حمزة بن عبدالمطلب: تفاوت میان نسخه‌ها

| لقب          =سیدالشهدا • [[اسدالله]]

'''حَمزة بن عَبدالمُطَّلِب'''، ملقب به [[اسدالله]]، اسد رسول الله و سیدالشهداء، عموی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] و از شهدای [[غزوه احد|اُحُد]] است. حمزه از حامیان مهم دعوت پیامبر اکرم(ص) بود و گفته‌اند که او حتی در زمانی که هنوز [[مسلمان]] نشده بود، از پیامبر(ص) در مقابل آزار [[شرک|مشرکان]] حمایت می‌کرد. وی از بزرگان [[قبیله قریش|قریش]] بود و از این رو، با مسلمان شدنش، از میزان آزار قریش نسبت به پیامبر(ص) کاسته شد.

او در [[شعب ابی‌طالب|شعب ابی طالب]] همراه مسلمانان بود و در [[غزوه بدر]] و [[غزوه احد]] شرکت داشت و در احد در [[سال ۳ هجری قمری|سال سوم هجری]] به [[شهادت]] رسید.

براساس برخی روایات<ref>برای نمونه نگاه کنید به: عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۵۸. </ref> و تفاسیر، [[آیه ۲۳ سوره احزاب]] در شأن امام علی(ع)، حمزه، جعفر بن ابی‌طالب و [[عبیدة بن حارث |عُبیدة بن حارث]] نازل شده است<ref>نگاه کنید به: کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۳۶ش، ج۷، ص۲۷۲. </ref> و مراد از «فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَىٰ نَحْبَهُ» کسانی که به شهادت رسیدند، حمزه و جعفر بن ابی‌طالب هستند.<ref> قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۰۷ و ج۲، ص۱۸۸و۱۸۹؛ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۸، ص۳۲۹؛  حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۶.</ref>

درباره فضائل و کرامات حمزه [[حدیث|روایات]] بسیاری نقل شده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۲.</ref> [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]]، حمزه و جعفر بن ابی‌طالب و علی(ع) را بهترین مردم<ref>رجوع کنید به ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۱۷</ref> و جزو هفت نفر از بهترین کسان از نسل [[بنی‌هاشم]] خواند<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰</ref> و نیز علی(ع)، حمزه و [[جعفر بن ابی‌طالب]] را بهترینِ [[شهادت|شهدا]] نامید.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۵۰</ref> پیامبر(ص) می‌گفت که حمزه شرط خویشاوندی را رعایت کرد و اعمال نیکی داشت.<ref>رجوع کنید به ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۳ـ۱۴</ref>

یکی دیگر از القاب مهم حمزه سیدالشهداء می‌باشد.<ref>نهج البلاغة، تصحیح صبحی صالح، نامه۲۸، ص۳۸۶.</ref> [[مرتضی مطهری]] لقب سیدالشهداء را برای حمزه، مقید و برای [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]، مطلق می‌شمارد و بر این نکته تاریخی تأکید می‌ورزد که این لقب قبل از [[روز عاشورا|عاشورا]] مخصوص حمزه بود ولی بعد از عاشورا لقب امام حسین(ع) شد و حمزه، سیدالشهدای زمان خودش است ولی [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] سیدالشهدای همه زمان هاست همان طور که [[مریم دختر عمران|مریم]]، سرور بانوان دوران خودش است ولی [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]]، سرور زنان همه دوران‌ها.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۹۰ش، ج۲۴، ص۴۶۵-۴۶۶.</ref> [[محمدصالح بن احمد مازندرانی|ملاصالح مازندرانی]] همین نظر را قبل از [[مرتضی مطهری]] مطرح کرده‌است.<ref>مازندرانی، شرح اصول کافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۳۴۴.</ref>

روزی [[ابوجهل]] نزدیک [[صفا و مروه|کوه صَفا]] به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] برخورد و سخنانی ناشایست به وی گفت. پیامبر(ص) بدو پاسخی نداد. کنیزی در آنجا بود و این ماجرا را دید. دیری نگذشت که حمزه از شکار به [[مکه]] بازگشت. عادت حمزه چنان بود که چون از شکار برمی گشت، [[کعبه]] را طواف می‌کرد، سپس به انجمن‌های [[قبیله قریش|قریش]] می‌رفت و با آنان سخن می‌گفت. قریش حمزه را به سبب جوانمردی‎‌هایش دوست می‌داشتند. این بار که حمزه به عادت خود به دیدن آشنایان مشغول بود، آن کنیز نزد او رفت و گفت: نبودی تا ببینی ابوجهل به برادرزاده‎ ات چه گفت. حمزه به سروقت ابوجهل رفت، او را دید که در [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] در میان مردم نشسته است. کمان خود را بر سر وی کوفت، چنان که سر ابوجهل زخمی بزرگ برداشت. سپس گفت: «‌تو محمد را دشنام می‌دهی، مگر نمی‌دانی من به دین او درآمده‌ام. هر چه او بگوید من هم می‌گویم ». [[بنی مخزوم]] خواستند به یاری ابوجهل برخیزند، اما وی گفت: حمزه را بگذارید، چه من برادرزاده او را دشنام‌های ناخوشایند داده‌ام. این پیشامد سبب شد که حمزه در شمار مسلمانان درآید. از آن پس، قریش چون دیدند محمد پیشتیبانی قوی مانند حمزه دارد و او را از آسیب آنان نگاه خواهد داشت، کمتر متعرض وی شدند. <ref> ابن هشام، السیرة النبویة، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۲۹۱ـ۲۹۲.</ref>

از شدت ناگواری آنچه بر پیکر حمزه رفته بود، بعضی اصحاب [[سوگند|سوگند خوردند]] در مقابل، ۳۰ تن یا بیشتر از قریش را مثله کنند؛ اما [[آیه]] ۱۲۶ [[سوره نحل]] نازل شد که گرچه به ایشان اجازه [[مقابله به مثل]] می‌داد، لیکن [[صبر]] را عملی بهتر می‌دانست.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۹۲، طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۶، ص ۴۴۰؛ ابن اسحاق، کتاب السیر و المغازی، ۱۳۹۸ق، ص۳۳۵</ref> برخی منابع تفسیری [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، این قسم را به پیامبر (ص) نسبت داده‌اند.<ref>برای نمونه ر.ک به:‌ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق،  ج۱۴، ص ۱۳۱؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص ۵۲۷.</ref>