پرش به محتوا

نظریه انسان ۲۵۰ ساله: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۴: خط ۴:
بر اساس این نظریه، ۲۵۰ سال زندگی معصومان به چهار دوره تقسیم می‌شود:‌ ۱. دوران صبر و سکوت ۲۵ ساله، ۲. دوره کوتاه حکومت ائمه، ۳. دوره بیست ساله فعالیت‌های مخفی و تشکیلاتی، و سرانجام ۴. دوره احیای مبانی فکری اسلام از آغاز امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]].
بر اساس این نظریه، ۲۵۰ سال زندگی معصومان به چهار دوره تقسیم می‌شود:‌ ۱. دوران صبر و سکوت ۲۵ ساله، ۲. دوره کوتاه حکومت ائمه، ۳. دوره بیست ساله فعالیت‌های مخفی و تشکیلاتی، و سرانجام ۴. دوره احیای مبانی فکری اسلام از آغاز امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]].


== تبیین نظریه ==
==تبیین نظریه==
طبق نظریه انسان ۲۵۰ ساله، [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] پس از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] به‌منزلۀ یک انسان واحد محسوب می‌شوند که از سال [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱]] تا [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]، همواره در حال [[جهاد]] و مبارزه سیاسی پیوسته با ظلم و انحراف طاغوت‌های زمان بوده‌اند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.</ref> طبق این نظریه، همه [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] به‌مانند یک انسان بوده‌اند که ۲۵۰ سال با فکر و هدف مشخص به مبارزه در جهت تحقق آن هدف، مشغول بوده‌اند. این انسان برای رساندن همه افراد جامعه به مکتب حقیقی اسلام، از شاخصه‌های گوناگونی بهره برده است؛ شاخصه‌هایی چون [[عصمت]]، الهام گرفتن از [[قرآن]] و سخنان پیامبر(ص) و آگاهی عمیق از وضع اجتماعی و مکتب اسلام. بر این اساس، آنها از آن هدف انحراف پیدا نکرده؛ بلکه اساساً انحراف آنان -به جهت رساندن جامعه به اسلام حقیقی- امکان‌پذیر نیست.<ref>خامنه‌ای، دو امام مجاهد، ۱۳۹۶ش، ص۶۱.</ref>  
طبق نظریه انسان ۲۵۰ ساله، [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] پس از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] به‌منزلۀ یک انسان واحد محسوب می‌شوند که از سال [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱]] تا [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]، همواره در حال [[جهاد]] و مبارزه سیاسی پیوسته با ظلم و انحراف طاغوت‌های زمان بوده‌اند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.</ref> طبق این نظریه، همه [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] به‌مانند یک انسان بوده‌اند که ۲۵۰ سال با فکر و هدف مشخص به مبارزه در جهت تحقق آن هدف، مشغول بوده‌اند. این انسان برای رساندن همه افراد جامعه به مکتب حقیقی اسلام، از شاخصه‌های گوناگونی بهره برده است؛ شاخصه‌هایی چون [[عصمت]]، الهام گرفتن از [[قرآن]] و سخنان پیامبر(ص) و آگاهی عمیق از وضع اجتماعی و مکتب اسلام. بر این اساس، آنها از آن هدف انحراف پیدا نکرده؛ بلکه اساساً انحراف آنان -به جهت رساندن جامعه به اسلام حقیقی- امکان‌پذیر نیست.<ref>خامنه‌ای، دو امام مجاهد، ۱۳۹۶ش، ص۶۱.</ref>  


خط ۱۱: خط ۱۱:
به گفته علیرضا اعرافی مبانی این نظریه را می‌توان در این نکته دید که از نظر شیعه، امامان شیعه همه نور واحد هستند، چنان که در [[زیارت جامعه کبیره|زیارت جامعه]] نیز بر این نکته تصریح شده است که طینت ایشان واحد است. او هم‌چنین روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] را نقل می‌کند که علم و فضایل امامان را واحد و همه را یک حقیقت معرفی می‌کند.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۲۴-۲۵.</ref>
به گفته علیرضا اعرافی مبانی این نظریه را می‌توان در این نکته دید که از نظر شیعه، امامان شیعه همه نور واحد هستند، چنان که در [[زیارت جامعه کبیره|زیارت جامعه]] نیز بر این نکته تصریح شده است که طینت ایشان واحد است. او هم‌چنین روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] را نقل می‌کند که علم و فضایل امامان را واحد و همه را یک حقیقت معرفی می‌کند.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۲۴-۲۵.</ref>


== ابداع‌کننده و پیشینه ==
==ابداع‌کننده و پیشینه==
نظریه انسان ۲۵۰ ساله را [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیش از [[انقلاب اسلامی]] در سال [[۱۳۵۰ش]] مطرح کرد.<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۴؛ خامنه‌ای، انسان ۲۵۰ ساله، ۱۳۹۱ش، ص۱۵.</ref> به باور وی یک خطّ پیوسته سیاسی، با روش‌های گوناگون، در فکر و عمل اهل‌بیت(ع) در طول این ۲۵۰ سال دیده می‌شود<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۵.</ref> و حرکت و زندگی او در تمام این مدّت یک جهت داشته و از یک جا -قرآن و [[سنت|سنّت]]- الهام می‌گرفته است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> با این وجود برخی معتقدند پیش از او [[سید محمدباقر صدر]] متفکر شیعه اهل عراق (۱۳۱۳-۱۳۵۹ش) نیز، همین دیدگاه را درباره زندگی امامان شیعه(ع) داشته است؛ ولی مطابق این دیدگاه، نظریه ارائه شده توسط سید علی خامنه‌ای از نظر محتوایی، «سیاسی‌تر» و «خلاقانه‌تر» است.<ref>نجفی، مولفه‌های تمدن‌ساز در مکتب سیاسی امام رضا(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۲۹.</ref>
نظریه انسان ۲۵۰ ساله را [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیش از [[انقلاب اسلامی]] در سال [[۱۳۵۰ش]] مطرح کرد.<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۴؛ خامنه‌ای، انسان ۲۵۰ ساله، ۱۳۹۱ش، ص۱۵.</ref> به باور وی یک خطّ پیوسته سیاسی، با روش‌های گوناگون، در فکر و عمل اهل‌بیت(ع) در طول این ۲۵۰ سال دیده می‌شود<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۵.</ref> و حرکت و زندگی او در تمام این مدّت یک جهت داشته و از یک جا -قرآن و [[سنت|سنّت]]- الهام می‌گرفته است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> با این وجود برخی معتقدند پیش از او [[سید محمدباقر صدر]] متفکر شیعه اهل عراق (۱۳۱۳-۱۳۵۹ش) نیز، همین دیدگاه را درباره زندگی امامان شیعه(ع) داشته است؛ ولی مطابق این دیدگاه، نظریه ارائه شده توسط سید علی خامنه‌ای از نظر محتوایی، «سیاسی‌تر» و «خلاقانه‌تر» است.<ref>نجفی، مولفه‌های تمدن‌ساز در مکتب سیاسی امام رضا(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۲۹.</ref>


خط ۱۹: خط ۱۹:
===خطوط کلی حرکت امامان شیعه===
===خطوط کلی حرکت امامان شیعه===
بر اساس نظریه وحدت شخصیت ائمه و به گفته اعرافی خطوط و جبهه‌های مختلف حضور امامان را می‌توان در چهار جهت تصویر کرد:
بر اساس نظریه وحدت شخصیت ائمه و به گفته اعرافی خطوط و جبهه‌های مختلف حضور امامان را می‌توان در چهار جهت تصویر کرد:
* مواجهه فکری،‌ علمی، و فرهنگی با خط الحاد؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref>  
*مواجهه فکری،‌ علمی، و فرهنگی با خط الحاد؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref>
* مواجهه با اندیشه‌های کلامی و فقهی دیگر مذاهب اسلامی<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> با توجه به دو نکته حفظ وحدت اسلامی در برابر بیگانگان و صیانت از مرزهای اعتقادی تشیع به عنوان اسلام ناب.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref>
*مواجهه با اندیشه‌های کلامی و فقهی دیگر مذاهب اسلامی<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> با توجه به دو نکته حفظ وحدت اسلامی در برابر بیگانگان و صیانت از مرزهای اعتقادی تشیع به عنوان اسلام ناب.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref>
*‌ مواجهه با کج‌روی‌ها و انحرافات درون تشیع؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۲.</ref>  
*‌ مواجهه با کج‌روی‌ها و انحرافات درون تشیع؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۲.</ref>
* مواجهه سیاسی و اجتماعی با خلفای [[بنی‌امیه|اموی]] و [[بنی‌عباس|عباسی]].<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref>
*مواجهه سیاسی و اجتماعی با خلفای [[بنی‌امیه|اموی]] و [[بنی‌عباس|عباسی]].<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref>


===تقسیم‌بندی چهارمرحله‌ای===
===تقسیم‌بندی چهارمرحله‌ای===
نظریه انسان ۲۵۰ ساله، دوران زندگی سیاسی ائمه(ع) را با تفاوت‌های ظاهری که دارند، به چهار دوره مختلف تقسیم نموده است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref>
نظریه انسان ۲۵۰ ساله، دوران زندگی سیاسی ائمه(ع) را با تفاوت‌های ظاهری که دارند، به چهار دوره مختلف تقسیم نموده است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref>
# دوره اول: [[سکوت ۲۵ ساله|دورۀ ۲۵ ساله آغاز عهد خلافت]] (دوران [[حضرت علی(ع)]] در زمان [[خلفای سه‌گانه|خلفای نخستین]]) که از آن با عنوان دوران صبر یاد می‌شود.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۱۸.</ref>
#دوره اول: [[سکوت ۲۵ ساله|دورۀ ۲۵ ساله آغاز عهد خلافت]] (دوران [[حضرت علی(ع)]] در زمان [[خلفای سه‌گانه|خلفای نخستین]]) که از آن با عنوان دوران صبر یاد می‌شود.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۱۸.</ref>
# دوره دوم: دوره شروع حکومت ائمه(ع) که دوران [[خلافت امام علی(ع)]] ([[سال ۳۵ قمری|۳۵]]-[[سال ۴۰ قمری|۴۰ق]]) و دورۀ کوتاه خلافت [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] است. مهمترین ویژگی این دوره رسیدن حق به حق‌دار و ایجاد حکومتی انقلابی همانند حکومت رسول خدا(ص) است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴.</ref>  
#دوره دوم: دوره شروع حکومت ائمه(ع) که دوران [[خلافت امام علی(ع)]] ([[سال ۳۵ قمری|۳۵]]-[[سال ۴۰ قمری|۴۰ق]]) و دورۀ کوتاه خلافت [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] است. مهمترین ویژگی این دوره رسیدن حق به حق‌دار و ایجاد حکومتی انقلابی همانند حکومت رسول خدا(ص) است.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴.</ref>
# دوره سوم: دوره فعالیت‌های مخفی و تشکیلاتی ائمه(ع) از سال [[سال ۴۱ هجری قمری|۴۱ق]]، تا سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] است. مهمترین ویژگی این دوران، ایجاد زمینۀ فکری در میان جامعه به‌واسطه سربازان مجاهد و تربیت نمودن افرادی است که بتوانند [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را یاری نموده و کار او را جهت رسیدن به هدف، به سامان برسانند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۴۸.</ref>
#دوره سوم: دوره فعالیت‌های مخفی و تشکیلاتی ائمه(ع) از سال [[سال ۴۱ هجری قمری|۴۱ق]]، تا سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] است. مهمترین ویژگی این دوران، ایجاد زمینۀ فکری در میان جامعه به‌واسطه سربازان مجاهد و تربیت نمودن افرادی است که بتوانند [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را یاری نموده و کار او را جهت رسیدن به هدف، به سامان برسانند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۴۸.</ref>
# دوره چهارم: همزمان با آغاز امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] شروع و تا سال [[سال ۲۵۰ هجری قمری|۲۵۰ق]] ادامه پیدا کرد. در این دوره دو اقدام مهم انجام شد:<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۵۰.</ref>  
#دوره چهارم: همزمان با آغاز امامت [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] شروع و تا سال [[سال ۲۵۰ هجری قمری|۲۵۰ق]] ادامه پیدا کرد. در این دوره دو اقدام مهم انجام شد:<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۵۰.</ref>
::::::*احیای اسلام: جامعه اسلامی در طول دوران حکومت طولانی‌مدت [[بنی‌امیه]] و قبل از آن، تغییر شکل داده بود و مبانی فکری اسلام ناب محمدی(ص) به فراموشی سپرده شده بود. به همین جهت امامان(ع) به احیای مبانی فکری اسلام پرداخته و تلاش می‌کردند افکار غیراسلامی تزریق شده به جامعه در این سال‌ها را از بین ببرند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۰، ۱۵۱.</ref>
::::::*احیای اسلام: جامعه اسلامی در طول دوران حکومت طولانی‌مدت [[بنی‌امیه]] و قبل از آن، تغییر شکل داده بود و مبانی فکری اسلام ناب محمدی(ص) به فراموشی سپرده شده بود. به همین جهت امامان(ع) به احیای مبانی فکری اسلام پرداخته و تلاش می‌کردند افکار غیراسلامی تزریق شده به جامعه در این سال‌ها را از بین ببرند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۰، ۱۵۱.</ref>
::::::*تشکیل شدن یک حزب سیاسی مذهبی و مخفی با هدفِ «حفظ جریان فکر اصیل اسلام ناب»، «ایجاد جریان سیاسی منظم» و «ایجاد ارتباط بین وابستگان به طرز فکر اسلامی با آن جریان سیاسی منظم» از کارهای مهم این دوره شمرده می‌شود؛ چراکه اگر امام(ع) در مواقع لزوم قصد حرکت و درگیری با دستگاه حاکم را داشت، به عده‌ای سرباز مجاهد نیاز پیدا می‌کرد که از قبل بدین منظور تربیت شده باشند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۴.</ref>
::::::*تشکیل شدن یک حزب سیاسی مذهبی و مخفی با هدفِ «حفظ جریان فکر اصیل اسلام ناب»، «ایجاد جریان سیاسی منظم» و «ایجاد ارتباط بین وابستگان به طرز فکر اسلامی با آن جریان سیاسی منظم» از کارهای مهم این دوره شمرده می‌شود؛ چراکه اگر امام(ع) در مواقع لزوم قصد حرکت و درگیری با دستگاه حاکم را داشت، به عده‌ای سرباز مجاهد نیاز پیدا می‌کرد که از قبل بدین منظور تربیت شده باشند.<ref>خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۴.</ref>
===تقسیم‌بندی هشت‌مرحله‌ای===
===تقسیم‌بندی هشت‌مرحله‌ای===
اعرافی در مقدمه کتاب خود تقابل خلافت با امامت را در هشت مرحله تبیین کرده است؛
اعرافی در مقدمه کتاب خود تقابل خلافت با امامت را در هشت مرحله تبیین کرده است؛
#دوران امامت حضرت علی(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۴.</ref>  
#دوران [[امامت]] حضرت علی(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۴.</ref>
#دوران امامت حضرت امام حسن(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵.</ref>  
#دوران امامت حضرت امام حسن(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵.</ref>
# دوران [[قیام امام حسین(ع)|قیام عاشورا]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵-۳۶.</ref>  
#دوران [[قیام امام حسین(ع)|قیام عاشورا]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵-۳۶.</ref>
# دوران امامت امام سجاد(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶.</ref>  
#دوران امامت [[امام سجاد(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶.</ref>
# دوران امامت امام باقر(ع) و امام صادق(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶-۳۷.</ref>  
#دوران امامت [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶-۳۷.</ref>
# دوران امام امام موسی بن جعفر(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref>  
#دوران امامت [[امام موسی بن جعفر(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref>
# دوران امامت امام رضا(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref>  
#دوران امامت [[حرم امام رضا(ع)|امام رضا(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref>
# دوران خفقان و قطع امید از پیروزی جبهه حق. که از دوران امامت امام نهم امام جواد(ع) شروع می‌شود و به [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] منتهی می‌شود.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۹.</ref>  
#دوران خفقان و قطع امید از پیروزی جبهه حق. که از دوران امامت امام نهم [[امام جواد(ع)]] شروع می‌شود و به [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] منتهی می‌شود.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۹.</ref>


==کتاب انسان ۲۵۰ ساله==
==کتاب انسان ۲۵۰ ساله==
خط ۴۸: خط ۴۸:
[https://www.farsnews.ir/news/13990910000213 «انسان ۲۵۰ ساله تبیین استراتژی امامان در جریانِ مبارزه سیاسی»]، خبرگزاری فارس</ref>
[https://www.farsnews.ir/news/13990910000213 «انسان ۲۵۰ ساله تبیین استراتژی امامان در جریانِ مبارزه سیاسی»]، خبرگزاری فارس</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* اعرافی، علیرضا، خورشید عاشورا، تدوین: محمد آزادی، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، ۱۳۹۶ش.
* اعرافی، علیرضا، خورشید عاشورا، تدوین: محمد آزادی، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، ۱۳۹۶ش.
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۲۳

ویرایش