۱۷٬۱۳۹
ویرایش
مادر موسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''مادر موسی''' یا '''یُوکابَد''' از زنانی است که [[خدا]] به او [[وحی]] یا [[الهام]] کرده است. در [[قرآن]] از او در داستان تولد | '''مادر موسی''' یا '''یُوکابَد''' از زنانی است که [[خدا]] به او [[وحی]] یا [[الهام]] کرده است. در [[قرآن]] از او در [[داستان تولد موسی(ع)]] یاد شده است. مادر موسی برای حفظ جان فرزندش به امر خدا، موسی را در صندوقی قرار داد و در رود نیل انداخت. چگونگی بازگشت موسی به دامان مادرش نیز از داستان‌های مطرح در قرآن است. | ||
== معرفی == | ==معرفی== | ||
اسم مادر موسی در [[قرآن]] نیامده؛ ولی در برخی | اسم مادر موسی در [[قرآن]] نیامده؛ ولی در برخی تفاسیر و [[قصص القرآن]] با عنوان یوکابَد<ref>مغنیه، التفسیر المبین، بنیاد بعثت، ص۵۰۷.</ref> (به معنای خداوند دارای مجد است<ref>بلاغی، حجة التفاسیر، ۱۳۸۶ق، جلد اول مقدمه، ص۲۵۵.</ref>)، یوخاند<ref>بلخی، تفسیر مقاتل بن سلیمان، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۲۷.</ref> یوخابید، نخیب و افاحیه<ref>جزائری، قصص الأنبیاء، ۱۳۸۱ش، ص۳۳۰.</ref> معرفی شده است. در [[تورات]]، یوکابد از نسل لاوی پسر [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب]] است. براساس تورات او با برادرزاده خود عمران (یا عمرام) [[ازدواج]] کرد و [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] و [[هارون (پیامبر)|هارون]] فرزندان این دو هستند.<ref>سفر خروج ۶: ۲۰.</ref> | ||
براساس تورات او با برادرزاده خود عمران (یا عمرام) [[ازدواج]] کرد و [[موسی(ع)]] و [[هارون (پیامبر)|هارون]] فرزندان این دو هستند.<ref>سفر خروج ۶: ۲۰.</ref> | |||
در میان برخی از عوام، افسانه‌ای درباره نام مادر موسی ساخته شده است. [[محمدجواد مغنیه|محمدجواد مَغنیه]] در [[التفسیر الکاشف (کتاب)|التفسیر الکاشف]] آورده است فردی با استفاده از داستان، قفلی که مادر موسی بر صندوق بچه‌اش زد، افسانه‌ای ساخته که اگر نام مادر موسی را بر هر قفلی بخوانند باز خواهد شد و بسیاری از مردم ساده‌لوح نیز بدان اعتقاد پیدا کرده‌اند.<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۳۷۲.</ref> | |||
در میان برخی از عوام، افسانه‌ای درباره نام مادر موسی ساخته شده است. [[محمدجواد مغنیه]] در [[التفسیر الکاشف]] آورده است فردی با استفاده از داستان، قفلی که مادر موسی بر صندوق بچه‌اش زد، افسانه‌ای ساخته که اگر نام مادر موسی را بر هر قفلی بخوانند باز خواهد شد و بسیاری از مردم ساده‌لوح نیز بدان اعتقاد پیدا کرده‌اند.<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۳۷۲.</ref> | |||
==تولد موسی== | ==تولد موسی== | ||
در [[تفسیر قمی]] آمده است زمانی که مادر موسی باردار شد کسی از این بارداری تا زمان وضع حمل مطلع نشد. این در حالی بود که [[فرعون]] به خاطر ترس از ظهور مردی از [[بنی‌اسرائیل]] که حکومت او را نابود می‌کند، بر زنان بنی‌اسرائیل موکلانی قرار داده بود که اگر فرزند پسری آوردند خبر دهند و آن پسران را زنده نمی‌گذاشت. زمانی که | در [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)|تفسیر قمی]] آمده است زمانی که مادر موسی باردار شد کسی از این بارداری تا زمان وضع حمل مطلع نشد. این در حالی بود که [[فرعون]] به خاطر ترس از ظهور مردی از [[بنی‌اسرائیل]] که حکومت او را نابود می‌کند، بر زنان بنی‌اسرائیل موکلانی قرار داده بود که اگر فرزند پسری آوردند خبر دهند و آن پسران را زنده نمی‌گذاشت. زمانی که موسی(ع) به دنیا آمد مادرش بر حال او گریه کرد؛ ولی محبت موسی بر قلب زنی که موکل مادر او بود افتاد و خبر تولد موسی را مخفی نگاه داشت.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۱۳۵.</ref> | ||
با وجود مخفی ماندن تولد موسی، ترسی در جان مادر موسی بود؛ به همین دلیل خداوند به او [[وحی]] (الهام)<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۱، ص۲۹۷.</ref> | با وجود مخفی ماندن تولد موسی، ترسی در جان مادر موسی بود؛ به همین دلیل خداوند به او [[وحی]] (الهام)<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۱، ص۲۹۷.</ref> کرد فرزندش را (که شیرخوار بود) به دریا (رود نیل) بیندازد و به او وعده داد طفلش را به وی بازمی‌گرداند و موسی را از [[پیامبران]] قرار می‌دهد.<ref>سوره قصص، آیه ۷ و ۱۰ - ۱۳؛ سوره طه، آیه ۳۸ - ۴۰</ref>در [[آیه ۷ سوره قصص]] اشاره به وحی به مادر موسی شده است. [[مفسران]] ماهیت این وحی را همان [[الهام]] و افکندن مطلب به دل کسی دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۱۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۱۰۵؛ قرشی بنایی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۵ش، ج۸، ص۱۰.</ref> مادر موسی، به فرمان خدا موسی را در صندوقی قرار داد<ref>سوره طه، آیه۳۹.</ref> و آن را به رود نیل سپرد و خواهرش را در پی آن فرستاد. صندوق به شعبه‌ای از رود نیل وارد شد که به قصر فرعون می‌رفت و ملازمان فرعون صندوق را از آب گرفتند. زمانی که [[آسیه همسر فرعون|آسیه زن فرعون]] کودک را در صندوق دید، محبت موسی به دل او افتاد و از فرعون خواست او را به فرزندی برگزیند.<ref>بلاغی، قصص قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۱۲۶.</ref> | ||
در آیه ۷ | |||
مادر موسی، به فرمان خدا موسی را در صندوقی قرار داد<ref>سوره طه، آیه۳۹.</ref> و آن را به رود نیل سپرد و خواهرش را در پی آن فرستاد. صندوق به شعبه‌ای از رود نیل وارد شد که به قصر فرعون می‌رفت و ملازمان فرعون صندوق را از آب گرفتند. زمانی که [[آسیه]] | |||
مفسران این صندوق را همان تابوتی می‌دانند که موسی(ع) زمان مرگ خود الواح و زره خود را در آن قرار داد و به وصی خود [[یوشع بن نون]] سپرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۹۷.</ref> این تابوت برای بنی اسرائیل مقدس بود و به آن [[تبرک]] می‌جستند؛ ولی به دلیل فراموش کردن ارزش آن، خداوند صندوق را از بنی اسرائیل پس گرفت و آنان را دچار سختی و عذاب کرد و [[جالوت]] را بر آنان مسلط ساخت تا زمانی که از پیامبر خود درخواست کردند از خداوند فرماندهی بر ایشان برانگیزد و عزت گذشته خود را بازیابند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۹۷.</ref> | مفسران این صندوق را همان تابوتی می‌دانند که موسی(ع) زمان مرگ خود الواح و زره خود را در آن قرار داد و به وصی خود [[یوشع بن نون]] سپرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۹۷.</ref> این تابوت برای بنی اسرائیل مقدس بود و به آن [[تبرک]] می‌جستند؛ ولی به دلیل فراموش کردن ارزش آن، خداوند صندوق را از بنی اسرائیل پس گرفت و آنان را دچار سختی و عذاب کرد و [[جالوت]] را بر آنان مسلط ساخت تا زمانی که از پیامبر خود درخواست کردند از خداوند فرماندهی بر ایشان برانگیزد و عزت گذشته خود را بازیابند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۹۷.</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۶۸: | ||
==بازگشت موسی به مادر== | ==بازگشت موسی به مادر== | ||
خداوند زمانی که به مادر موسی وحی کرد موسی را به دریا اندازد، این مژده را به او داد که فرزندش را به او بازخواهد گرداند و از [[پیامبران]] قرار خواهد داد؛ به همین دلیل مادر موسی با آرامش و دلی مطمئن موسی را به آب انداخت. | |||
زمانی که [[فرعون]] موسی را به فرزندی برگزید، برای او دایه‌هایی قرار داد که او را شیر دهند؛ ولی موسی از پذیرفتن دایه‌ها امتناع می‌کرد. خواهر موسی وقتی چنین صحنه‌ای را مشاهده کرد نزد آنان رفت و به صورت ناشناش پیشنهاد داد زنی را معرفی می‌کند که سرپرستی و شیر دادن به او را به عهده گیرد و مادر موسی را معرفی کرد. چنین بود که موسی به آغوش مادرش بازگشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۱۸؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۳۲-۳۷.</ref> | زمانی که [[فرعون]] موسی را به فرزندی برگزید، برای او دایه‌هایی قرار داد که او را شیر دهند؛ ولی موسی از پذیرفتن دایه‌ها امتناع می‌کرد. خواهر موسی وقتی چنین صحنه‌ای را مشاهده کرد نزد آنان رفت و به صورت ناشناش پیشنهاد داد زنی را معرفی می‌کند که سرپرستی و شیر دادن به او را به عهده گیرد و مادر موسی را معرفی کرد. چنین بود که موسی به آغوش مادرش بازگشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۱۸؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۶، ص۳۲-۳۷.</ref> | ||
== جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[مریم | *[[حضرت مریم(س)|مریم]] | ||
* [[هاجر]] | *[[هاجر]] | ||
* [[ساره]] | *[[ساره]] | ||
* [[آمنه]] | *[[آمنه بنت وهب|آمنه]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||