Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۰۰
ویرایش
میر محمدصالح خاتون‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ردهانبوه: انتقال از رده:محدثان شیعه قرن12(قمری) به رده:محدثان شیعه قرن ۱۲ (قمری)) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{دیگر کاربردها|خاتون‌آبادی}} | {{دیگر کاربردها|خاتون‌آبادی}} | ||
'''میر محمد صالح خاتون آبادی''' (۱۰۵۸ق | '''میر محمد صالح خاتون آبادی''' (۱۰۵۸ق ۱۱۲۶ق) [[فقیه]]، [[:رده:محدثان شیعه|محدّث امامی]] [[قرن یازدهم]] و [[قرن دوازدهم|دوازدهم]]، شاگرد و داماد [[محمد باقر مجلسی]] است. پس از درگذشت مجلسی [[امام جمعه]] و شیخ الاسلام [[اصفهان]] شد. | ||
==ولادت و درگذشت== | ==ولادت و درگذشت== | ||
میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در ۱۰۵۸ق در خانواده‌ای مشهور در [[اصفهان]] به دنیا آمد. | میر محمدصالح فرزند عبدالواسع در ۱۰۵۸ق در خانواده‌ای مشهور در [[اصفهان]] به دنیا آمد. | ||
سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادی، در برخی منابع<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، | سال وفاتِ میر محمدصالح خاتون آبادی، در برخی منابع<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸</ref>۱۱۱۶ق ذکر شده، اما در تتمیم [[وقایع السنین و الاعوام]]، در ذکر رویدادهای سال‌های ۱۱۲۴ق تا ۱۱۲۶ق از او نام برده شده<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین ص۵۶۵۵۶۷</ref> و بنابراین به نظر می‌رسد که تاریخ وفات او ۱۱۲۶ق است و سال فوت میر اسماعیل خاتون آبادی، از عموزادگان او، ۱۱۱۶ق بوده است. میرمحمدصالح در [[اصفهان]] درگذشت و در [[نجف]] به خاک سپرده شد.<ref> آقابزرگ طهرانی، طبقات، ص۳۶۸؛ حسینی اشکوری، ص۱۱۱</ref> | ||
===اساتید=== | ===اساتید=== | ||
خاتون آبادی [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد محمدبن حسن شِروانی، معروف به ملامیرزا (متوفی ۱۰۹۸ق) فراگرفت. بیست سال نزد [[آقا حسین خوانساری]] (متوفی ۱۰۹۸ق) درس خواند و [[شرح اشارات]]، [[شفا]] و [[شرح لمعه]] را از او فراگرفت. سی سال نیز نزد [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسی]] (متوفی ۱۱۱۰ق) شاگردی و از او اجازه نقل حدیث داشت.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، | خاتون آبادی [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد محمدبن حسن شِروانی، معروف به ملامیرزا (متوفی ۱۰۹۸ق) فراگرفت. بیست سال نزد [[آقا حسین خوانساری]] (متوفی ۱۰۹۸ق) درس خواند و [[شرح اشارات]]، [[شفا]] و [[شرح لمعه]] را از او فراگرفت. سی سال نیز نزد [[محمد باقر مجلسی|محمدباقر مجلسی]] (متوفی ۱۱۱۰ق) شاگردی و از او اجازه نقل حدیث داشت.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۲ ۲۳۴؛ حسینی اشکوری، ص۱۱۱</ref> | ||
وی ابتدا به [[ | وی ابتدا به [[حکمت]] و علوم عقلی گرایش داشت، اما بعدها با تأثیرپذیری از محمدباقر مجلسی، بیشتر به تحصیل و تحقیق در فقه و [[حدیث]] روی آورد<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ۲۳۳ ۲۳۴</ref> و در [[کلام]] و ''[[تفسیر]]'' [[قرآن]] نیز تبحر یافت.<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج ۱۲، ص۳۸۴</ref> | ||
===شاگردان=== | ===شاگردان=== | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
*[[احمدبن اسماعیل جزائری]] (متوفی ۱۱۵۱ق) | *[[احمدبن اسماعیل جزائری]] (متوفی ۱۱۵۱ق) | ||
*[[نورالدین بن نعمت اللّه جزائری]] (متوفی ۱۱۵۸ق) | *[[نورالدین بن نعمت اللّه جزائری]] (متوفی ۱۱۵۸ق) | ||
*[[احمد علوی خاتون آبادی]] (متوفی ۱۱۶۱ق) <ref>امین، ج ۲، ص۴۸۰ ؛ حسینی | *[[احمد علوی خاتون آبادی]] (متوفی ۱۱۶۱ق)<ref>امین، ج ۲، ص۴۸۰ ؛ حسینی اشکوری، ص۱۲۱۳، ۱۱۱</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
===آثار علمی=== | ===آثار علمی=== | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۴}} | ||
آثار حدیثی و فقهی | آثار حدیثی و فقهی | ||
# شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه| | # شرح [[کتاب من لایحضره الفقیه|کتاب مَن لایحضُرُه الفقیه]] | ||
# شرح [[الاستبصار]] | # شرح [[الاستبصار]] | ||
# رساله اسرار الصلوة | # رساله اسرار الصلوة | ||
# رساله التهلیلیة | # رساله التهلیلیة | ||
# چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]] <ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، | # چندین رساله درباره [[رؤیت هلال]]<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۴۸، ج ۴، ص۵۱۶، ج ۶، ص۲۷۲، ج ۱۱، ص۱۶۰، ۲۳۰، ۳۰۹، ج ۱۳، ص۸۴، ج ۱۴، ص۹۴، ج ۲۵، ص۲۳۹</ref> | ||
آثار تفسیری | آثار تفسیری | ||
# تفسیر سورةالاخلاص | # تفسیر سورةالاخلاص | ||
# تفسیر سورةالفاتحه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، | # تفسیر سورةالفاتحه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۳۵، ۳۳۹</ref> | ||
آثار | آثار کلامی | ||
# الایمان و | # الایمان و الکفر | ||
# الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید | # الجامع فی الاصول و العقاید یا اصول العقاید | ||
# رسالةٌ فی عصمة الانبیاء<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، | # رسالةٌ فی عصمة الانبیاء<ref> آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۲، ص۱۹۷۱۹۸، ۵۱۵۵۱۶، ج ۵، ص۲۸، ج ۱۵، ص۲۷۳</ref> | ||
متفرقه | متفرقه | ||
# حدائق المقرّبین را درباره [[ | # حدائق المقرّبین را درباره [[ملائکه]] و سرگذشت [[انبیا]] | ||
# [[ائمه اطهار|ائمه]] و علما | # [[ائمه اطهار|ائمه]] و علما | ||
# رَوادع النفوس در علم [[اخلاق]] | # رَوادع النفوس در علم [[اخلاق]] | ||
# ذریعةالنجاح درباره ادعیه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۶، | # ذریعةالنجاح درباره ادعیه<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۶، ص۲۸۹، ج۱۰، ص۳۲۳۳، ج ۱۱، ص۲۵۶</ref> | ||
# التقویم الشرعی یا منتخب تقویم المؤمنین؛ | # التقویم الشرعی یا منتخب تقویم المؤمنین؛ که یکی از مباحث آن، روزهای خوش یمن و بد یمن سال است.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۳۹۷، ۴۰۳، ج ۲۲، ص۳۸۷ ۳۸۸ و ج ۱، ص۳۰۶، ج ۲، ص۴۴۰، ج ۳، ص۴۴۷، ج ۷، ص۱۰۷، ۲۴۲، ج ۱۱، ص۴۱۴۲، ج ۲۰، ص۳۱۹</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==داماد علامه مجلسی== | ==داماد علامه مجلسی== | ||
خاتون آبادی، داماد [[محمدباقر مجلسی]] و بسیار مورد احترام و اعتماد او بود.<ref>خوانساری، ج ۲، | خاتون آبادی، داماد [[محمدباقر مجلسی]] و بسیار مورد احترام و اعتماد او بود.<ref>خوانساری، ج ۲، ص۳۶۴؛ نوری، ص۱۴۸</ref> چنانچه هنگام وفات مجلسی، هشت مجلد از [[بحارالانوار]] به صورت مُسَوَّده و پیش نویس و بدون توضیح باقی مانده بود، و مجلسی، اتمام آن را به میرمحمدصالح وصیت کرد. همچنین مجلسی از وی خواسته بود شرح ناتمام او بر [[کافی|کافی]]، با نام [[مرآة العقول]] را به پایان رساند.<ref>خاتون آبادی، محمدصالح، ص۲۳۳ ؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۴۱۵</ref> | ||
==مناصب== | ==مناصب== | ||
خاتون آبادی پس از درگذشت مجلسی، با وجود عالمان بزرگی مانند [[فاضل هندی]] (متوفی ۱۱۳۷ق) و آقا [[جمال الدین خوانساری]] (متوفی ۱۱۲۲ق) ، [[امام جمعه]] و سرپرست حوزه علمی [[اصفهان]] شد<ref>خوانساری، ج ۲، | خاتون آبادی پس از درگذشت مجلسی، با وجود عالمان بزرگی مانند [[فاضل هندی]] (متوفی ۱۱۳۷ق) و آقا [[جمال الدین خوانساری]] (متوفی ۱۱۲۲ق)، [[امام جمعه]] و سرپرست حوزه علمی [[اصفهان]] شد<ref>خوانساری، ج ۲، ص۳۶۴؛ حبیب آبادی، ج ۲، ص۳۱۵، ۳۱۸۳۱۹؛ امین، ج ۹، ص۲۵۳ </ref> و پس از وفات جعفر بن عبداللّه کمَرِه‌ای (شیخ الاسلام اصفهان) در ۱۱۱۵ق، شیخ الاسلام شهر شد.<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین، ص۵۵۳۵۵۵</ref> | ||
پس از مدتی مناسبات او با شاه سلطان حسین ( | پس از مدتی مناسبات او با شاه سلطان حسین (حکومت: ۱۱۰۵۱۱۳۵ق)، که از ابتدا نیز رغبت چندانی به انتصاب او در این سِمَت نداشت، تیره گشت و در [[ربیع الاخر|ربیع الآخر]] ۱۱۲۴ق عزل شد ولی بار دیگر در ۱۱۲۵ق، با وساطت مریم بیگم عمه شاه، به این سمت منصوب شد.<ref>خاتون آبادی، عبدالحسین، ص۵۶۵</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|اندازه=ریز| | {{پانویس|اندازه=ریز|۳}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
*آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة الی تصانیف الشیعة''، چاپ علی نقی منزوی و احمدمنزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳ | *آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة الی تصانیف الشیعة''، چاپ علی نقی منزوی و احمدمنزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳ | ||
*آقابزرگ طهرانی، ''طبقات اعلام الشیعة'': | *آقابزرگ طهرانی، ''طبقات اعلام الشیعة'': الکواکب المنتشرة فی القرن الثانی بعدالعشرة، چاپ علی نقی منزوی، تهران ۱۳۷۲ش | ||
*امین، محسن، ''اعیان الشیعة''، بیروت، ۱۴۰۳ق | *امین، محسن، ''اعیان الشیعة''، بیروت، ۱۴۰۳ق | ||
*حبیب آبادی، محمدعلی، '' | *حبیب آبادی، محمدعلی، ''مکارم الآثار''، اصفهان ۱۳۶۲ش | ||
*حسینی | *حسینی اشکوری، احمد، ''تلامذةالعلامة المجلسی و المجازون منه''، چاپ محمود مرعشی، قم ۱۴۱۰ | ||
*خاتون آبادی، عبدالحسین بن محمدباقر، ''وقایع السنین و الاعوام''، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵ هجری، چاپ محمدباقر بهبودی، تهران ۱۳۵۲ش | *خاتون آبادی، عبدالحسین بن محمدباقر، ''وقایع السنین و الاعوام''، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵ هجری، چاپ محمدباقر بهبودی، تهران ۱۳۵۲ش | ||
*خاتون آبادی، محمدصالح، ''حدائق المقربین''، نسخه خطی | *خاتون آبادی، محمدصالح، ''حدائق المقربین''، نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی،ش ۳/۵۵۰۱ | ||
*خوانساری، محمدباقر، ''روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات''، چاپ اسداللّه اسماعیلیان، قم، ۱۳۹۲ق | *خوانساری، محمدباقر، ''روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات''، چاپ اسداللّه اسماعیلیان، قم، ۱۳۹۲ق | ||
*''موسوعة طبقات الفقهاء''، اشراف جعفر سبحانی، قم: مؤسسة الامام الصادق، | *''موسوعة طبقات الفقهاء''، اشراف جعفر سبحانی، قم: مؤسسة الامام الصادق، ۱۴۱۸۱۴۲۴ | ||
*نوری، حسین، ''فیض قدسی'': زندگینامه علامه محمدباقر مجلسی ( | *نوری، حسین، ''فیض قدسی'': زندگینامه علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷۱۱۱۰ه.ق)، ترجمه جعفر نبوی، تهران ۱۳۷۴ش | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||