پرش به محتوا

الاهليلجة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


==توصیف و جایگاه==
==توصیف و جایگاه==
الاَهلیلَجَه نام کتابی است به زبان عربی که آن را منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دانسته‌اند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> این کتاب در اصل، پاسخی از امام صادق(ع) به نامه [[مفضل بن عمر|مُفَضَّل بن عُمَر جُعفی]] به‌شمار رفته است.<ref>احمدی میانجی، مکاتیب‌الائمه، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۷-۲۸.</ref> مفضل با ارسال نامه‌ای، از امام خواسته بود به شبهات کفرآمیز مطرح‌شده در جامعه پاسخ داده و به نقد آن‌ها بپردازد.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> امام صادق(ع) در این نامه، مشروح مناظره خود با پزشک هندی<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> را که در آن از دلائل اثبات وجود خالق‌ یکتا سخن گفته بود<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۵.</ref> به نگارش درآورد. به‌گفته [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در این کتاب، راه‌های شگفت‌آوری برای [[اثبات خدا]] و شناخت او ارائه کرده که غیر قابل خدشه است.<ref>ابن‌طاووس، امان الاخطار، ۱۴۰۹ق، ص۹۱.</ref> شباهت موضوعی این کتاب با [[توحید مفضل (کتاب)|کتاب توحید مفضل]]، دیگر کتاب منسوب به امام صادق(ع)، باعث شده است برخی مؤلفان این دو را یک کتاب به‌شمار آورند.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref>
الاَهلیلَجَه نام کتابی به زبان عربی که آن را منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دانسته‌اند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> این کتاب در اصل، پاسخی از امام صادق(ع) به نامه [[مفضل بن عمر|مُفَضَّل بن عُمَر جُعفی]] به‌شمار رفته است.<ref>احمدی میانجی، مکاتیب‌الائمه، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۷-۲۸.</ref> مفضل با ارسال نامه‌ای، از امام خواسته بود به شبهات کفرآمیز مطرح‌شده در جامعه پاسخ داده و به نقد آن‌ها بپردازد.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> امام صادق(ع) در این نامه، مشروح مناظره خود با پزشک هندی<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> درباره دلائل اثبات وجود خالق‌ یکتا<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۵.</ref> را به نگارش درآورد. به‌گفته [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در این کتاب، راه‌های شگفت‌آوری برای [[اثبات خدا]] و شناخت او ارائه کرده که غیر قابل خدشه است.<ref>ابن‌طاووس، امان الاخطار، ۱۴۰۹ق، ص۹۱.</ref> شباهت موضوعی این کتاب با [[توحید مفضل (کتاب)|کتاب توحید مفضل]]، دیگر کتاب منسوب به امام صادق(ع)، باعث شده است برخی مؤلفان این دو را یک کتاب به‌شمار آورند.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref>


تکرار نام گیاه اهلیلجه (هلیله) در سراسر متن این کتاب، سبب نام‌گذاری آن به الاهلیلجه شده است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> برخی این کتاب را بیان شفاهی امام به مُفضل تلقی کرده و آن را از آثار مفضل به شمار آورده‌اند.<ref>مظفر، «مقدمه»، در توحید مفضل، ص۵.</ref> [[ابن‌ندیم]] از این کتاب با نام الهلیلجه یاد کرده و انتساب آن را به امام صادق(ع) غیرممکن دانسته است.<ref>ابن‌الندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۳۸۶.</ref> این قدیمی‌ترین گزارش از کتاب است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] آورده است که حتی برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز این کتاب را منسوب به امام صادق(ع) دانسته‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> وی نوع نگارش کتاب توحید و الاهلیلجه را شاهدی بر صحت انتساب این دو کتاب به امام صادق(ع) قلمداد کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref>  
تکرار نام گیاه اهلیلجه (هلیله) در سراسر متن این کتاب، سبب نام‌گذاری آن به الاهلیلجه شده است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> برخی این کتاب را بیان شفاهی امام به مُفضل تلقی کرده و آن را از آثار مفضل به شمار آورده‌اند.<ref>مظفر، «مقدمه»، در توحید مفضل، ص۵.</ref> [[ابن‌ندیم]] از این کتاب با نام الهلیلجه یاد کرده و انتساب آن را به امام صادق(ع) غیرممکن دانسته است.<ref>ابن‌الندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۳۸۶.</ref> این قدیمی‌ترین گزارش از کتاب است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] آورده است که حتی برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز این کتاب را منسوب به امام صادق(ع) دانسته‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> وی نوع نگارش کتاب توحید و الاهلیلجه را شاهدی بر صحت انتساب این دو کتاب به امام صادق(ع) قلمداد کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref>  
خط ۴۵: خط ۴۵:
موضوعات مطرح‌شده در این کتاب به سه بخش تقسیم شده است:
موضوعات مطرح‌شده در این کتاب به سه بخش تقسیم شده است:
*اثبات وجود [[خدا]]: در این بخش علوم پزشکی و نجوم مطرح شده و بر نقش عقل در درک واقعیت‌ها تأکید شده است. باطل بودن تسلسل در آفرینش و عدم امکان خلقت اشیاء توسط خود آنها مطرح شده و منشأ علوم مختلف همچون پزشکی و نجوم، پیامبران الهی دانسته شده است.
*اثبات وجود [[خدا]]: در این بخش علوم پزشکی و نجوم مطرح شده و بر نقش عقل در درک واقعیت‌ها تأکید شده است. باطل بودن تسلسل در آفرینش و عدم امکان خلقت اشیاء توسط خود آنها مطرح شده و منشأ علوم مختلف همچون پزشکی و نجوم، پیامبران الهی دانسته شده است.
*اثبات توحید آفریدگار عالم
*اثبات [[توحید|توحید آفریدگار عالم]]
*بیان اوصاف خدا.<ref>عطار، «مقدمه»، در کتاب الاهلیلجه، ۱۳۸۵ش، ص۴۳.</ref>
*بیان اوصاف خدا.<ref>عطار، «مقدمه»، در کتاب الاهلیلجه، ۱۳۸۵ش، ص۴۳.</ref>


خط ۶۲: خط ۶۲:
*حدیث اهلیلجه؛ نوشته زین‌العابدین بن حسین کاظمی خلخالی (۱۲۹۰-ش۱۳۶۵)
*حدیث اهلیلجه؛ نوشته زین‌العابدین بن حسین کاظمی خلخالی (۱۲۹۰-ش۱۳۶۵)
*گل جعفری؛ نوشته محمد طوسی مشهدی(۱۲۵۷){{یاد|[[آقابزرگ تهرانی]] در [[الذریعة الی تصانیف الشیعة (کتاب)|الذریعه]] او را محمد بن الحسن الطوسی المشهدی المتوفی ۱۲۵۷ معرفی کرده که مترجم [[طب الرضا (کتاب)|رساله ذهبیه]] منسوب به [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا]] است.<ref>طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۸، ص۱۱۲و ج۱۸، ص۱۵۴.</ref>}}
*گل جعفری؛ نوشته محمد طوسی مشهدی(۱۲۵۷){{یاد|[[آقابزرگ تهرانی]] در [[الذریعة الی تصانیف الشیعة (کتاب)|الذریعه]] او را محمد بن الحسن الطوسی المشهدی المتوفی ۱۲۵۷ معرفی کرده که مترجم [[طب الرضا (کتاب)|رساله ذهبیه]] منسوب به [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا]] است.<ref>طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۸، ص۱۱۲و ج۱۸، ص۱۵۴.</ref>}}
*ترجمه محمدرضا کلباسی اصفهانی<ref>مردی، «[https://hadith.net/post/54878 الاهلیلجه]»، وبگاه حدیث‌نت.</ref>  
*ترجمه محمدرضا کلباسی اصفهانی<ref>مردی، «[https://hadith.net/post/54878 الاهلیلجه]»، وبگاه حدیث‌نت.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش