پرش به محتوا

اخفات: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح لینک
جز اخفات» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
(اصلاح لینک)
 
خط ۴: خط ۴:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
اخفات در مقابل [[جهر]]، به معنی آهسته خواندن است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> در کتاب‌های فقهی، از این واژه، در موضوع قرائت [[نماز]] بحث شده است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> گروهی از [[مجتهد|فقیهان]] ملاک اخفات را آشکار نشدن جوهر صدا دانسته<ref> برای نمونه نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۳۷۶؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۶۵۰، م۲۶؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج‌۱، ص۱۶۶، م۱۱.</ref> و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند.<ref>خویی، موسوعة الإمام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج‌۱۴، ص۴۰۲؛ [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی.</ref><br>
اخفات در مقابل [[جهر]]، به معنی آهسته خواندن است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> در کتاب‌های فقهی، از این واژه، در موضوع [[قرائت نماز]] بحث شده است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> گروهی از [[مجتهد|فقیهان]] ملاک اخفات را آشکار نشدن جوهر صدا دانسته<ref> برای نمونه نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۳۷۶؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۶۵۰، م۲۶؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، دارالعلم، ج‌۱، ص۱۶۶، م۱۱.</ref> و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند.<ref>خویی، موسوعة الإمام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج‌۱۴، ص۴۰۲؛ [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی.</ref><br>


==موارد وجوب اخفات==
==موارد وجوب اخفات==
در موارد زیر آهسته خواندن [[نماز]]، [[واجب]] شمرده شده است:
در موارد زیر آهسته خواندن [[نماز]]، [[واجب]] شمرده شده است:
# [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره در [[نماز ظهر]] و [[نماز عصر|عصر]] غیر از نماز ظهر روز [[جمعه (روز)|جمعه]].<ref>نجفی، مجمع الرسائل (محشّٰی صاحب جواهر)، ۱۴۱۵ق، ص۲۵۳، م۷۷۹؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۲؛ گلپایگانی، مجمع المسائل ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۱۷۱، س۱۸۰.</ref>
#[[سوره فاتحه|حمد]] و سوره در [[نماز ظهر]] و [[نماز عصر|عصر]] غیر از نماز ظهر روز [[جمعه (روز)|جمعه]].<ref>نجفی، مجمع الرسائل (محشّٰی صاحب جواهر)، ۱۴۱۵ق، ص۲۵۳، م۷۷۹؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۲؛ گلپایگانی، مجمع المسائل ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۱۷۱، س۱۸۰.</ref>
# [[تسبیحات اربعه]] در نمازهای ظهر، عصر، [[نماز مغرب|مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]].<ref>عاملی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۱۴۲؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۶، م۱۰۰۳.</ref>
#[[تسبیحات اربعه]] در نمازهای ظهر، عصر، [[نماز مغرب|مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]].<ref>عاملی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۱۴۲؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۶، م۱۰۰۳.</ref>
# [[ذکر]] و قرائت مأموم در [[نماز جماعت]].<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۷۹۰، م۲۲.</ref>
#[[ذکر]] و قرائت مأموم در [[نماز جماعت]].<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۷۹۰، م۲۲.</ref>
# نماز زن در صورتی که [[نامحرم]] صدای او را بشنود و ترس از ایجاد مفسده باشد.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج‌۱، ص۱۳۰؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref>
#نماز زن در صورتی که [[نامحرم]] صدای او را بشنود و ترس از ایجاد مفسده باشد.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج‌۱، ص۱۳۰؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref>
# [[سوره فاتحه|سوره حمد]] در [[نماز احتیاط]].<ref>نجفی، مجمع الرسائل (محشّٰی صاحب جواهر)، ۱۴۱۵ق، ص۳۲۸، م۱۰۲۲؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۶۰، م۱۲۱۶.</ref>
#[[سوره فاتحه|سوره حمد]] در [[نماز احتیاط]].<ref>نجفی، مجمع الرسائل (محشّٰی صاحب جواهر)، ۱۴۱۵ق، ص۳۲۸، م۱۰۲۲؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۶۰، م۱۲۱۶.</ref>


بنا بر فتوای بیشتر مراجع تقلید رعایت نکردن عمدی اخفات سبب باطل شدن نماز می‌شود. البته اگر از روی فراموشی یا ناآگاهی اخفات رعایت نشود، نماز باطل نیست.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۰، م۹۹۵.</ref>
بنا بر فتوای بیشتر مراجع تقلید رعایت نکردن عمدی اخفات سبب باطل شدن نماز می‌شود. البته اگر از روی فراموشی یا ناآگاهی اخفات رعایت نشود، نماز باطل نیست.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۰، م۹۹۵.</ref>
خط ۱۸: خط ۱۸:
==موارد استحباب و جواز اخفات==
==موارد استحباب و جواز اخفات==
اخفات در موارد زیر [[مستحب]] دانسته شده است:
اخفات در موارد زیر [[مستحب]] دانسته شده است:
# [[نافله‌های روزانه|نمازهای مستحبی]] که در روز خوانده می‌شوند.<ref>گلپایگانی، مجمع المسائل، ۱۴۰۹ق، ج‌۴، ص۱۱۶، ص۳۲۶.</ref>
#[[نافله‌های روزانه|نمازهای مستحبی]] که در روز خوانده می‌شوند.<ref>گلپایگانی، مجمع المسائل، ۱۴۰۹ق، ج‌۴، ص۱۱۶، ص۳۲۶.</ref>
# ذکر «[[استعاذه|اعوذ بالله من الشیطان الرجیم]]»، قبل از خواندن سوره حمد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۶۶۱؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۹.</ref>
#ذکر «[[استعاذه|اعوذ بالله من الشیطان الرجیم]]»، قبل از خواندن سوره حمد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۶۶۱؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۵۹.</ref>
همچنین اخفات در موارد زیر جایز شمرده شده و نمازگزار می‌تواند آنها را آهسته و یا با صدای بلند بخواند:
همچنین اخفات در موارد زیر جایز شمرده شده و نمازگزار می‌تواند آنها را آهسته و یا با صدای بلند بخواند:
# [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره در نمازهای [[نماز صبح|صبح]]، مغرب و عشا برای زن، اگر [[نامحرم]] صدای او را نشنود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref>
#[[سوره فاتحه|حمد]] و سوره در نمازهای [[نماز صبح|صبح]]، مغرب و عشا برای زن، اگر [[نامحرم]] صدای او را نشنود.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۴۹، م۹۹۴.</ref>
# ذکرهای نماز، غیر از حمد و سوره و [[تسبیحات اربعه]].<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref>
#ذکرهای نماز، غیر از حمد و سوره و [[تسبیحات اربعه]].<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=276287 «مخیر بودن نسبت به جهر و اخفات در اذکار»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref>
# [[نماز آیات]] و [[نماز طواف|طواف]].<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج‌۱، ص۱۳۰؛ گلپایگانی، مجمع المسائل ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۲۵۳.</ref>
#[[نماز آیات]] و [[نماز طواف|طواف]].<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۴۲۵ق، ج‌۱، ص۱۳۰؛ گلپایگانی، مجمع المسائل ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۲۵۳.</ref>
== حکمت جهر و اخفات==
==حکمت جهر و اخفات==
بر پایه حدیثی که در کتاب [[علل الشرائع (کتاب)|علل‌الشرائع]] درباره علت جهر و اخفات خواندن در نماز نقل شده است نمازهای صبح، مغرب و عشا در تاریکی خوانده می‌شدند ازاین‌رو این نمازها را با صدای بلند می‌خواندند تا دیگران متوجه شوند که نماز جماعت برپا است، اما در نماز ظهر و عصر چون در روز خوانده می‌شدند و نماز خواندن قابل مشاهده بود نیازی به جهر خواندن نبود.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، المکتبة الحیدریة، ص۲۶۳.</ref> این سنت بعدها که مساجد به روشنایی مجهز شد نیز ادامه یافت.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=258226 «فلسفه جهر و اخفات نمازها»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی.</ref>
بر پایه حدیثی که در کتاب [[علل الشرائع (کتاب)|علل‌الشرائع]] درباره علت جهر و اخفات خواندن در نماز نقل شده است نمازهای صبح، مغرب و عشا در تاریکی خوانده می‌شدند ازاین‌رو این نمازها را با صدای بلند می‌خواندند تا دیگران متوجه شوند که نماز جماعت برپا است، اما در نماز ظهر و عصر چون در روز خوانده می‌شدند و نماز خواندن قابل مشاهده بود نیازی به جهر خواندن نبود.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، المکتبة الحیدریة، ص۲۶۳.</ref> این سنت بعدها که مساجد به روشنایی مجهز شد نیز ادامه یافت.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45579&mid=258226 «فلسفه جهر و اخفات نمازها»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی.</ref>
== جستارهای وابسته ==
==جستارهای وابسته==
* [[جهر]]
*[[جهر]]
== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


confirmed، protected، templateeditor
۶۳۷

ویرایش