توحید ذاتی: تفاوت میان نسخه‌ها

توحید ذاتی از مراتب و اقسام [[توحید نظری]]<ref>جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۲۰۱. </ref> {{یاد|توحید نظری مربوط به حوزه شناخت و اعتقاد و به این معناست که انسان به یگانگی خدا اعتقاد داشته باشد. در مقابل آن، توحید عملی قرار دارد که به حوزه عمل انسان مربوط است.(مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲۶، ص۹۷.)}} و از اصول معارف اسلامی و عالی‌ترین اندیشه‌های بشری شمرده شده که به ویژه در مکتب شیعه تبلور یافته است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۱۰۱.</ref>

 

توحید ذاتی در اصطلاح رایج [[متکلم|متکلمان]] به این معناست که خداوند یگانه است و مثل و مانندی و شریکی ندارد.<ref>سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۱؛ جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۲۰۱.</ref> مرتضی مطهری گفته است توحید ذاتی عبارت است از شناخت و اعتقاد به وحدت و یگانی ذات خداوند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۹۹.</ref> توحید ذاتی، گاه به معنای گسترده‌تری به کار رفته و افزون بر معنای فوق، بساطت خدا (نفی ترکیب از خدا) را نیز شامل می‌شود. توحید ذاتی براساس معنای گسترده‌اش، دو مرتبه و معنا دارد:

آیه «وَ لَم یَکُن لَه کُفواً أحَد»<ref>سوره توحید، آیه۴.</ref> و «لیس کَمِثلِه شَیء» را به معنای نفی مثل و شریک و آیه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَد» را ناظر به معنای دوم و نفی ترکیب دانسته‌اند.<ref>جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۲۲۱و۲۲۲؛ سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۱.</ref>

 

 

 

 

برای نشان دادن تمایز این دو معنا، معنای نخست را توحید واحدی و معنای دوم را توحید اَحَدی نامیده‌اند.<ref>سبحانی، ج۲، ص۱۱، ترجمه آزاد</ref>