حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

می گویند از همان قرن‌های نخستین قمری، علوم مختلفی درباره حدیث به وجود آمده که در آن‌ها، احادیث را جنبه‌هایی مانند متن و سندشان بررسی می‌کنند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۴-۱۸۵.</ref> برخی از این علوم به شرح زیر است:

* رجال: حالات و اوصاف راویان را به‌منظور تشخیص میزان اعتبارشان بررسی می‌کند تا روشن شود می‌توان احادیثشان را پذیرفت یا خیر.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۳.</ref>

* ناسخ و منسوخ: درباره احادیث متعارضی است که راهی برای حل تعارضشان یافت نشده است. در این صورت، حدیثی را که پیش‌تر صادر شده، منسوخ و حدیث متأخر را ناسخ می‌نامند.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۱.</ref>

* فقه‌الحدیث؛ از مبانی و ضوابط فهم متونِ روایات بحث می‌کند.<ref>نصیری، حدیث‌شناسی، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۲۱۴.</ref>