پرش به محتوا

حکومت (اصول فقه): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
==کارکرد حکومت==
==کارکرد حکومت==
حکومت با چهار روش [[تعارض ادله|تعارض میان ادله]] را از بین می‌برد:  
حکومت با چهار روش [[تعارض ادله|تعارض میان ادله]] را از بین می‌برد:  
#توسعهٔ موضوعِ دلیل محکوم: مثلا از [[آیه ۹۰ سوره مائده|آیه ۹۰ سورهٔ مائده]]، [[حرام]] بودن [[خمر]]، میسر و... فهمیده می‌شود؛ در روایتی نیز آمده است: «الفُقّاع خَمر الإسْتَصغرَ النّاس» یعنی فُقّاع خمری است که مردم آن‌را کوچک شمارده‌اند. فقیه با توجه به این حدیث در موضوع دلیلِ قرآنی تصرف کرده و آن‌را توسعه می‌دهد به‌گونه‌ای که «فقّاع» را از مصادیق خمر به‌شمار آورده و حرام بودن آن را نتیجه می‌گیرد.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
#توسعهٔ موضوعِ دلیل محکوم: مثلا از [[آیه ۹۰ سوره مائده|آیه ۹۰ سورهٔ مائده]]، [[حرام]] بودن [[خمر]]، میسر و... فهمیده می‌شود؛ در روایتی نیز آمده است: «الفُقّاع خَمر إسْتَصغرَه النّاس» یعنی فُقّاع خمری است که مردم آن‌را کوچک شمرده‌اند. فقیه با توجه به این حدیث در موضوع دلیلِ قرآنی تصرف کرده و آن‌را توسعه می‌دهد به‌گونه‌ای که «فقّاع» را از مصادیق خمر به‌شمار آورده و حرام بودن آن را نتیجه می‌گیرد.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
#تضییقِ موضوعِ دلیلِ محکوم: مانند آن‌که در حدیثی آمده باشد که [[ربا|رِبا]] حرام است و دلیلی دیگر، ربا را در روابط مالی میان زن و شوهر، یا میان پدر و فرزند جایز شمارد؛ در این مثال حدیث دوم گستره موضوع (ربا) در حدیث اول را کوچک‌تر می‌کند.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
#تضییقِ موضوعِ دلیلِ محکوم: مانند آن‌که در حدیثی آمده باشد که [[ربا|رِبا]] حرام است و دلیلی دیگر، ربا را در روابط مالی میان زن و شوهر، یا میان پدر و فرزند جایز شمارد؛ در این مثال حدیث دوم گستره موضوع (ربا) در حدیث اول را کوچک‌تر می‌کند.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
#تضییقِ محمولِ دلیلِ محکوم: همانند حکومت [[احکام ثانویه|احکام ثانوی]] همچون [[قاعده نفی عسر و حرج|نفی حَرَج]] و [[قاعده لاضرر|نفی ضرر]] بر ادله [[احکام اولیه]] مثل وجوب روزه؛ بنابراین در مواردی که [[روزه]] برای شخص ضرر داشته باشد [[واجب]] نیست.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
#تضییقِ محمولِ دلیلِ محکوم: همانند حکومت [[احکام ثانویه|احکام ثانوی]] همچون [[قاعده نفی عسر و حرج|نفی حَرَج]] و [[قاعده لاضرر|نفی ضرر]] بر ادله [[احکام اولیه]] مثل وجوب روزه؛ بنابراین در مواردی که [[روزه]] برای شخص ضرر داشته باشد [[واجب]] نیست.<ref>[https://eshia.ir/feqh/archive/text/Sobhani/Osool/1401/14010828/Default.htm «درس خارج اصول آیت الله سبحانی»]، وبگاه مدرسهٔ فقاهت.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۰۶

ویرایش