|
|
| خط ۱۳: |
خط ۱۳: |
| | آیات مرتبط= [[آیه ۱۸۶ سوره بقره]] | | | آیات مرتبط= [[آیه ۱۸۶ سوره بقره]] |
| }} | | }} |
| | '''آیه ۶۰ سوره غافر''' بندگان را به دعا‌کردن دعوت می‌کند و به آنان وعده [[استجابت دعا]] می‌دهد.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶. |
| | </ref> همچنین آیه در ادامه [[دعا]] را [[عبادت]] نامیده و به ترک‌کنندگان عبادت و بندگی وعده ورود به [[جهنم]] می‌دهد.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۴.</ref> |
|
| |
|
| '''آیه ۶۰ سوره غافر''' شامل دعوت پروردگار به دعا‌کردن بندگان و وعده [[استجابت دعا|اجابت]] از سوی [[خدا]] است. بسیاری از مفسران دستور به [[دعا]] در این آیه را دستور به معنی مرسوم دعا دانسته و برخی با پیروی از [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] آن را فرمان به [[عبادت|عبادت خدا]] معنا کرده‌اند.
| | {{قرآن جدید|غافر|۶۰}}{{سخ}}{{قرآن جدید|غافر|۶۰|نوع=فولادوند|منبع=نه}} |
|
| |
|
| بر اساس حدیثی [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] برترین عبادت را دعا و طلب از آنچه نزد خدا است دانسته و مبغوض‌ترین فرد را کسی می‌داند که از عبادت خدا تکبر ورزد و از آنچه نزد او است چیزی نخواهد.
| | به گفته [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] برخی مفسران دعا در آیه ۶۰ [[سوره غافر]] را به معنای دعای مسئلت یا همان درخواست حاجت گرفته‌اند<ref>شیخ طوسی، تفسیر تبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۸۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶.</ref> و عبارت «أَسْتَجِبْ لَكُمْ» (شما را اجابت کنم) و برخی احادیث ناظر به آیه را شاهد درستی این احتمال می‌دانند. ولی گروهی دیگر با پیروی از [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] دعا در آیه را به معنای [[توحید]] و عبادت خدا دانسته‌اند، بنابر این فرمان آیه دستور می‌دهد که «مرا عبادت کنید و به وحدانیتم اقرار نمایید.»<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶.</ref> |
| ==معرفی==
| |
| آیه ۶۰ سوره غافر به گفته مفسرانی مانند [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بندگان را به دعا‌کردن دعوت می‌کند و به آنان وعده [[استجابت دعا]] می‌دهد.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶. | |
| </ref> همچنین آیه در ادامه [[دعا]] را [[عبادت]] نامیده و به ترک‌کنندگان عبادت و بندگی وعده ورود به [[جهنم]] می‌دهد.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۴. | |
| </ref> | |
|
| |
|
| فعل «سَيَدْخُلُونَ» را به شکل مجهول «سَيُدْخَلُونَ» نیز [[علم قرائت|قرائت]] کرده‌اند<ref>شیخ طوسی، تفسیر تبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۹۰؛ فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۴۶.</ref> که منظور این گروه از [[قاریان هفت‌گانه|قاریان]] به گفته [[شیخ طوسی]] این است که [[فرشته|فرشتگان]] با اجبار ایشان را وارد جهنم می‌کنند.<ref>شیخ طوسی، تفسیر تبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۹۰.</ref>
| | مفسرانی که دعا در این آیه را به معنای درخواست می‌دانند [[استجابت دعا|اجابت دعا]] را وابسته به همراهی با شرایط لازم آن<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶ـ۱۴۷.</ref> یا مصلحت بنده<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۲۳؛ طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱۱، ص۳۹۲.</ref> دانسته‌اند. |
| | |
| {{گفت و گو|{{قرآن جدید|غافر|۶۰}}|{{قرآن جدید|غافر|۶۰|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
| |
| | تراز = وسط
| |
| | عنوان =
| |
| | آدرس =
| |
| }}
| |
| | |
| ==مفهوم دعا در آیه==
| |
| به گفته [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] مفسران در بیان مفهوم دعا در آیه ۶۰ سوره غافر دو احتمال داده‌اند:<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶.</ref>
| |
| *بسیاری منظور از دعا در این آیه را همان معنای مرسوم آن و به معنی طلب و درخواست بندگان از خدا دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، تفسیر تبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۸۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶.</ref> این گروه عبارت «أَسْتَجِبْ لَكُمْ» (شما را اجابت کنم) و برخی احادیث ناظر به آیه را شاهدی بر درستی این احتمال می‌دانند.
| |
| *برخی مفسران با پیروی از [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] دعا در آیه را مترادف با [[توحید]] و عبادت خدا دانسته‌اند. فرمان آیه در این احتمال چنین است که «مرا عبادت کنید و به وحدانیتم اقرار نمایید.»
| |
| گروهی از مفسران با پذیرش احتمال اول در این آیه اجابت دعا را وابسته به همراهی با شرایط لازم آن<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۱۴۶ـ۱۴۷.</ref> یا مصلحت بنده<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۸۲۳؛ طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱۱، ص۳۹۲.</ref> دانسته‌اند.
| |
|
| |
|
| ==تفسیر روایی== | | ==تفسیر روایی== |
| پیرامون آیه ۶۰ سوره غافر [[حدیث|روایاتی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت(ع)]] نقل شده که مفسران نیز به آن پرداخته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: بحرانی، تفسیر برهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۷۶۵ ـ ۷۶۷؛ عروسی حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۵۲۶ ـ ۵۲۹؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۳۴۳.</ref> بر اساس حدیثی [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] برترین عبادت را دعا و طلب از آنچه نزد خدا است دانسته و مبغوض‌ترین فرد را کسی می‌داند که از عبادت خدا تکبر ورزد و از آنچه نزد او است چیزی نخواهد.<ref>فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۴۶.</ref> در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است: دعا همان عبادتی است که خدا درباره‌اش می‌فرماید: «إِنَّ الذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ»،{{یاد|در حقيقت، كسانى كه از پرستش من كبر مى‌ورزند به زودى خوار در دوزخ درمى‌آيند.(سوره غافر، آیه ۶۰، ترجمه فولادوند.)}} دعا کن و نگو: دیگر کار تمام شده است. [[زرارة بن اعین|زُراره]] گفت: منظور آن حضرت این بود که نباید ایمان به [[قضا و قدر]] مانع از دعای بسیار و جدّیت تو در دعا باشد.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۷.</ref> | | پیرامون آیه ۶۰ سوره غافر چندین [[حدیث]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت(ع)]] نقل شده است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به: بحرانی، تفسیر برهان، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۷۶۵ ـ ۷۶۷؛ عروسی حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۵۲۶ ـ ۵۲۹؛ علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۳۴۳.</ref> چنان‌که [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] برترین عبادت را دعا و طلب از آنچه نزد خدا است دانسته و مبغوض‌ترین فرد را کسی می‌داند که از عبادت خدا تکبر ورزد و از آنچه نزد او است چیزی نخواهد.<ref>فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۴۶.</ref> و در روایتی نیز [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] کلمه [[عبادت]] در این آیه را بر دعا تطبیق کرده و در ادامه فرموده است که دعا کن و نگو دیگر کار تمام شده است. [[زرارة بن اعین|زُراره]] که راوی این حدیث است توضیح داده است که منظور امام صادق(ع) این بود که نباید ایمان به [[قضا و قدر]] مانع از دعای بسیار و جدّیت در دعا باشد.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۷.</ref> |
|
| |
|
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
