confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۱۲۳
ویرایش
خط ۸۴۵: | خط ۸۴۵: | ||
بیشتر محققان تعداد سورههای قرآن را ۱۱۴ سوره دانستهاند.<ref>محمدی، سروش آسمانی، ۱۳۸۱ش، ص۹۹.</ref> با این حال برخی نویسندگان بیآنکه از آیات قرآن بکاهند، تعداد سورههای قرآن را ۱۱۲ سوره دانسته، این دیدگاه را به عنوان نظریه مشهور شیعه معرفی کردهاند. به نظر آنان سوره فیل و قریش و نیز سوره ضحی و انشراح دو سوره مستقل نبوده، بلکه یک سوره هستند؛<ref>گروهی از مؤلفان، علوم القرآن عند المفسرین، ۱۳۷۵ش، ص۲۷۳.</ref> این نظریه در پی جمع میان دو دسته از روایتهای مختلف به وجود آمده است.<ref>دشتی، «بررسی وحدت ضحی و انشراح، و فیل و قریش»، ص۷۷-۷۸.</ref> مطابق تعدادی از روایتها نمازگزار باید بعد از سوره حمد، تنها یک سوره از قرآن را بخواند<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۴.</ref> و طبق دسته دیگری از احادیث هرگاه نمازگزار بعد از خواندن سوره حمد، سوره فیل بخواند، باید سوره قریش را نیز بخواند، و چنانچه سوره ضحی را تلاوت کند، باید سوره انشراح را نیز به آن ضمیمه کند.<ref>برای نمونه: شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۲۷.</ref> برخی محققان با رد این نظریه، وجه دیگری را برای جمع بین این دو دسته از روایتها ارائه دادهاند. به گفته آنها اگر چه در نماز باید بعد از فاتحة الکتاب تنها یک سوره خوانده شود، اما سورههای فیل و قریش و نیز سورههای ضحی و انشراح از این حکم استثنا شدهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۶۵؛ دشتی، «بررسی وحدت ضحی و انشراح، و فیل و قریش»، ص۸۷.</ref> برخی مفسران شیعه و سنی نیز سورههای انفال و توبه را یک سوره و بیآنکه از آیات قرآن بکاهند، تعداد سورههای قرآن را ۱۱۳ سوره دانستهاند.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۱۴۶؛ سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۲۸.</ref> | بیشتر محققان تعداد سورههای قرآن را ۱۱۴ سوره دانستهاند.<ref>محمدی، سروش آسمانی، ۱۳۸۱ش، ص۹۹.</ref> با این حال برخی نویسندگان بیآنکه از آیات قرآن بکاهند، تعداد سورههای قرآن را ۱۱۲ سوره دانسته، این دیدگاه را به عنوان نظریه مشهور شیعه معرفی کردهاند. به نظر آنان سوره فیل و قریش و نیز سوره ضحی و انشراح دو سوره مستقل نبوده، بلکه یک سوره هستند؛<ref>گروهی از مؤلفان، علوم القرآن عند المفسرین، ۱۳۷۵ش، ص۲۷۳.</ref> این نظریه در پی جمع میان دو دسته از روایتهای مختلف به وجود آمده است.<ref>دشتی، «بررسی وحدت ضحی و انشراح، و فیل و قریش»، ص۷۷-۷۸.</ref> مطابق تعدادی از روایتها نمازگزار باید بعد از سوره حمد، تنها یک سوره از قرآن را بخواند<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۴.</ref> و طبق دسته دیگری از احادیث هرگاه نمازگزار بعد از خواندن سوره حمد، سوره فیل بخواند، باید سوره قریش را نیز بخواند، و چنانچه سوره ضحی را تلاوت کند، باید سوره انشراح را نیز به آن ضمیمه کند.<ref>برای نمونه: شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۲۷.</ref> برخی محققان با رد این نظریه، وجه دیگری را برای جمع بین این دو دسته از روایتها ارائه دادهاند. به گفته آنها اگر چه در نماز باید بعد از فاتحة الکتاب تنها یک سوره خوانده شود، اما سورههای فیل و قریش و نیز سورههای ضحی و انشراح از این حکم استثنا شدهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۶۵؛ دشتی، «بررسی وحدت ضحی و انشراح، و فیل و قریش»، ص۸۷.</ref> برخی مفسران شیعه و سنی نیز سورههای انفال و توبه را یک سوره و بیآنکه از آیات قرآن بکاهند، تعداد سورههای قرآن را ۱۱۳ سوره دانستهاند.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۱۴۶؛ سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۲۸.</ref> | ||
در برخی نقلهای اهل سنت اختلاف شمارش سورهها، به کاستن یا افزودن آیاتی به قرآن انجامیده است.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۲۹.</ref> مطابق نقل سیوطی، [[مصحف عبدالله بن مسعود]] یکصد و دوازده سوره داشت؛ چرا که او [[معوذتین]] را [[حرز|تعویذ]] میدانست و از قرآن به شمار نمیآورد.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۲۹.</ref> همچنین سیوطی [[مصحف ابی بن کعب]] را مشتمل بر یکصد و شانزده سوره دانسته است؛ چرا که ابی بن کعب دو سوره با نامهای «خَلْع» و «حَفْد» به قرآن افزوده بود.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۲۹.</ref> برخی خاورشناسان نیز با دو پاره کردن سورههای علق و مدثر، دو سوره به تعداد سورههای قرآن افزوده و تعداد سورههای قرآن را ۱۱۶ سوره دانستهاند.<ref>بدوی، و سیدی، دفاع از قرآن در برابر آرای خاورشناسان، ۱۳۸۳ش، ص۱۷۵.</ref> | |||
==نامگذاری سورهها== | ==نامگذاری سورهها== |