امر بین الامرین: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی عالمان شیعه گفته‌اند منظور از امر بین الامرین آن است که انسان، خود فاعل کارهای خویشتن است ولی فاعلیت او مشروط به اذن و اراده خدا است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref> برخی دیگر گفته‌اند منظور آن است که فعل انسان نتیجه مجموع قدرت خدا و انسان است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۲۰۱.</ref> و گروهی دیگر بر آنند که خدا به انسان قدرت داده ولی می‌تواند آن را بگیرد.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۲۰۶.</ref> کسانی نیز آن را به رابطه طولی بین اراده خدا و اراده انسان تعریف کرده‌اند.<ref>قدردان قراملکی، نگاه سوم به جبر و اختیار، ۱۳۸۴ش، ص۱۴۶.</ref> مهدی الهی قمشه‌ای نیز آن را به فاعلیت تسخیری تفسیر کرده است به این معنای که خداوند انجام‌دهنده واقعی فعل است ولی آن را بر اساس خواست همان انسان انجام می‌دهد.<ref>الهی قمشه‌ای، حکمت الهی، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۱۵۴.</ref> [[محمدتقی جعفری|جعفری]] فیلسوف شیعه اختلافات امامیه در تفسیر این اصل را جزئی می‌داند و بر این باور است که  تقریر [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خوئی]] برای امر بین الامرین بهترین تفسیر است.<ref>جعفری، جبر و اختیار، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۶.</ref> خوئی سعی کرده است امر بین الامرین را با یک مثال توضیح دهد: خوئی به شخص فلجی مثال زده است که با وصل کردن برق می‌تواند کارهایی که می‌خواهد انجام دهد. در این مثال عامل نیروبخش کسی است که برق را وصل کرده ولی آن شخص با اختیار خود کارهایش را انجام می‌دهد و البته برق نیز قابل قطع کردن است.<ref>خوئی، محاضرات، ۱۴۲۲ق، ج۱،‌ ص۴۳۴.</ref> رابطه انسان‌ها با قدرت خدا نیز همین طور است؛ چرا که ریزش آن نیرو از فیّاضِ مطلق انجام می‌گیرد و در هر لحظه‌ای هم می‌تواند آن را قطع کند، ولی اختیار بهره‌برداری از آن نیرو کاملاً به دست انسان است.<ref>جعفری، جبر و اختیار، ۱۳۷۹ش، صص۲۲۶-۲۲۷.