ناصر خسرو قبادیانی: تفاوت میان نسخه‌ها

ناصر خسرو عشق و علاقه خود به اهل بیت را در دیوان اشعارش بیشتر منعکس ساخته است. توصیف و توضیح صفات، ستایش مردانگی، [[شجاعت]] و دلاوری حضرت علی(ع) در میان اشعار وی زیاد دیده می‌شود. او دوستی خاندان پیامبر را مایه راهیابی به [[بهشت]] در [[قیامت]] می‌داند:

| شاعر = دیوان ناصرخسرو

|چون به حبّ آل زهرا روی شُستی روز حشر\\نشنود گوشت ز رضوان جز سلام و مرحبا<ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۱۱</ref>

در دیوان شعر ناصر خسرو این مفاهیم زیاد دیده می‌شود.<ref>[http://alinameh.com/entry165 تاج علی، مقاله امام علی در آثار ناصر خسرو]</ref> وی اهل بیت را لوای خداوند و ریسمان محکم الهی می‌داند که تمسک بدان موجب رهایی از چاه جهل است:

|اهل عبا یکسره لوای خدایند\\سوی تو، گر دوستدار اهل عبای

حیدر زی ما عصای موسی دورست\\موسی ما را جز او که کرد عصایی؟

ناصرخسرو شرط پیروزی بر [[ابلیس]] را اطاعت و دوستی [[اهل‌بیت(ع)]] می‌داند:

|یاری ندهد تو را بر این دیو\\جز طاعت و حب آل یاسین

گرد دل خود ز دوستیشان\\بر دیو حصار ساز و پرچین

وی نشان [[شیعه]] را مبارزه برای دین و [[قرآن]] بیان می‌کند:

|مبارزان سپاه شریعتیم و قرآن\\از آنکه شیعت حیدر، سوار کراریم<ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۱۵۱.</ref>

}}

این شاعر به جهت همین اعتقادات مورد حمله، [[تهمت]] و آزار قرارمی‌گیرد. در این باره سروده است:

|گر گفتم از رسول، علی خلق را وصیست\\سوی شما سزای مساوی چرا شدم؟

ورگفتم اهل مدح و ثنا آل مصطفاست\\چون زی شما سزای جفا و هجا شدم

}}

گویاعلت رفتن ناصر خسرو به دره یمگان همین مدح وثنای [[اهل‌بیت(ع)]] و بیان دیدگاه‌های شیعی اوست، که در این رابطه می‌سراید:

|شو سخن گستر ز حیدر گر نیندیشی از آن\\همچو بر من کوه یمگان بر تو بر زندان کنند <ref>دیوان ناصرخسرو، قصیده ۵۹.</ref>

}}

=== نهج البلاغه در شعر ناصر خسرو===

در دیوان این شاعر مضمون‌ها و اندرزهایی دیده می‌شود که ترجمه و یا برگرفته از سخنان [[امام علی(ع)]] است.<ref>شهیدی، بهره ادبیات از سخنان علی علیه‌السلام، ۱۳۶۰ش، ص۲۰۹.</ref> [[سیدجعفر شهیدی]] می‌گوید: سراسر دیوان ناصر خسرو تا آن جایی که من استقصاء کرده‌ام، بیش از شصت مورد، عیناً گفتار امام علی(ع) را در قالب نظم آورده است.<ref>شهیدی، بهره گیری ادبیات فارسی از نهج البلاغه، ۱۳۶۳ش، ص۱۸۵.</ref> نظیراین بیت که مضمون خطبه اول نهج البلاغه است:

|خداوندی که در وحدت قدیمست از همه اشیاء\\نه‌اندر وحدتش کثرت به محدث زین همه تنها<ref>دیوان ناصر خسرو، قصیده ۳۱</ref>

}}

وی در قصیده‌ای با ردیف علی، خیلی از خصوصیات و ویژگی‌های امام علی را به نظم آورده و اعتقاد کامل خود به حضرت علی (ع) را این گونه ابراز می‌کند:

|بهار دل دوستار علی\\همیشه پر است از نگار علی

از امت سزای بزرگی و فخر\\کسی نیست جز دوستدار علی

=== کربلا در شعر ناصرخسرو ===

برخی معتقدند ناصر خسرو بر غنای اشعار حسینی افزوده است.<ref>حجازی، حسین‌بن علی (ع) در آیینه شعر، ص۶۱–۶۸</ref> او ابیاتی دربارهٔ شهادت [[امام حسین(ع)]] و [[واقعه کربلا]] دارد و از قاتلان او به زشتی یاد می‌کند و آنان را به سگان مست تشبیه می‌نماید.

|بی عصا رفتن نیابد چون همی بینی که سگ\\مر غریبان را همی جامه به درد بی‌عصا

پاره کرده‌ستند جامهٔ دین بر تو بر، لاجرم\\آن سگان مست گشته روز حرب کربلا

}}

در موارددیگر اشاره به «خون حسین» می‌کند مانند:

|من که ز خون حسین پر غم و دردم\\شاد چگونه کنند خون رزانم

از تو بدین کارها بماندم شاید\\گرچه نشاید همی که از تو بمانم<ref>دیوان ناصر خسرو، قصیده ۱۶۶</ref>

}}

{{سخ}}

|حاکم در خلوت خوبان به روز\\نیم شبان محتسب اندر شراب

خون حسین آن بچشد در صبوح\\وین بخورد ز اشتر صالح کباب<ref>دیوان ناصر خسرو، قصیده ۱۹</ref>

}}

وی با اظهار تأسف و اندوه بر شریعت اسلام که بدانجا رسیده است که مسلمانان سر [[امام حسین]] فرزند [[پیامبر]] را به طمع دنیا از تن جدا می‌کنند:

|شاید که بگریند بر آن دین که بدو در\\فرزند نبی را بکشند از قبل زر

ور یار رسول است کشنده پسر او\\پس هیچ مر او را نه عدو بود و نه کافر<ref>دیوان ناصر خسرو، قصیده ۹۸</ref>

}}

در نهایت ناصرخسرو در قصیدهٔ شمارهٔ ۱۹۷ دیوانش، با مطلع

|«از کین بت‌پرستان در هند و چین و ماچین\\پردرد گشت جانت رخ زرد و روی پر چین»

}}به [[لعن]] قاتلان [[امام حسین(ع)]] پرداخته، می‌گوید:

|لعنت کنم بر آن بت کز امت محمد\\او بود جاهلان را ز اول بت نخستین

لعنت کنم بر آن بت کز فاطمه فدک را\\بستد به قهر تا شد رنجور و خوار و غمگین