آیه ۴۲ سوره یوسف: تفاوت میان نسخه‌ها

در فراز ابتدایی آیه ۴۲ سوره یوسف، تعبیر ظن به کار برده شده که بین مفسران شیعه در معنا و فاعل آن اختلاف شده است. برخی فاعل ظن را حضرت یوسف(ع) و به معنای مطلق اعتقاد و یقین ذکر کرده‌اند و معنای آیه، یقینِ یوسف به آزادی ساقی یا همان رفیق زندانی است.<ref> شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق. ج۵، ص۳۵۹؛ شیخ طوسی، التبيان، دار احیاء التراث العربی، ج۶، ص۱۴۴؛ ابو‌الفتوح رازی، روض الجنان، ۱۳۶۶-۱۳۷۸ش، ج۱۱، ص۸۱؛ مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۲۰۸؛ شریف لاهیجی، تفسیر شریف لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۵۲۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱-۱۳۷۴ش، ج۹، ص۴۱۳.</ref> به گفته علامه طباطبائی، ظن در اینجا به معنای [[یقین]] است، زیرا علاوه بر اطمینان یوسف(ع) به وقوع این [[تعبیر خواب]] و آموختن علم تعبیر خواب از [[خدا|خداوند]]، بنابر شواهد قرآنی همچون [[آیه ۴۶ سوره بقره]]، کلمه ظن برای مطلق اعتقاد به کار می‌رود.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۱، ص۱۸۰-۱۸۱.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]]، این نظر را قول اکثر دانسته است.<ref>شیخ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق. ج۵، ص۳۵۹.</ref> همچنان که آلوسی از مفسران اهل‌سنت نیز این قول را پذیرفته است.<ref>آلوسی، تفسیر روح المعانی، ۱۴۱۵-۱۴۱۶ق، ج۶، ص۴۳۷.</ref>  

آلوسی احتمال دیگری نیز در اینجا مطرح کرده است که ظن در اینجا به معنای پندار و گمان و فاعل آن، رفیق زندانی است. بنابر این قول، آیه به گمان و پندارِ ساقی به آزادی خودش، معنا شده است.<ref>آلوسی، تفسیر روح المعانی، ۱۴۱۵-۱۴۱۶ق، ج۶، ص۴۳۷.</ref> سید محمدحسین طباطبائی ذکر می‌کند که این قول اگر با [[سیاق آیات]] همراه باشد، ایرادی ندارد.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۰-۱۳۵۳ق، ج۱۱، ص۱۸۱.</ref>