پرش به محتوا

سوره ماعون: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{سوره||نام = '''ماعون'''|کتابت = ۱۰۷|جزء = ۳۰|آیه = ۷|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۷|بعدی =کوثر |قبلی =قریش |کلمه =۲۵ |حرف = ۱۱۴|تصویر=سوره ماعون.JPG}}
{{سوره||نام = '''ماعون'''|کتابت = ۱۰۷|جزء = ۳۰|آیه = ۷|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۷|بعدی =کوثر |قبلی =قریش |کلمه =۲۵ |حرف = ۱۱۴|تصویر=سوره ماعون.JPG}}
'''سوره ماعُون''' یا '''سوره أَرَأَيْتَ الَّذِي''' صد و هفتمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی قرآن]] است که در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام جای دارد. نام ماعون از کلمه آخر این سوره گرفته شده و به معنای [[زکات]] یا هر چیز مفیدی است. در این سوره صفات منکران [[قیامت]] آمده است. قرآن می‌گوید این افراد [[انفاق]] نمی‌کنند، [[نماز]] را سَرسَری می‌گیرند و [[ریا]] می‌کنند.  
'''سوره ماعُون''' یا '''سوره أَرَأَيْتَ الَّذِي''' صد و هفتمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی و مدنی|سوره‌های مکی قرآن]] است که در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام جای دارد. نام ماعون از کلمه آخر این سوره گرفته شده و به معنای [[زکات]] یا هر چیز مفیدی است. در این سوره صفات منکران [[قیامت]] آمده است. قرآن می‌گوید این افراد [[انفاق]] نمی‌کنند، [[نماز]] را سَرسَری می‌گیرند و [[ریا|رِیا]] می‌کنند.  


گفته شده است سوره ماعون درباره [[ابوسفیان]] نازل شد. فضیلت‌هایی برای [[تلاوت]] این سوره ذکر شده است، از جمله اینکه هر كس سوره ماعون را پس از [[نماز عشاء|نماز عشا]] قرائت کند، [[خدا|خداوند]] او را می‌بخشد و تا وقت [[اذان]] صبح او را حفظ می‌كند.
گفته شده است سوره ماعون درباره [[ابوسفیان]] نازل شد. فضیلت‌هایی برای [[تلاوت قرآن|تلاوت]] این سوره ذکر شده است، از جمله اینکه هر كس سوره ماعون را پس از [[نماز عشاء|نماز عشا]] قرائت کند، [[خدا|خداوند]] او را می‌بخشد و تا وقت اذان صبح او را حفظ می‌كند.


==معرفی==
==معرفی==
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
این [[سوره]] را '''ماعون''' و سوره «أَرَأَيْتَ الَّذِي» نامیده‌اند. نام ماعون از انتهای سوره و نام «أَرَأَيْتَ الَّذِي» از آغاز سوره گرفته شده‌است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۹.</ref> درباره معنای ماعون گفته شده‌است، در زمان [[جاهلیت]] به هر منفعتی (یا هر وسیله مفید) ماعون گفته می‌شد و بعد از [[اسلام]] به [[زکات]]، ماعون گفتند.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۶، ص۳۱۶.</ref> نام‌های دیگر این سوره را «دین» و «تکذیب» گفته‌اند. زیرا این دو موضوع، از مضامین این سوره‌اند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۹.</ref>
این [[سوره]] را ماعون و سوره «أَرَأَيْتَ الَّذِي» نامیده‌اند. نام ماعون از انتهای سوره و نام «أَرَأَيْتَ الَّذِي» از آغاز سوره گرفته شده‌است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۹.</ref> درباره معنای ماعون گفته شده‌ است، در زمان [[جاهلیت]] به هر منفعتی (یا هر وسیله مفید) ماعون گفته می‌شد و بعد از [[اسلام]] به [[زکات]]، ماعون گفتند.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۶، ص۳۱۶.</ref> نام‌های دیگر این سوره را «دین» و «تکذیب» گفته‌اند. زیرا این دو موضوع، از مضامین این سوره‌اند.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۹.</ref>


* '''محل و ترتیب نزول'''
*'''محل و ترتیب نزول'''
سوره ماعون جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]]، هفدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده‌است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، صد و هفتمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] جای دارد.[[علامه طباطبایی]] هر دو احتمال مکی و مدنی بودن سوره را ممکن دانسته و گفته که برخی نیز نصف آن را مکی و نصف دیگر را مدنی دانسته‌اند. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۳۶۷.   
سوره ماعون جزو [[سوره‌های مکی و مدنی|سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]]، هفدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده‌است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، صد و هفتمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] جای دارد.[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] هر دو احتمال مکی و مدنی بودن سوره را ممکن دانسته و گفته که برخی نیز نصف آن را مکی و نصف دیگرش را مدنی دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۳۶۷.   
</ref>
</ref>
* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
سوره ماعون ۷ [[آیه]]، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو [[مفصلات|سوره‌های مُفصّلات]] (دارای آیات کوتاه) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش،  ج۲، ص۱۲۶۹.</ref>
سوره ماعون ۷ [[آیه]]، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو [[مفصلات|سوره‌های مُفصّلات]] (سوره‌های دارای آیات کوتاه) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش،  ج۲، ص۱۲۶۹.</ref>


==محتوا==
==محتوا==
در این سوره صفات و اعمال منکران [[قیامت]] در پنج مرحله بیان شده‌است، اینکه به دلیل انکار این روز بزرگ، از [[انفاق]] در راه [[خدا]] و کمک به یتیمان و مسکینان سر باز می‌زنند و [[نماز]] را سَرسَری می‌گیرند و [[ریا|ریاکارند]] و به نیازمندان کمک نمی‌کنند.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵،ص ۶۰۲</ref> [[المیزان فی تفسیر القرآن|المیزان]] محور سوره را تهدید کسانی دانسته که ادعای دین دارند ولی برخوردار از ویژگی‌های [[منافقان]] هستند ویژگی‌هایی که با ایمان به [[معاد]] و کیفر و پاداش سازگاری ندارد مانند: غفلت از [[نماز]] و [[ریا]] در اعمال و محروم ساختن دیگران حتی از وسایل ضروری زندگی. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۳۶۸.</ref>محی الدین عربی صفات و ویژگی‌هایی این گروه از مردمان و آثار این صفات را اینگونه بر شمرده است: محرومیت از حقیقتِ [[توحید]]، سرگرم شدن به جزئیات و امور جزئی، بی اعتقادی به [[قیامت| روز جزا]] ، اعتماد کامل داشتن به عالم ماده و دل بستن به طبیعت و در نتیجه دوست نداشتن [[خدا|خداوند]]، محرومیت از فضیلت عدالت به سبب گرفتار شدن به رذائل اخلاقی و دور شدن از فضائل، محروم بودن از خوف و رجا وغفلت از کمال، جهل به معاد...به واسطه ایمن ویژگی ها این گروه از مردم به هیچ کس کمکی نمی کنند و در نتیجه هر گز روی رستگاری را نخواهند دید. <ref>ابن العربی، تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۴۳۳.
در سوره ماعون، صفات و اعمال منکران [[قیامت]] در پنج مرحله بیان شده‌ است، اینکه به دلیل انکار این روز، از [[انفاق]] در راه [[خدا]] و کمک به یتیمان و مسکینان سر باز می‌زنند و [[نماز]] را سَرسَری می‌گیرند و ریاکارند و به نیازمندان کمک نمی‌کنند.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵،ص ۶۰۲</ref> در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] محور سوره تهدید کسانی دانسته شده که ادعای دین دارند ولی از ویژگی‌های [[منافق|منافقان]] برخوردارند ویژگی‌هایی که با ایمان به [[معاد]] و کیفر و پاداش سازگاری ندارد مانند: غفلت از [[نماز]] و [[ریا|رِیا]] در اعمال و محروم ساختن دیگران حتی از وسایل ضروری زندگی.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۳۶۸.</ref>
 
[[ابن‌عربی]] صفات و ویژگی‌هایی این گروه و آثار این صفات را اینگونه بر شمرده است: محرومیت از حقیقتِ [[توحید]]، سرگرم شدن به جزئیات و امور جزئی، بی‌اعتقادی به[[قیامت| روز جزا]]، اعتماد کامل داشتن به عالم ماده و دل‌بستن به طبیعت و در نتیجه دوست نداشتن [[خدا|خداوند]]، محرومیت از فضیلت عدالت به سبب گرفتارشدن به رذائل اخلاقی و دورشدن از فضائل، محروم بودن از خوف و رجا و غفلت از کمال، جهل به معاد...به واسطه این ویژگی‌ها این گروه از مردم به هیچ کس کمکی نمی‌کنند و در نتیجه هرگز روی رستگاری را نخواهند دید.<ref>ابن العربی، تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۴۳۳.
</ref>
</ref>
{{سوره ماعون}}
{{سوره ماعون}}


==شأن نزول==
==شأن نزول==
درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] سوره ماعون آمده است این سوره درباره [[ابوسفیان]] نازل شد که هر روز دو شتر بزرگ برای خود و یارانش نحر می‌کرد؛ اما روزی یتیمی آمد و تقاضای چیزی کرد و ابوسفیان او را با عصا زد و از خود راند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۵۶</ref>
درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] سوره ماعون آمده است این سوره درباره [[ابوسفیان]] نازل شد که هر روز دو شتر بزرگ برای خود و یارانش [[نحر|نَحر]] می‌کرد؛ اما روزی یتیمی آمد و تقاضای چیزی کرد و ابوسفیان او را با عصا زد و از خود راند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۵۶</ref>


==فضیلت و خواص==
==فضیلت و خواص==
{{اصلی|فضائل سور}}
{{اصلی|فضائل سور}}


از [[پیامبر(ص)]] روایت شده هر كس سوره ماعون را پس از [[نماز عشا]] قرائت کند، [[خدا|خداوند]] او را می‌بخشد و تا وقت [[اذان]] صبح او را حفظ می‌كند.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۷۶۷.</ref> از [[امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است هر كس سوره ماعون را بعد از [[نماز عصر]] بخواند تا عصر روز بعد در حفظ و امان خداوند خواهد بود.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۷۶۷</ref> در [[حدیث|روایات]] دیگر آمده است خواندن سوره ماعون در [[نمازهای واجب|نماز واجب]] و [[نمازهای مستحب|مستحب]] موجب می‌شود خداوند نماز و [[روزه]] فرد را بپذیرد و  [دیگر] کارهایش را حسابرسی نكند.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۶</ref>
از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] روایت شده هر كس سوره ماعون را پس از [[نماز عشاء|نماز عشا]] قرائت کند، [[خدا|خداوند]] او را می‌بخشد و تا وقت [[اذان]] صبح او را حفظ می‌كند.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۷۶۷.</ref> از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است هر كس سوره ماعون را بعد از [[نماز عصر]] بخواند تا عصر روز بعد در حفظ و امان خداوند خواهد بود.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۷۶۷</ref> در [[حدیث|روایات]] دیگر آمده است خواندن سوره ماعون در [[نمازهای واجب|نماز واجب]] و [[نمازهای مستحب|مستحب]] موجب می‌شود خداوند نماز و [[روزه]] فرد را بپذیرد و  [دیگر] کارهایش را حسابرسی نكند.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۶</ref>


== متن و ترجمه ==
==متن و ترجمه==
{{سوره ۱۰۷ با ترجمه|شماره=۱۰۷}}
{{سوره ۱۰۷ با ترجمه|شماره=۱۰۷}}
{{سوره‌های قرآن|107|[[سوره قریش]]|[[سوره کوثر]]}}
{{سوره‌های قرآن|107|[[سوره قریش]]|[[سوره کوثر]]}}


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.