پرش به محتوا

سوره: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۷۳ بایت اضافه‌شده ،  ۲ آوریل
خط ۷: خط ۷:
== معنای سوره و اهمیت آن در مباحث اسلامی ==
== معنای سوره و اهمیت آن در مباحث اسلامی ==
سوره اصطلاحی قرآنی و به معنای مجموعه‌ای از آیات قرآن است که آغاز و پایان مشخصی دارد و در اکثر موارد با بسم الله الرحمن الرحیم (مگر سوره توبه که با بسم الله الرحمن الرحیم ندارد) آغاز می‌شود.<ref>معارف، مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲.</ref> اگر چه در برخی نوشته‌ها، سوره‌های قرآن به فصل‌های کتاب تشبیه شده است،<ref>رکنی، آشنایی با علوم قرآن، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۴.</ref> ولی برخی محققان این تشبیه را ناصحیح دانسته‌اند؛ چرا که سوره‌های قرآن، ویژگی‌های فصل‌ کتاب را ندارد.<ref>معارف، مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲.</ref> اگر چه قرآن تقسیم‌بندی‌های مختلفی مانند جزء و حزب دارد، اما تقسیم‌بندی قرآن به آیه‌ها و سوره‌ها را تنها تقسیم‌بندی واقعی قرآن دانسته‌اند که منشأ قرآنی دارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>
سوره اصطلاحی قرآنی و به معنای مجموعه‌ای از آیات قرآن است که آغاز و پایان مشخصی دارد و در اکثر موارد با بسم الله الرحمن الرحیم (مگر سوره توبه که با بسم الله الرحمن الرحیم ندارد) آغاز می‌شود.<ref>معارف، مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲.</ref> اگر چه در برخی نوشته‌ها، سوره‌های قرآن به فصل‌های کتاب تشبیه شده است،<ref>رکنی، آشنایی با علوم قرآن، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۴.</ref> ولی برخی محققان این تشبیه را ناصحیح دانسته‌اند؛ چرا که سوره‌های قرآن، ویژگی‌های فصل‌ کتاب را ندارد.<ref>معارف، مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، ۱۳۸۳ش، ص۵۲.</ref> اگر چه قرآن تقسیم‌بندی‌های مختلفی مانند جزء و حزب دارد، اما تقسیم‌بندی قرآن به آیه‌ها و سوره‌ها را تنها تقسیم‌بندی واقعی قرآن دانسته‌اند که منشأ قرآنی دارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>
درباره چگونگی ارتباط آیات یک سوره با هم، دیدگاه‌های مختلفی ارائه شده است.<ref>خامه‌گر، ساختار هندسی سوره‌های قرآن، ۱۳۸۶ش، ص۱۴-۱۹.</ref> مفسرانی چون محمدحسین طباطبایی، سید قطب، محمد عزت دروزه، بر این باورند که هر یک از سوره‌ها نوعی یک‌پارچگی و وحدت دارند که با سوره‌های دیگر تفاوت دارد.<ref>میر، «پیوستگی سوره، تحولی در تفسیر قرآن در قرن بیستم»، ترجمه محمدحسن، محمدی مظفر، ص۴۴۳.</ref> به گفته طباطبایی مؤلف المیزان، سوره‌ها اهداف مختلفی دارند و هر سوره معنا و هدف خاصی را دنبال می‌کند که کل سوره، با تمام آیاتش بیان‌گر آن است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۶.</ref> در قرن بیستم میلادی این دیدگاه رواج یافت.<ref>میر، «پیوستگی سوره، تحولی در تفسیر قرآن در قرن بیستم»، ترجمه محمدحسن، محمدی مظفر، ص۴۳۸.</ref> در مقابل برخی مفسران دیگر، همچون ناصر مکارم شیرازی مؤلف تفسیر نمونه یکپارچگی تمام آیات یک سوره را لازم نمی‌دانند و معتقدند یک سوره می‌تواند بیان‌گر موضوعات مختلفی باشد.<ref>مکارم شیرازی، قرآن و آخرین پیامبر، ۱۳۸۵ش، ص۳۰۷.</ref>


گفته شده در ابتدای بعثت پیامبر، اصطلاح سوره به فرازی از آیات قرآن گفته می‌شد که معنای منسجمی با هم داشته باشند؛ طبق این معنا، سوره بقره خود نزدیک به سی سوره دارد.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۷.</ref> اما در سال‌های پایانی عمر پیامبر، سوره در اصطلاح امروزین آن به کار رفت.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۸.</ref> مجید معارف معتقد است همین امر موجب اختلاف نظر شیعه و سنی شده است؛ چرا که در فقه شیعه در نماز بعد از سوره حمد، باید یکی از سوره‌ها قرآن (به غیر از سوره‌های سجده‌دار) به صورت کامل خوانده شود، اما در فقه اهل سنت خواندن قطعه‌ای از قرآن کفایت می‌کند.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۸.</ref>
گفته شده در ابتدای بعثت پیامبر، اصطلاح سوره به فرازی از آیات قرآن گفته می‌شد که معنای منسجمی با هم داشته باشند؛ طبق این معنا، سوره بقره خود نزدیک به سی سوره دارد.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۷.</ref> اما در سال‌های پایانی عمر پیامبر، سوره در اصطلاح امروزین آن به کار رفت.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۸.</ref> مجید معارف معتقد است همین امر موجب اختلاف نظر شیعه و سنی شده است؛ چرا که در فقه شیعه در نماز بعد از سوره حمد، باید یکی از سوره‌ها قرآن (به غیر از سوره‌های سجده‌دار) به صورت کامل خوانده شود، اما در فقه اهل سنت خواندن قطعه‌ای از قرآن کفایت می‌کند.<ref>معارف، درآمدی بر تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۸.</ref>
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۱۴۵

ویرایش