confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱
ویرایش
(←تقسیم بر اساس کوتاهی یا بلندی: اصلاح ارقام) |
|||
خط ۸۲۷: | خط ۸۲۷: | ||
=== تقسیم بر اساس کوتاهی یا بلندی === | === تقسیم بر اساس کوتاهی یا بلندی === | ||
سورههای قرآن بر اساس کوتاهی، بلندی و تعداد آیات آن، به سورههای سبع طوال، مئون، مثانی و المفصل تقسیم شدهاند.<ref>احمدیان، قرآن شناسی، ۱۳۸۲ش، ص۵۶-۵۷.</ref> | سورههای قرآن بر اساس کوتاهی، بلندی و تعداد آیات آن، به سورههای سبع طوال، مئون، مثانی و المفصل تقسیم شدهاند.<ref>احمدیان، قرآن شناسی، ۱۳۸۲ش، ص۵۶-۵۷.</ref> | ||
* | * [[سبع طوال|سَبعَ طِوال]]؛ سورههایی که به جهت تعدد زیاد آیاتشان به این نام، نامگذاری شدهاند، که شامل هفت [[سوره بقره]]، [[آل عمران]]، [[سوره نساء|نساء]]، [[سوره مائده|مائده]]، [[سوره انعام|انعام]] و[[سوره اعراف|اعراف]] و [[سوره انفال|انفال]] (یا سوره یونس به جای سوره انفال) است.<ref>رادمنش، آشنایی با علوم قرآنی، ۱۳۷۴ش، ص۱۵۰.</ref> | ||
سورههایی که به جهت تعدد زیاد آیاتشان به این نام، نامگذاری شدهاند، که شامل هفت [[سوره بقره]]، [[آل عمران]]، [[سوره نساء|نساء]]، [[سوره مائده|مائده]]، [[سوره انعام|انعام]] و[[سوره اعراف|اعراف]] و [[سوره انفال|انفال]] (یا سوره یونس به جای سوره انفال) است.<ref>رادمنش، آشنایی با علوم قرآنی، ۱۳۷۴ش، ص۱۵۰.</ref> | * [[مئون|مِئون]]؛ سورههایی که کمتر از سورههای سبع طوال هستند و بیش از صد آیه دارند که عبارتند از: [[سوره یونس|یونس]] (یا سوره انفال))، [[سوره توبه|التوبه]]، [[سوره نحل|النحل]]، [[سوره هود|هود]]، [[سوره یوسف|یوسف]]، [[سوره کهف|الکهف]]، [[سوره اسراء|الاسراء]]، [[سوره انبیاء|الانبیاء]]، [[سوره طه|طه]]، [[سوره مؤمنون|المؤمنون]]، [[سوره شعراء|الشعراء]] و [[سوره صافات|الصّافات]].<ref>رادمنش، آشنایی با علوم قرآنی، ۱۳۷۴ش، ص۱۵۰.</ref> | ||
* | * [[مثانی|مَثانی]]؛ تقریبا بیست سوره از سورههای قرآن که تعداد آیات آنها کمتر از ۱۰۰ آیه است.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۸۲.</ref> سورههایی مانند [[سوره قصص|قصص]]، [[سوره نمل|نمل]]، [[سوره عنکبوت|عنکبوت]]، [[سوره یس|یس]] و [[سوره ص|ص]].<ref>جوان آراسته، درسنامه علوم قرآنی، ۱۳۸۰ش، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | ||
سورههایی که کمتر از سورههای سبع طوال هستند و بیش از صد آیه دارند که عبارتند از: [[سوره یونس|یونس]] (یا سوره انفال))، [[سوره توبه|التوبه]]، [[سوره نحل|النحل]]، [[سوره هود|هود]]، [[سوره یوسف|یوسف]]، [[سوره کهف|الکهف]]، [[سوره اسراء|الاسراء]]، [[سوره انبیاء|الانبیاء]]، [[سوره طه|طه]]، [[سوره مؤمنون|المؤمنون]]، [[سوره شعراء|الشعراء]] و [[سوره صافات|الصّافات]].<ref>رادمنش، آشنایی با علوم قرآنی، ۱۳۷۴ش، ص۱۵۰.</ref> | * [[مفصلات|مُفَصَّلات]]؛ سورههایی که در آخر قرآن قرار دارند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۵۹۵.</ref> از آنجا که این سورهها کوتاهند و با [[بسم الله الرحمن الرحیم|بسمله]] از هم فصل و جدا شدهاند، به آنها مُفصّل گفتهاند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۵۹۵.</ref> | ||
* | |||
تقریبا بیست سوره از سورههای قرآن که تعداد آیات آنها کمتر از ۱۰۰ آیه است.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۸۲.</ref> سورههایی مانند [[سوره قصص|قصص]]، [[سوره نمل|نمل]]، [[سوره عنکبوت|عنکبوت]]، [[سوره یس|یس]] و [[سوره ص|ص]].<ref>جوان آراسته، درسنامه علوم قرآنی، ۱۳۸۰ش، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | |||
* | |||
سورههایی که در آخر قرآن قرار دارند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۵۹۵.</ref> از آنجا که این سورهها کوتاهند و با [[بسم الله الرحمن الرحیم| بسمله]] از هم فصل و جدا شدهاند، به آنها مُفصّل گفتهاند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۵۹۵.</ref> | |||
=== | === تقسیمبندیهای دیگر === | ||
از دیگر تقسیمبندی سورههای قرآن میتوان به موارد ذیل اشاره کرد: | |||
عَزائِم یا عَزائِمُ السُجود - به معنای [[سجده|سجدههای]] [[واجب]] - به چهار سوره [[سوره سجده|سَجده]]، [[سوره فصلت|فُصِّلَت]]، [[سوره نجم|نَجم]] و [[سوره علق|عَلَق]] گفته میشود.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ۱۳۷۷ش، ج ۲، ص۱۴۵۱.</ref> در هر یک از این چهار سوره، یک آیه سجدهدار وجود دارد که اگر کسی آن را بخواند یا بشنود در همان لحظه باید سجده کند.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/9445/?ref=sbttl#gsc.tab=0 بنی هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۶۱۵-۶۱۷] </ref> | * [[عزائم|عَزائِم]]؛ عَزائِم یا عَزائِمُ السُجود -به معنای [[سجده|سجدههای]] [[واجب]]- به چهار سوره [[سوره سجده|سَجده]]، [[سوره فصلت|فُصِّلَت]]، [[سوره نجم|نَجم]] و [[سوره علق|عَلَق]] گفته میشود.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ۱۳۷۷ش، ج ۲، ص۱۴۵۱.</ref> در هر یک از این چهار سوره، یک آیه سجدهدار وجود دارد که اگر کسی آن را بخواند یا بشنود در همان لحظه باید سجده کند.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/9445/?ref=sbttl#gsc.tab=0 بنی هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۶۱۵-۶۱۷] </ref> | ||
* [[حوامیم|حَوامیم]]؛ به سوره چهلم ([[سوره غافر]]) تا چهلوششم ([[سوره احقاف]]) [[ قرآن |قرآن کریم]] (در ترتیب مصحف) گفته میشود. ویژگی مشترک این سورهها شروع آنها با [[حروف مقطعه|حروف مقطّعه]] «حم» (حامیم) است.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۹۶۸.</ref> در تمامی این سورهها، بلافاصله پس از حروف مقطّعه، از [[وحی]] و قرآن و نزول آن سخن به میان آمده است.<ref>رجوع کنید به: سیوطی، تناسق الدرر فی تناسب السور، ۱۴۰۶ق، ص۱۱۵.</ref> | |||
به سوره چهلم ([[سوره غافر]]) تا چهلوششم ([[سوره احقاف]]) [[ قرآن |قرآن کریم]] (در ترتیب مصحف) گفته میشود. ویژگی مشترک این سورهها شروع آنها با [[حروف مقطعه|حروف مقطّعه]] «حم» (حامیم) است.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۹۶۸.</ref> در تمامی این سورهها، بلافاصله پس از حروف مقطّعه، از [[وحی]] و قرآن و نزول آن سخن به میان آمده است.<ref>رجوع کنید به: سیوطی، تناسق الدرر فی تناسب السور، ۱۴۰۶ق، ص۱۱۵.</ref> | |||
==تعداد سورههای قرآن== | ==تعداد سورههای قرآن== |