نظریه انسان ۲۵۰ ساله: تفاوت میان نسخهها
جز
←تقسیمبندی هشتمرحلهای: ويكي سازي
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (removed Category:آیتالله خامنهای; added Category:اندیشههای آیتالله خامنهای using HotCat) |
جز (←تقسیمبندی هشتمرحلهای: ويكي سازي) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
بر اساس این نظریه، ۲۵۰ سال زندگی معصومان به چهار دوره تقسیم میشود: ۱. دوران صبر و سکوت ۲۵ ساله، ۲. دوره کوتاه حکومت ائمه، ۳. دوره بیست ساله فعالیتهای مخفی و تشکیلاتی، و سرانجام ۴. دوره احیای مبانی فکری اسلام از آغاز امامت [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]]. | بر اساس این نظریه، ۲۵۰ سال زندگی معصومان به چهار دوره تقسیم میشود: ۱. دوران صبر و سکوت ۲۵ ساله، ۲. دوره کوتاه حکومت ائمه، ۳. دوره بیست ساله فعالیتهای مخفی و تشکیلاتی، و سرانجام ۴. دوره احیای مبانی فکری اسلام از آغاز امامت [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]]. | ||
== تبیین نظریه == | ==تبیین نظریه== | ||
طبق نظریه انسان ۲۵۰ ساله، [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] پس از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] بهمنزلۀ یک انسان واحد محسوب میشوند که از سال [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱]] تا [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]، همواره در حال [[جهاد]] و مبارزه سیاسی پیوسته با ظلم و انحراف طاغوتهای زمان بودهاند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.</ref> طبق این نظریه، همه [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] بهمانند یک انسان بودهاند که ۲۵۰ سال با فکر و هدف مشخص به مبارزه در جهت تحقق آن هدف، مشغول بودهاند. این انسان برای رساندن همه افراد جامعه به مکتب حقیقی اسلام، از شاخصههای گوناگونی بهره برده است؛ شاخصههایی چون [[عصمت]]، الهام گرفتن از [[قرآن]] و سخنان پیامبر(ص) و آگاهی عمیق از وضع اجتماعی و مکتب اسلام. بر این اساس، آنها از آن هدف انحراف پیدا نکرده؛ بلکه اساساً انحراف آنان -به جهت رساندن جامعه به اسلام حقیقی- امکانپذیر نیست.<ref>خامنهای، دو امام مجاهد، ۱۳۹۶ش، ص۶۱.</ref> | طبق نظریه انسان ۲۵۰ ساله، [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] پس از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] بهمنزلۀ یک انسان واحد محسوب میشوند که از سال [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱]] تا [[سال ۲۶۰ هجری قمری|۲۶۰ق]]، همواره در حال [[جهاد]] و مبارزه سیاسی پیوسته با ظلم و انحراف طاغوتهای زمان بودهاند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.</ref> طبق این نظریه، همه [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] بهمانند یک انسان بودهاند که ۲۵۰ سال با فکر و هدف مشخص به مبارزه در جهت تحقق آن هدف، مشغول بودهاند. این انسان برای رساندن همه افراد جامعه به مکتب حقیقی اسلام، از شاخصههای گوناگونی بهره برده است؛ شاخصههایی چون [[عصمت]]، الهام گرفتن از [[قرآن]] و سخنان پیامبر(ص) و آگاهی عمیق از وضع اجتماعی و مکتب اسلام. بر این اساس، آنها از آن هدف انحراف پیدا نکرده؛ بلکه اساساً انحراف آنان -به جهت رساندن جامعه به اسلام حقیقی- امکانپذیر نیست.<ref>خامنهای، دو امام مجاهد، ۱۳۹۶ش، ص۶۱.</ref> | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
به گفته علیرضا اعرافی مبانی این نظریه را میتوان در این نکته دید که از نظر شیعه، امامان شیعه همه نور واحد هستند، چنان که در [[زیارت جامعه کبیره|زیارت جامعه]] نیز بر این نکته تصریح شده است که طینت ایشان واحد است. او همچنین روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] را نقل میکند که علم و فضایل امامان را واحد و همه را یک حقیقت معرفی میکند.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۲۴-۲۵.</ref> | به گفته علیرضا اعرافی مبانی این نظریه را میتوان در این نکته دید که از نظر شیعه، امامان شیعه همه نور واحد هستند، چنان که در [[زیارت جامعه کبیره|زیارت جامعه]] نیز بر این نکته تصریح شده است که طینت ایشان واحد است. او همچنین روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] را نقل میکند که علم و فضایل امامان را واحد و همه را یک حقیقت معرفی میکند.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۲۴-۲۵.</ref> | ||
== ابداعکننده و پیشینه == | ==ابداعکننده و پیشینه== | ||
نظریه انسان ۲۵۰ ساله را [[سید علی حسینی خامنهای|سید علی خامنهای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیش از [[انقلاب اسلامی]] در سال [[۱۳۵۰ش]] مطرح کرد.<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۴؛ خامنهای، انسان ۲۵۰ ساله، ۱۳۹۱ش، ص۱۵.</ref> به باور وی یک خطّ پیوسته سیاسی، با روشهای گوناگون، در فکر و عمل اهلبیت(ع) در طول این ۲۵۰ سال دیده میشود<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۵.</ref> و حرکت و زندگی او در تمام این مدّت یک جهت داشته و از یک جا -قرآن و [[سنت|سنّت]]- الهام میگرفته است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> با این وجود برخی معتقدند پیش از او [[سید محمدباقر صدر]] متفکر شیعه اهل عراق (۱۳۱۳-۱۳۵۹ش) نیز، همین دیدگاه را درباره زندگی امامان شیعه(ع) داشته است؛ ولی مطابق این دیدگاه، نظریه ارائه شده توسط سید علی خامنهای از نظر محتوایی، «سیاسیتر» و «خلاقانهتر» است.<ref>نجفی، مولفههای تمدنساز در مکتب سیاسی امام رضا(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۲۹.</ref> | نظریه انسان ۲۵۰ ساله را [[سید علی حسینی خامنهای|سید علی خامنهای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیش از [[انقلاب اسلامی]] در سال [[۱۳۵۰ش]] مطرح کرد.<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۴؛ خامنهای، انسان ۲۵۰ ساله، ۱۳۹۱ش، ص۱۵.</ref> به باور وی یک خطّ پیوسته سیاسی، با روشهای گوناگون، در فکر و عمل اهلبیت(ع) در طول این ۲۵۰ سال دیده میشود<ref>غفاری، از نیمه خرداد، ۱۳۹۸ش، ص۷۵.</ref> و حرکت و زندگی او در تمام این مدّت یک جهت داشته و از یک جا -قرآن و [[سنت|سنّت]]- الهام میگرفته است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> با این وجود برخی معتقدند پیش از او [[سید محمدباقر صدر]] متفکر شیعه اهل عراق (۱۳۱۳-۱۳۵۹ش) نیز، همین دیدگاه را درباره زندگی امامان شیعه(ع) داشته است؛ ولی مطابق این دیدگاه، نظریه ارائه شده توسط سید علی خامنهای از نظر محتوایی، «سیاسیتر» و «خلاقانهتر» است.<ref>نجفی، مولفههای تمدنساز در مکتب سیاسی امام رضا(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۲۹.</ref> | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
===خطوط کلی حرکت امامان شیعه=== | ===خطوط کلی حرکت امامان شیعه=== | ||
بر اساس نظریه وحدت شخصیت ائمه و به گفته اعرافی خطوط و جبهههای مختلف حضور امامان را میتوان در چهار جهت تصویر کرد: | بر اساس نظریه وحدت شخصیت ائمه و به گفته اعرافی خطوط و جبهههای مختلف حضور امامان را میتوان در چهار جهت تصویر کرد: | ||
* مواجهه فکری، علمی، و فرهنگی با خط الحاد؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> | *مواجهه فکری، علمی، و فرهنگی با خط الحاد؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> | ||
* مواجهه با اندیشههای کلامی و فقهی دیگر مذاهب اسلامی<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> با توجه به دو نکته حفظ وحدت اسلامی در برابر بیگانگان و صیانت از مرزهای اعتقادی تشیع به عنوان اسلام ناب.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> | *مواجهه با اندیشههای کلامی و فقهی دیگر مذاهب اسلامی<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> با توجه به دو نکته حفظ وحدت اسلامی در برابر بیگانگان و صیانت از مرزهای اعتقادی تشیع به عنوان اسلام ناب.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۱.</ref> | ||
* مواجهه با کجرویها و انحرافات درون تشیع؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۲.</ref> | * مواجهه با کجرویها و انحرافات درون تشیع؛<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۲.</ref> | ||
* مواجهه سیاسی و اجتماعی با خلفای [[بنیامیه|اموی]] و [[بنیعباس|عباسی]].<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref> | *مواجهه سیاسی و اجتماعی با خلفای [[بنیامیه|اموی]] و [[بنیعباس|عباسی]].<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref> | ||
===تقسیمبندی چهارمرحلهای=== | ===تقسیمبندی چهارمرحلهای=== | ||
نظریه انسان ۲۵۰ ساله، دوران زندگی سیاسی ائمه(ع) را با تفاوتهای ظاهری که دارند، به چهار دوره مختلف تقسیم نموده است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> | نظریه انسان ۲۵۰ ساله، دوران زندگی سیاسی ائمه(ع) را با تفاوتهای ظاهری که دارند، به چهار دوره مختلف تقسیم نموده است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶۱.</ref> | ||
# دوره اول: [[سکوت ۲۵ ساله|دورۀ ۲۵ ساله آغاز عهد خلافت]] (دوران [[حضرت علی(ع)]] در زمان [[خلفای سهگانه|خلفای نخستین]]) که از آن با عنوان دوران صبر یاد میشود.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۱۸.</ref> | #دوره اول: [[سکوت ۲۵ ساله|دورۀ ۲۵ ساله آغاز عهد خلافت]] (دوران [[حضرت علی(ع)]] در زمان [[خلفای سهگانه|خلفای نخستین]]) که از آن با عنوان دوران صبر یاد میشود.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۱۸.</ref> | ||
# دوره دوم: دوره شروع حکومت ائمه(ع) که دوران [[خلافت امام علی(ع)]] ([[سال ۳۵ قمری|۳۵]]-[[سال ۴۰ قمری|۴۰ق]]) و دورۀ کوتاه خلافت [[امام حسن علیهالسلام|امام حسن(ع)]] است. مهمترین ویژگی این دوره رسیدن حق به حقدار و ایجاد حکومتی انقلابی همانند حکومت رسول خدا(ص) است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴.</ref> | #دوره دوم: دوره شروع حکومت ائمه(ع) که دوران [[خلافت امام علی(ع)]] ([[سال ۳۵ قمری|۳۵]]-[[سال ۴۰ قمری|۴۰ق]]) و دورۀ کوتاه خلافت [[امام حسن علیهالسلام|امام حسن(ع)]] است. مهمترین ویژگی این دوره رسیدن حق به حقدار و ایجاد حکومتی انقلابی همانند حکومت رسول خدا(ص) است.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴.</ref> | ||
# دوره سوم: دوره فعالیتهای مخفی و تشکیلاتی ائمه(ع) از سال [[سال ۴۱ هجری قمری|۴۱ق]]، تا سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] است. مهمترین ویژگی این دوران، ایجاد زمینۀ فکری در میان جامعه بهواسطه سربازان مجاهد و تربیت نمودن افرادی است که بتوانند [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] را یاری نموده و کار او را جهت رسیدن به هدف، به سامان برسانند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۴۸.</ref> | #دوره سوم: دوره فعالیتهای مخفی و تشکیلاتی ائمه(ع) از سال [[سال ۴۱ هجری قمری|۴۱ق]]، تا سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] است. مهمترین ویژگی این دوران، ایجاد زمینۀ فکری در میان جامعه بهواسطه سربازان مجاهد و تربیت نمودن افرادی است که بتوانند [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] را یاری نموده و کار او را جهت رسیدن به هدف، به سامان برسانند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۴۸.</ref> | ||
# دوره چهارم: همزمان با آغاز امامت [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] شروع و تا سال [[سال ۲۵۰ هجری قمری|۲۵۰ق]] ادامه پیدا کرد. در این دوره دو اقدام مهم انجام شد:<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۵۰.</ref> | #دوره چهارم: همزمان با آغاز امامت [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] شروع و تا سال [[سال ۲۵۰ هجری قمری|۲۵۰ق]] ادامه پیدا کرد. در این دوره دو اقدام مهم انجام شد:<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۲۴، ۱۵۰.</ref> | ||
::::::*احیای اسلام: جامعه اسلامی در طول دوران حکومت طولانیمدت [[بنیامیه]] و قبل از آن، تغییر شکل داده بود و مبانی فکری اسلام ناب محمدی(ص) به فراموشی سپرده شده بود. به همین جهت امامان(ع) به احیای مبانی فکری اسلام پرداخته و تلاش میکردند افکار غیراسلامی تزریق شده به جامعه در این سالها را از بین ببرند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۰، ۱۵۱.</ref> | ::::::*احیای اسلام: جامعه اسلامی در طول دوران حکومت طولانیمدت [[بنیامیه]] و قبل از آن، تغییر شکل داده بود و مبانی فکری اسلام ناب محمدی(ص) به فراموشی سپرده شده بود. به همین جهت امامان(ع) به احیای مبانی فکری اسلام پرداخته و تلاش میکردند افکار غیراسلامی تزریق شده به جامعه در این سالها را از بین ببرند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۰، ۱۵۱.</ref> | ||
::::::*تشکیل شدن یک حزب سیاسی مذهبی و مخفی با هدفِ «حفظ جریان فکر اصیل اسلام ناب»، «ایجاد جریان سیاسی منظم» و «ایجاد ارتباط بین وابستگان به طرز فکر اسلامی با آن جریان سیاسی منظم» از کارهای مهم این دوره شمرده میشود؛ چراکه اگر امام(ع) در مواقع لزوم قصد حرکت و درگیری با دستگاه حاکم را داشت، به عدهای سرباز مجاهد نیاز پیدا میکرد که از قبل بدین منظور تربیت شده باشند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۴.</ref> | ::::::*تشکیل شدن یک حزب سیاسی مذهبی و مخفی با هدفِ «حفظ جریان فکر اصیل اسلام ناب»، «ایجاد جریان سیاسی منظم» و «ایجاد ارتباط بین وابستگان به طرز فکر اسلامی با آن جریان سیاسی منظم» از کارهای مهم این دوره شمرده میشود؛ چراکه اگر امام(ع) در مواقع لزوم قصد حرکت و درگیری با دستگاه حاکم را داشت، به عدهای سرباز مجاهد نیاز پیدا میکرد که از قبل بدین منظور تربیت شده باشند.<ref>خامنهای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۱۵۴.</ref> | ||
===تقسیمبندی هشتمرحلهای=== | ===تقسیمبندی هشتمرحلهای=== | ||
اعرافی در مقدمه کتاب خود تقابل خلافت با امامت را در هشت مرحله تبیین کرده است؛ | اعرافی در مقدمه کتاب خود تقابل خلافت با امامت را در هشت مرحله تبیین کرده است؛ | ||
#دوران امامت حضرت علی(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۴.</ref> | #دوران [[امامت]] حضرت علی(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۴.</ref> | ||
#دوران امامت حضرت امام حسن(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵.</ref> | #دوران امامت حضرت امام حسن(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵.</ref> | ||
# دوران [[قیام امام حسین(ع)|قیام عاشورا]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵-۳۶.</ref> | #دوران [[قیام امام حسین(ع)|قیام عاشورا]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۵-۳۶.</ref> | ||
# دوران امامت امام سجاد(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶.</ref> | #دوران امامت [[امام سجاد(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶.</ref> | ||
# دوران امامت امام باقر(ع) و امام صادق(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶-۳۷.</ref> | #دوران امامت [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۶-۳۷.</ref> | ||
# دوران | #دوران امامت [[امام موسی بن جعفر(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref> | ||
# دوران امامت امام رضا(ع)<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref> | #دوران امامت [[حرم امام رضا(ع)|امام رضا(ع)]]<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۸.</ref> | ||
# دوران خفقان و قطع امید از پیروزی جبهه حق. که از دوران امامت امام نهم امام جواد(ع) شروع میشود و به [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] منتهی میشود.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۹.</ref> | #دوران خفقان و قطع امید از پیروزی جبهه حق. که از دوران امامت امام نهم [[امام جواد(ع)]] شروع میشود و به [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] منتهی میشود.<ref>اعرافی، خورشید عاشورا، ۱۳۹۶ش، ص۳۹.</ref> | ||
==کتاب انسان ۲۵۰ ساله== | ==کتاب انسان ۲۵۰ ساله== | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
[https://www.farsnews.ir/news/13990910000213 «انسان ۲۵۰ ساله تبیین استراتژی امامان در جریانِ مبارزه سیاسی»]، خبرگزاری فارس</ref> | [https://www.farsnews.ir/news/13990910000213 «انسان ۲۵۰ ساله تبیین استراتژی امامان در جریانِ مبارزه سیاسی»]، خبرگزاری فارس</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشتها}} | {{یادداشتها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* اعرافی، علیرضا، خورشید عاشورا، تدوین: محمد آزادی، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، ۱۳۹۶ش. | * اعرافی، علیرضا، خورشید عاشورا، تدوین: محمد آزادی، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، ۱۳۹۶ش. |