پرش به محتوا

ایمان نیاکان پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{اعتقادات شیعه}}
{{اعتقادات شیعه}}
'''ایمان پدران پیامبر''' به [[توحید|یکتاپرست]] بودن اجداد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] اشاره دارد. عالمان [[شیعه]] و برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، بر این باورند که اجداد پیامبر(ص) همه یکتاپرست بوده‌اند. از نظر معتقدان به ایمان اجداد پیامبر، [[آیه ۲۱۹ سوره شعرا]]، [[آیه ۱۲۸ سوره بقره]] و [[آیه ۳۰ سوره زخرف]] دلالت دارند که پیامبر(ص) از صلب پدرانی غیرمشرک به وجود آمده است و بر همین اساس [[آزر]] را که [[شرک|مشرک]] پدر [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] نمی‌دانند.
'''ایمان پدران پیامبر''' به [[توحید|یکتاپرست]] بودن اجداد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] اشاره دارد. عالمان [[شیعه]] و برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، بر این باورند که اجداد پیامبر(ص) همه یکتاپرست بوده‌اند. از نظر معتقدان به ایمان اجداد پیامبر، آیات متعددی دلالت دارند که پیامبر(ص) از صلب پدرانی غیرمشرک به وجود آمده است و بر همین اساس [[آزر]] را که [[شرک|مشرک]] بوده پدر [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] نمی‌دانند.


در مقابل، بسیاری از عالمان اهل‌سنت با استناد به شخصیت آزر در زندگی حضرت ابراهیم، معتقدند در بین پدران پیامبر مشرکانی نیز وجود داشته‌اند. از نظر این گروه، اعتقاد به پاکی پدران [[پیامبران|انبیاء]] خلاف [[ظاهر قرآن]] و [[حدیث|احادیث]] است. البته همه علمای اهل‌سنت مخالف یکتاپرست بودن تمامی اجداد پیامبر(ص) نیستند. برای مثال [[علاءالدین قوشچی]] و [[جلال‌الدین سیوطی]] موافق ایمان اجداد پیامبرند.
برخی از اهل‌سنت با استناد به نقش آزر در زندگی ابراهیم، معتقدند در بین پدران پیامبر نیز مشرک نیز وجود داشته‌ است.
==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
یکتاپرست یا مشرک‌بودن پدران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] جزو موضوعات اختلافی بین فرقه‌های اسلامی است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۲.</ref> در این زمینه چندین کتاب و مقاله نوشته شده و در کتاب‌ها نیز بخش‌هایی به این بحث اختصاص یافته است.<ref> مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۸۸.</ref>
یکتاپرست یا مشرک‌بودن پدران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] جزو موضوعات اختلافی بین فرقه‌های اسلامی است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۲.</ref> در این زمینه چندین کتاب و مقاله نوشته شده و در کتاب‌ها نیز بخش‌هایی به این بحث اختصاص یافته است.<ref> مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۸۸.</ref>


==یکتاپرستی پدران پیامبر==
==یکتاپرستی پدران پیامبر==
[[شیخ صدوق]] (درگذشت: ۳۸۰ق) می‌گوید اعتقاد ما آن است که پدران پیامبر از [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم]] تا [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]] همه مسلمان (به معنای عام یا همان تسلیم در برابر خدا) بوده‌اند.<ref>شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۱۰.</ref> به گفته [[شیخ مفید]] (درگذشت: ۴۱۳ق)، همه اهل حق بر این عقیده اجماع دارند که پدران پیامبر تا آدم همه موحد و بر ایمان به خدا بوده‌اند.<ref> شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، ص۱۳۹.</ref>  
[[شیخ صدوق]] (درگذشت: ۳۸۰ق) می‌گوید اعتقاد ما آن است که پدران پیامبر از [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم]] تا [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]] همه مسلمان (به معنای عام یا همان تسلیم در برابر خدا) بوده‌اند.<ref>شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۱۰.</ref> به‌گفته [[شیخ مفید]] (درگذشت: ۴۱۳ق)، همه اهل حق بر این عقیده اجماع دارند که پدران پیامبر تا آدم همه موحد و بر ایمان به خدا بوده‌اند.<ref> شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، ص۱۳۹.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی |نصیر الدین طوسی]] و [[علامه حلی]] در [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] و [[کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (کتاب)|شرح آن]] معتقدند پدران [[پیامبران]] باید از هر گونه پَستی به‌دور باشند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، مؤسسة النشر الاسلامی، ص۴۷۲.</ref>


[[فضل بن حسن طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] در ذیل [[آیه ۲۱۹ سوره شعراء]]، ساجدبودن را در عبارت «تقلبک فی الساجدین»، صفت پدران پیامبر می‌داند<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۵۶.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی |نصیر الدین طوسی]] و [[علامه حلی]] در [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] و [[کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (کتاب)|شرح آن]] معتقدند پدران [[پیامبران]] باید از هر گونه پَستی به‌دور باشند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، مؤسسة النشر الاسلامی، ص۴۷۲.</ref>
برخی از علمای اهل‌سنت نیز بر مؤمن‌بودن اجداد پیامبر تأکید دارند. [[آلوسی بغدادی|آلوسی]] در روح‌المعانی، این باور را پذیرفته<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۱۰، ص۱۳۵.</ref> و اختصاص این عقیده به [[شیعه]] را نفی کرده و می‌گوید [[فخر رازی]] که این باور را مختص به شیعیان دانسته تحقیق کافی نکرده است.<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۴، ص۱۸۴.</ref> [[علاءالدین قوشچی]]، متکلم [[اشاعره|اشعری‌مذهب]]، در شرح بر [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] گفته است که پدران پیامبران نباید آلوده به شرک باشند.<ref>قوشچی، شرح تجرید العقائد، منشورات رضی، ص۳۵۹.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] نیز در این راستا کتاب‌هایی تألیف کرده‌است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۶.</ref>
 
برخی از علمای اهل‌سنت نیز بر مؤمن‌بودن اجداد پیامبر تأکید دارند. [[آلوسی بغدادی|آلوسی]] در روح‌المعانی، این باور را پذیرفته<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۱۰، ص۱۳۵.</ref> و همچنین اختصاص این عقیده به [[شیعه]] را نفی کرده و می‌گوید [[فخر رازی]] که این باور را مختص به شیعیان دانسته تحقیق کافی نکرده است.<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۴، ص۱۸۴.</ref> [[علاءالدین قوشچی]]، متکلم [[اشاعره|اشعری‌مذهب]]، در شرح بر [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] گفته است که پدران پیامبران نباید آلوده به شرک باشند.<ref>قوشچی، شرح تجرید العقائد، منشورات رضی، ص۳۵۹.</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] نیز در این راستا کتاب‌هایی تألیف کرده‌است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۶.</ref>


===مستندات قرآنی===
===مستندات قرآنی===
*عبارت «تقلبک فی الساجدین در آیه ۲۱۹ شعراء: به گفته [[شیخ طوسی]] بر اساس نقل [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، منظور آیه، منتقل شدن پیامبر از صلب پدران پاک است تا زمانی که به دنیا بیاید.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۶۸.</ref>
*[[آیه ۲۱۹ سوره شعراء|آیه تقلبک فی الساجدین]]: به‌گفته [[شیخ طوسی]] بر اساس نقل [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، منظور آیه، انتقال پیامبر از صلب پدران پاک است تا زمانی که به دنیا بیاید.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۶۸.</ref> همچنین [[فضل بن حسن طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]، ساجدبودن را صفت پدران پیامبر دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۵۶.</ref>  
*دعای ابراهیم در [[آیه ۱۲۸ سوره بقره]]: ابراهیم [[دعا]] کرد که فرزندانش مسلمان باشند و در [[آیه ۳۰ سوره زخرف]] این دعا را [[استجابت دعا|مستجاب‌شده]] دانست. از سوی دیگر پدران پیامبر همه از نسل ابراهیم بوده‌اند. پیامبر نیز خود را مصداق این آیه دانسته‌ است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref>
*دعای ابراهیم در [[آیه ۱۲۸ سوره بقره]]: ابراهیم [[دعا]] کرد که فرزندانش مسلمان باشند و در [[آیه ۳۰ سوره زخرف]] این دعا را [[استجابت دعا|مستجاب‌شده]] دانست. پدران پیامبر همه از نسل ابراهیم بوده‌اند و پیامبر نیز خود را مصداق این آیه دانسته‌ است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref>
===مستندات روایی===
===مستندات روایی===
نویسنده مقاله «ایمان اجداد پیامبر» روایات درباره این موضوع را در پنج گروه دسته‌بندی کرده است:
نویسنده مقاله «ایمان اجداد پیامبر» روایات درباره این موضوع را در پنج گروه دسته‌بندی کرده است: