و نزديك شدن به آنها نجات از هلاكت‌ها و اعتصام و پناه از گزندها و مصائب و آفات است.
او از گروهی می‌باشد كه محبّت بدان‌ها دين است، و عداوتشان كفر است، و نزديک‌شدن به آنها نجات از هلاكت‌ها و اعتصام و پناه از گزندها و مصائب و آفات است.
|
|
۲۸ يُسْتَدْفَعُ السُّوءُ وَ الْبَلْوَى بِحُبِّهِمُ *** وَ يُسْتَزَادُ بِهِ الإحْسَانُ وَ النِّعَمُ
۲۸ يُسْتَدْفَعُ السُّوءُ وَ الْبَلْوَى بِحُبِّهِمُ *** وَ يُسْتَزَادُ بِهِ الإحْسَانُ وَ النِّعَمُ
خط ۱۹۶: خط ۱۹۶:
۲۹ مُقَدَّمٌ بَعْدَ ذِكْرِ اللهِ ذِكْرُهُمْ *** فِى كُلِّ فَرْضٍ وَ مَخْتُومٌ بِهِ الْكَلِمُ
۲۹ مُقَدَّمٌ بَعْدَ ذِكْرِ اللهِ ذِكْرُهُمْ *** فِى كُلِّ فَرْضٍ وَ مَخْتُومٌ بِهِ الْكَلِمُ
|
|
نام ايشان بعد از نام خدا در هر نماز واجب و فريضه‌ای واجب است، و در پايان سخن‌ها و خطبه‌ها و كتاب‌ها و قصائد، بردن اسم ايشان ختم كننده و پايان دهنده گفتار می‌باشد.
نام ايشان بعد از نام خدا در هر نماز واجب و فريضه‌ای واجب است، و در پايان سخن‌ها و خطبه‌ها و كتاب‌ها و قصائد، بردن اسم ايشان ختم‌كننده و پايا‌ن‌دهنده گفتار می‌باشد.
|
|
۳۰  إنْ عُدَّ أهْلُ التُّقَى كَانُوا أئمَّتَهُم *** أوْ قِيلَ: مَنْ خَيْرُ أهْلِ الارْضِ قِيلَ: هُمُ  
۳۰  إنْ عُدَّ أهْلُ التُّقَى كَانُوا أئمَّتَهُم *** أوْ قِيلَ: مَنْ خَيْرُ أهْلِ الارْضِ قِيلَ: هُمُ  
|
|
اگر وقتی اهل تقوی را به شمار آورند آنان امامان و پيشوايانشان می‌باشند، و اگر از بهترين مردم روی زمين سخن به ميان آورند باز هم آنان امامان و نامبرده شدگان هستند.
اگر وقتی اهل تقوا را به شمار آورند، آنان امامان و پيشوايانشان می‌باشند، و اگر از بهترين مردم روی زمين سخن به ميان آورند، باز هم آنان امامان و نامبرده‌شدگان هستند.
|
|
۳۱  لَا يَسْتَطِيعُ جَوَادٌ بُعْدَ غَايَتِهِمْ *** وَ لَا يُدَانِيهِمُ قَوْمٌ وَ إنْ كَرُمُوا
۳۱  لَا يَسْتَطِيعُ جَوَادٌ بُعْدَ غَايَتِهِمْ *** وَ لَا يُدَانِيهِمُ قَوْمٌ وَ إنْ كَرُمُوا
|
|
هيچ اسب يكّه‌تازِ تندروِ ميدان فضيلت و مَجْد و عُلُوّ رتبت را توان آن نمی‌باشد كه به آخرين مرحله سير آنها خود را برساند، و هيچ قومی نمی‌توانند خود را بدانها نزديك كنند، و يا لاأقلّ همسايه و همجوارشان گردند، گرچه آن قوم، قومی بزرگوار و صاحب مجد و كرامت باشند.
هيچ اسب يكّه‌تازِ تندروِ ميدان فضيلت و مَجْد و عُلُوّ رتبت را توان آن نمی‌باشد كه به آخرين مرحله سير آنها خود را برساند، و هيچ قومی نمی‌توانند خود را بدان‌ها نزديک كنند، و يا لاأقلّ همسايه و همجوارشان گردند، گرچه آن قوم، قومی بزرگوار و صاحب مجد و كرامت باشند.
|
|
۳۲ هُمُ الْغُيُوثُ إذَا مَا أزْمَةٌ أزَمَتْ *** وَالاسْدُ اسْدُ الشَّرَى وَ الْبَأسُ مُحْتَدِمُ
۳۲ هُمُ الْغُيُوثُ إذَا مَا أزْمَةٌ أزَمَتْ *** وَالاسْدُ اسْدُ الشَّرَى وَ الْبَأسُ مُحْتَدِمُ
|
|
اگر قحط سالی روی آورد و سختی و تنگی دامنگير مردم گردد، اين خاندانند كه باران‌های رحمت برای خلايق می‌باشند، و اگر شدّت و بأس و كارزاری پيش آيد، باز هم ايشانند كه يگانه شيران هژبران دفاع از نواميس مردم و حفظ بيضه اسلام و مسلمين می‌باشند.
اگر قحط‌سالی روی آورد و سختی و تنگی دامنگير مردم گردد، اين خاندان‌اند كه باران‌های رحمت برای خلايق می‌باشند، و اگر شدّت و بأس و كارزاری پيش آيد، باز هم ايشان‌اند كه يگانه شيران هژبران دفاع از نواميس مردم و حفظ بيضه اسلام و مسلمين می‌باشند.
|
|
۳۳ يَأبَى لَهُمْ أنْ يَحِلَّ الذَّمُّ سَاحَتَهُمْ *** خِيمٌ كَرِيمٌ وَ أيْدٍ بِالنَّدَى هُضُمُ
۳۳ يَأبَى لَهُمْ أنْ يَحِلَّ الذَّمُّ سَاحَتَهُمْ *** خِيمٌ كَرِيمٌ وَ أيْدٍ بِالنَّدَى هُضُمُ
|
|
خوی كريمانه از طرفی و دستهای پرعطا و بخشش از طرف ديگر نمی‌گذارند تا مذمّت و عيب در ساحت منزلشان بار فرو ريزد.
خوی كريمانه از طرفی و دست‌های پرعطا و بخشش از طرف ديگر نمی‌گذارند تا مذمّت و عيب در ساحت منزلشان بار فرو ريزد.
|
|
۳۴ لَا يَقْبِضُ الْعُسْرُ بَسْطاً مِنْ أكُفِّهِمُ *** سِيَّانِ ذَلِكَ إنْ أثْرَوْا وَ إنْ عَدِمُوا
۳۴ لَا يَقْبِضُ الْعُسْرُ بَسْطاً مِنْ أكُفِّهِمُ *** سِيَّانِ ذَلِكَ إنْ أثْرَوْا وَ إنْ عَدِمُوا
|
|
عُسْر و ضيق معيشت و تنگدستی ايشان نمی‌تواند آن دستهای باز و بخشنده را فروبندد، بنابراين عطايشان پيوسته جاری و ساری است چه دارا باشند و يا نادار.
عُسْر و ضيق معيشت و تنگدستی ايشان نمی‌تواند آن دست‌های باز و بخشنده را فروبندد، بنابراين عطايشان پيوسته جاری و ساری است، چه دارا باشند و يا نادار.
|
|
۳۵ أىُّ الْقَبَائلِ لَيْسَتْ فِى رِقَابِهِمُ *** لِاوَّلِيَّةِ هَذَا أوْ لَهُ نِعَمُ
۳۵ أىُّ الْقَبَائلِ لَيْسَتْ فِى رِقَابِهِمُ *** لِاوَّلِيَّةِ هَذَا أوْ لَهُ نِعَمُ
خط ۲۲۴: خط ۲۲۴:
۳۶  مَنْ يَعْرِفِ اللهَ يَعْرِفْ أوَّلِيَّةَ ذَا *** فَالدِّينُ مِنْ بَيْتِ هَذَا نَالَهُ الامَمُ
۳۶  مَنْ يَعْرِفِ اللهَ يَعْرِفْ أوَّلِيَّةَ ذَا *** فَالدِّينُ مِنْ بَيْتِ هَذَا نَالَهُ الامَمُ
|
|
هر كس خدا را بشناسد، نياكان و جدِّ او را حتماً می‌شناسد. زيرا به امّت‌های جهان، دين خدا از بيت اين مرد رسيده است.
هركس خدا را بشناسد، نياكان و جدِّ او را حتماً می‌شناسد. زيرا به امّت‌های جهان، دين خدا از بيت اين مرد رسيده است.
|
|
۳۷  بُيُوتُهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ يُسْتَضَاءُ بِهَا *** فِى النَّائبَاتِ وَ عِنْد الْحُكْمِ إنْ حَكَمُوا
۳۷  بُيُوتُهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ يُسْتَضَاءُ بِهَا *** فِى النَّائبَاتِ وَ عِنْد الْحُكْمِ إنْ حَكَمُوا
|
|
در جميع مشكلات و سختی‌ها و وارداتِ گزنده و مشاجرات، تنها و تنها خانه‌های ايشان در قريش است كه مردم از آن استضائه می‌نمايند، و در پرتو أنوار آن فصل خصومت نموده و حكم را در ميزان عدل و داد استوار می‌دارند.
در جميع مشكلات و سختی‌ها و وارداتِ گزنده و مشاجرات، تنها و تنها خانه‌های ايشان در قريش است كه مردم از آن استضائه می‌نمايند، و در پرتو انوار آن، فصل خصومت نموده و حكم را در ميزان عدل و داد استوار می‌دارند.
|
|
۳۸ فَجَدُّهُ مِنْ قُرَيْشٍ فِى ارُومَتِهَا *** مُحَمَّدٌ وَ عَلِىٌّ بَعْدَهُ عَلَمُ
۳۸ فَجَدُّهُ مِنْ قُرَيْشٍ فِى ارُومَتِهَا *** مُحَمَّدٌ وَ عَلِىٌّ بَعْدَهُ عَلَمُ
|
|
و اين به سبب آن می‌باشد كه: در ريشه اصلی وی جدّ او از قريش، و پس از او علی بن أبی‌طالب شاخص است.
و اين به سبب آن می‌باشد كه در ريشه اصلی وی جدّ او از قريش، و پس از او علی بن ابی‌طالب شاخص است.
|
|
۳۹ بَدْرٌ لَهُ شَاهِدٌ وَ الشِّعْبُ مِنْ احُدٍ *** وَ الْخَنْدَقَانِ وَ يَوْمُ الْفَتْحِ قَدْ عَلِمُوا
۳۹ بَدْرٌ لَهُ شَاهِدٌ وَ الشِّعْبُ مِنْ احُدٍ *** وَ الْخَنْدَقَانِ وَ يَوْمُ الْفَتْحِ قَدْ عَلِمُوا
خط ۲۴۰: خط ۲۴۰:
۴۰ وَ خَيْبَرٌ وَ حُنَيْنٌ يَشْهَدَانِ لَهُ *** وَ فِى قُرَيْضَةَ يَوْمٌ صَيْلَمٌ قَتَمُ
۴۰ وَ خَيْبَرٌ وَ حُنَيْنٌ يَشْهَدَانِ لَهُ *** وَ فِى قُرَيْضَةَ يَوْمٌ صَيْلَمٌ قَتَمُ
|
|
و دو غزوه خَيْبَر و غزوه حُنَيْن دو شاهد صادق برای اويند، و أيضاً در بنی‌قُرَيْضَه در كنار قلعه‌های ضخيم و مرتفع يهود در آن روز وحشت‌زا و تاريك و دشواری كه او يگانه فاتح و گشاينده آنها بوده است.
و دو غزوه خَيْبَر و غزوه حُنَيْن دو شاهد صادق برای اويند، و أيضاً در بنی‌قُرَيْضَه، در كنار قلعه‌های ضخيم و مرتفع يهود، در آن روز وحشت‌زا و تاريک و دشواری كه او يگانه فاتح و گشاينده آنها بوده است.
|
|
۴۱ مَوَاطِنٌ قَدْ عَلَتْ فِى كُلِّ نَائِبَةٍ *** عَلَى الصَّحَابَةِ لَمْ أكْتُمْ كَمَا كَتَمُوا.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل‌أبی‌طالب عليهم‌السلام، ۱۳۷۹ق، ج‏۴، ص۱۶۹.</ref>
۴۱ مَوَاطِنٌ قَدْ عَلَتْ فِى كُلِّ نَائِبَةٍ *** عَلَى الصَّحَابَةِ لَمْ أكْتُمْ كَمَا كَتَمُوا.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل‌أبی‌طالب عليهم‌السلام، ۱۳۷۹ق، ج‏۴، ص۱۶۹.</ref>
|
|
اين مواطن و مواضع، صحنه‌های پرهيجان و وحشت انگيزی بوده است كه صحابه از گشودن و چاره تدبير فتح آن فروماندند، و اين واقعيّتی است كه من آن را كتمان نمی‌نمايم، همچنانكه آنان آن را كتمان داشتند.<ref>«شعر فرزدق در مدح امام سجاد علیه السلام (ميمية الفرزدق)» در وبگاه هدانا.</ref>
اين مواطن و مواضع، صحنه‌های پرهيجان و وحشت‌انگيزی بوده كه صحابه از گشودن و چاره تدبير فتح آن فروماندند، و اين واقعيّتی است كه من آن را كتمان نمی‌نمايم، همچنان‌كه آنان آن را كتمان داشتند.<ref>«شعر فرزدق در مدح امام سجاد علیه السلام (ميمية الفرزدق)» در وبگاه هدانا.</ref>
}}
}}


Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش