Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۸۷
ویرایش
محمد بن علی شلمغانی: تفاوت میان نسخه‌ها
←آثار
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
(←آثار) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| سایر = | | سایر = | ||
}} | }} | ||
'''محمد بن علی شَلمَغانی''' (کشته شده: ۳۲۳ق) معروف به العَزاقِری از مدعیان [[نیابت خاصه|نیابت امام مهدی(عج)]] بود و به همین خاطر [[توقیع|توقیعی]] از [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(عج)]] در ردّ او صادر شد. شلمغانی از [[فهرست اصحاب امام حسن عسکری(ع)|اصحاب امام حسن عسکری(ع)]] و فقهای شیعه در عصر [[غیبت صغرا]] بود. به‌گزارش | '''محمد بن علی شَلمَغانی''' (کشته شده: ۳۲۳ق) معروف به العَزاقِری از مدعیان [[نیابت خاصه|نیابت امام مهدی(عج)]] بود و به همین خاطر [[توقیع|توقیعی]] از [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی(عج)]] در ردّ او صادر شد. شلمغانی از [[فهرست اصحاب امام حسن عسکری(ع)|اصحاب امام حسن عسکری(ع)]] و فقهای شیعه در عصر [[غیبت صغرا]] بود. به‌گزارش رجال‌نویسان او سپس به [[غلو]] گرایش پیدا کرد و در اعتقاداتش منحرف شد و پیروانی پیدا کرد که به [[شلمغانیه]] معروف بودند. شلمغانی از سوی [[حسین بن روح نوبختی|حسین بن روح]] طرد شد و در توقیعی که از سوی امام مهدی(ع) در ردّش صادر شده بود، [[شیعه|شیعیان]] را به بیزاری جستن از او دستور داده بود. | ||
«التکلیف» از آثار شلمغانی بود که گفته می‌شود به غیر از دو یا سه مسئله آن، مورد تأیید حسین بن روح بود. به‌گفته [[شیخ طوسی]] و برخی دیگر، آثار شلمغانی تا پیش از غلو و انحرافش، معتبر و مورد عمل شیعیان بود. او به دستور [[راضی بالله عباسی|راضی بالله]] از خلفای عباسی، دستگیر گردید و در سال [[سال ۳۲۳ هجری قمری|۳۲۳ق]] کشته شد. | «التکلیف» از آثار شلمغانی بود که گفته می‌شود به غیر از دو یا سه مسئله آن، مورد تأیید حسین بن روح بود. به‌گفته [[شیخ طوسی]] و برخی دیگر، آثار شلمغانی تا پیش از غلو و انحرافش، معتبر و مورد عمل شیعیان بود. او به دستور [[راضی بالله عباسی|راضی بالله]] از خلفای عباسی، دستگیر گردید و در سال [[سال ۳۲۳ هجری قمری|۳۲۳ق]] کشته شد. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
پس از آنکه حسین بن روح از عقاید وی مُطلع گشت، از او بیزاری جست و وی را [[لعن]] نمود و شیعیان را به دوری کردن از او دستور داد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۰۶.</ref> همچنین [[توقیع|توقیعی]] از سوی حضرت مهدی(ع) در ردّ شلمغانی به دست حسین بن روح رسید که در آن از شلمغانی بیزاری جسته و او را دروغگو، منحرف از اسلام و [[ارتداد|مرتد]] معرفی نموده و شیعیان را به دوری جستن از او دستور داده بود.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۱۰-۴۱۱.</ref> | پس از آنکه حسین بن روح از عقاید وی مُطلع گشت، از او بیزاری جست و وی را [[لعن]] نمود و شیعیان را به دوری کردن از او دستور داد.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۰۶.</ref> همچنین [[توقیع|توقیعی]] از سوی حضرت مهدی(ع) در ردّ شلمغانی به دست حسین بن روح رسید که در آن از شلمغانی بیزاری جسته و او را دروغگو، منحرف از اسلام و [[ارتداد|مرتد]] معرفی نموده و شیعیان را به دوری جستن از او دستور داده بود.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۴۱۰-۴۱۱.</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
[[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]، رجال‌نویس شیعه در قرن پنجم | [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]، رجال‌نویس شیعه در قرن پنجم قمری، در کتابش با عنوان [[فهرست اسماء مصنفی الشیعة (کتاب)|فهرست اسماء مصنفی الشیعة]]، ۱۷ اثر برای شلمغانی ذکر کرده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۷۸-۳۷۹.</ref> کتاب «التکلیف» یکی از این آثار است<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۷۸.</ref> که حاوی روایات [[امامان شیعه]] بود و او پیش از غلوش آن را گردآوری کرده و مورد عمل شیعیان بود.<ref>صفری فروشانی، غالیان (جریان‌ها و برآیندها)، ۱۳۷۸ش، ص۱۳۷.</ref> به گزارش [[شیخ طوسی]] (درگذشت: ۴۶۰ق) در کتاب [[کتاب الغیبة (شیخ طوسی)|الغیبة]]، گروهی از شیعیان این کتاب را نزد حسین بن روح بردند و او آن را کامل مطالعه نمود و تأیید کرد که غیر از دو یا سه مورد، بقیه مطالب کتاب را از ائمه(ع) روایت کرده و مطلبی خلاف شرع در آن نیست.<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۰۹.</ref> [[محمدتقی شوشتری]] (درگذشت: ۱۴۱۵ق) در [[قاموس الرجال (کتاب)|قاموس الرجال]] احتمال داده است که کتاب [[فقه الرضا (کتاب)|فقه الرضا]]، که نسخه‌ای از آن در عصر [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] یافت شده، همان کتاب «التکلیف» شلمغانی باشد.<ref>تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۴۴۸.</ref> | ||
==وثاقت و اعتبار== | ==وثاقت و اعتبار== | ||
به‌گفته عباس اقبال آشتیانی (درگذشت: ۱۳۳۴ش) در کتاب «خاندان نوبختی»، آثار شلمغانی به جهت مقام علمی او و نزدیکی‌اش به حسین بن روح، پیش از انحراف و غلوش، نزد شیعیان معتبر بود و به آن‌ها مراجعه می‌کردند، پس از انحرافش شیعیان از حسین بن روح درباره کتاب‌های وی سؤال کردند که حسین بن روح در جواب گفته بود آنچه را وی از ائمه(ع) نقل کرده بگیرید و آنچه را که به رأی خودش آورده، رها کنید؛<ref>اقبال آشتیانی، خاندان نوبختی، ۱۳۴۵ش، ص۲۳۱-۲۳۲.</ref> از همین رو برخی گفته‌اند که او پیش از انحراف و گرایش به غلو، [[ثقه]] بوده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱۸، ص۵۳.</ref> شیخ طوسی نیز در کتاب [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]] گفته است شیعیان به کتاب‌های شلمغانی تا پیش از انحرافش عمل می‌کرده‌اند.<ref>شیخ طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۴.</ref> | به‌گفته عباس اقبال آشتیانی (درگذشت: ۱۳۳۴ش) در کتاب «خاندان نوبختی»، آثار شلمغانی به جهت مقام علمی او و نزدیکی‌اش به حسین بن روح، پیش از انحراف و غلوش، نزد شیعیان معتبر بود و به آن‌ها مراجعه می‌کردند، پس از انحرافش شیعیان از حسین بن روح درباره کتاب‌های وی سؤال کردند که حسین بن روح در جواب گفته بود آنچه را وی از ائمه(ع) نقل کرده بگیرید و آنچه را که به رأی خودش آورده، رها کنید؛<ref>اقبال آشتیانی، خاندان نوبختی، ۱۳۴۵ش، ص۲۳۱-۲۳۲.</ref> از همین رو برخی گفته‌اند که او پیش از انحراف و گرایش به غلو، [[ثقه]] بوده است.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱۸، ص۵۳.</ref> شیخ طوسی نیز در کتاب [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]] گفته است شیعیان به کتاب‌های شلمغانی تا پیش از انحرافش عمل می‌کرده‌اند.<ref>شیخ طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۴.</ref> | ||