اولوا الالباب: تفاوت میان نسخه‌ها

گفته شده [[مفسر|مفسران]] این ترکیب را واضح دانسته و کمتر به مفهوم‌شناسی آن پرداخته‌اند.<ref>میراحمدی، صادقی، «مفهوم‌شناسی و ویژگی‌های اولواالالباب بر اساس بافت آیات قرآن»، ص۱۲۲.</ref> با این حال عده‌ای از مفسران اولی‌الالباب را به معانی لغوی یعنی صاحبان عقول تفسیر کرده‌اند.<ref>فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۱۶؛ قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج‌۱۸، ص۱۷۳.</ref> اما عده‌ای دیگر آن را به معنایی چون صاحبان عقول از مؤمنان،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۶۷.</ref> دارندگان عقول کامل<ref>قمی مشهدی، کنز الدقائق، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۲۳۰، بیضاوی، انوار التنزیل، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۲۲.</ref> و صاحبان عقول سالم و پاک از آلودگی‌ها و توهمات تفسیر نموده‌اند.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۲، ص۳۳۰.</ref>

مفسران برای اولوا الالباب مصادیق گوناگونی را ذکر کرده‌اند. مؤمنان،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۲۴-۳۲۵.</ref> عالمان،‌ متدبران،<ref>نوروزی،‌ «اولواالالباب از منظر قرآن کریم»، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref> [[راسخون در علم|راسخان در علم]]،<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۳۷-۳۳۸؛ فخررازی، ۱۴۲۰ق، ج۷، ص۱۴۶.</ref> راه یافتگان به حقیقت<ref> میراحمدی، صادقی، «مفهوم‌شناسی و ویژگی‌های اولواالالباب بر اساس بافت آیات قرآن»، ص۱۲۸.</ref> و عقول پاک که قدرت درک احکام الهی را دارند،<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ۱۳۷۴ش، ص۷۳۳.</ref> از مصادیق اولی‌الالباب دانسته شده‌اند. در روایاتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]، [[شیعه|شیعیان]] از مصادیق اولوا الالباب معرفی شده‌اند.<ref>برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ق، ج‌۱، ص۱۶۹؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج‌۱، ص۵۵؛ فرات کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۳۶۵؛ ابن‌حیون، شرح الأخبار، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۴۷۳.</ref> به همین علت برخی مصداق کامل اولی‌الالباب را [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] و پس از آنها شیعیان عنوان کرده‌اند.<ref>میراحمدی، صادقی، «مفهوم‌شناسی و ویژگی‌های اولواالالباب بر اساس بافت آیات قرآن»، ص۱۳۹.</ref> در شأن نزول [[آیه ۱۸ سوره زمر]] آمده که سه نفر به نام‌های [[زید بن عمرو]]، ‌[[ابوذر غفاری]] و [[سلمان فارسی]] را که در [[جاهلیت|زمان جاهلیت]]، [[تهلیل|لا اله الا الله]] می‌گفتند و خداوند آنها را بدون [[پیامبران|پیامبر]] و کتاب آسمانی هدایت کرد، از مصادیق اولی‌الالباب بودند.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۳، ص۱۳۲.</ref>  

به باور [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] نویسنده کتاب [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، ذکر مصادیق گوناگون توسط مفسران، بیان مصداق‌های واضح آیه است و عمومیت مفهوم آیه را نفی نمی‌کند.<ref>مکارم شیرازی،‌ تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۳۹۷.</ref> بنابراین شامل همه کسانی می‌شود که با بهره‌گیری از عقل فطری و نیالودن آن به اوهام نفسانی و نیز تفکر در آیات الهی، شایستگی کسب حکمت الهی را به دست می‌آورند؛<ref>نوروزی،‌ «اولواالالباب از منظر قرآن کریم»، ص۱۶۶-۱۶۷.</ref> چنان‌که گفته شده کسانی‌که معارف اصیل الهی را در عالی‌ترین سطح آن پس از پیامبران و اولیای الهی به دور از هرگونه ناخالصی و وسوسه و توهم درک و دریافت کنند، از مصادیق اولی‌الالباب خواهند بود.<ref>میراحمدی، صادقی، «مفهوم‌شناسی و ویژگی‌های اولواالالباب بر اساس بافت آیات قرآن»، ص۱۲۱.</ref>