پرش به محتوا

مفصلات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
مفصّلات در اصطلاح به سوره‌هایی گفته می‎‌شود که در آخر قرآن قرار گرفته، کوتاه هستند و به صورت مکرر با [[بسم الله الرحمن الرحیم]] از یکدیگر جدا می‎‌شوند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۶؛ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۸۷ش، ص۵۹۵.</ref> از آنجا که آیات [[ناسخ و منسوخ|منسوخ]] در این سوره‌ها کم است، به آنها محکم نیز گفته شده‌ است؛ [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] در روایتی در پاسخ به سؤالی درباره محکم، آن را مفصل معنا کرده است.<ref>احمد بن حنبل، مسند ابن حنبل، ۱۳۶۸-۱۳۷۵ق، ج۴، ص۳۴۳.</ref> در برخی روایات از سوره‌های مفصلات با عنوان ریاض‌القرآن یاد شده است.<ref>سخاوی، جمال القراء، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۸۹.</ref>
مفصّلات در اصطلاح به سوره‌هایی گفته می‎‌شود که در آخر قرآن قرار گرفته، کوتاه هستند و به صورت مکرر با [[بسم الله الرحمن الرحیم]] از یکدیگر جدا می‎‌شوند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۶؛ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۸۷ش، ص۵۹۵.</ref> از آنجا که آیات [[ناسخ و منسوخ|منسوخ]] در این سوره‌ها کم است، به آنها محکم نیز گفته شده‌ است؛ [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] در روایتی در پاسخ به سؤالی درباره محکم، آن را مفصل معنا کرده است.<ref>احمد بن حنبل، مسند ابن حنبل، ۱۳۶۸-۱۳۷۵ق، ج۴، ص۳۴۳.</ref> در برخی روایات از سوره‌های مفصلات با عنوان ریاض‌القرآن یاد شده است.<ref>سخاوی، جمال القراء، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۸۹.</ref>


===ویژگی مفصلات===
بیشتر سوره‌های مفصلات [[سوره‌های مکی و مدنی|مکی]] هستند.<ref>معرفت، علوم قرآنی، ۱۳۸۰ش، ص۸۳.</ref>
*فاصله افتادن سوره‌ها با بسم الله الرحمن الرحیم به صورت مکرر که این ناشی از کوتاهی و کم بودن آیات این سوره‌ها می‌باشد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۵.</ref>
*[[سوره‌های مکی و مدنی|مکی بودن]]، ویژگی غالب مفصلات است.<ref>معرفت، علوم قرآنی، ۱۳۸۰ش، ص۸۳.</ref>


==مفصلات در روایات پیامبر(ص)==
==مفصلات در روایات پیامبر(ص)==
اصطلاح مفصل در روایتی منسوب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نیز وجود دارد؛ در این روایات آمده است که به من سوره‌هاى طولانى داده شده به جاى [[تورات]]، سوره‌هاى (مئین) صد آيه‌اى{{یاد|در بعضی از نسخ به جای واژه «مئین» از کلمه «سنن» استفاده شده است. در این باره گفته شده صحیح همان واژه مئین است و احتمالا به دلیل اشتباه کاتبان سنن نوشته شده است. (حسینی طهرانی، مهرتابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۵۲.)}} داده شده به جاى [[انجیل|انجيل]]، سوره‌هاى مثانى به جاى [[زبور]] و سوره‌هاى مفصل را كه ۶۸ سوره است افزون به من دادند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۱.</ref> بر پایه روایات دیگری نظیر روایت واثلة بن اسقع، خداوند پیامبر(ص) را به سبب سوره‌های مفصّل بر دیگر [[نبوت|انبیاء]] برتری داده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۵.</ref>
اصطلاح مفصل در روایتی منسوب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نیز وجود دارد؛ در این روایات آمده است که به من سوره‌هاى طولانى داده شده به جاى [[تورات]]، سوره‌هاى (مئین) صد آيه‌اى{{یاد|در بعضی از نسخ به جای واژه «مئین» از کلمه «سنن» استفاده شده است. در این باره گفته شده صحیح همان واژه مئین است و احتمالا به دلیل اشتباه کاتبان سنن نوشته شده است. (حسینی طهرانی، مهرتابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۵۲.)}} داده شده به جاى [[انجیل|انجيل]]، سوره‌هاى مثانى به جاى [[زبور]] و سوره‌هاى مفصل را كه ۶۸ سوره است افزون به من دادند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۱.</ref> بر پایه روایات دیگری، خداوند پیامبر(ص) را به سبب سوره‌های مفصّل بر دیگر [[نبوت|انبیاء]] برتری داده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۵.</ref>


==انواع مفصلات==
==انواع مفصلات==
سوره‌های مفصلات بر اساس تعداد آیات به سه دسته تقسیم می‎شود:
سوره‌های مفصلات بر اساس تعداد آیات به سه دسته تقسیم می‎‌شود:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-