پرش به محتوا

ارث: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
«ارث»، در تعریف فقهی، به معنای دارایی‌هایی است که از شخص درگذشته باقی می‌ماند و به برخی از بازماندگان تعلق می‌گیرد.<ref>هاشمی شاهرودی و دیگران، موسوعة الفقه الاسلامی المقارن، ۱۴۳۳ق/۲۰۱۲م. ج۲، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> ارث، غیر از دارایی، شامل اموری مثل [[حق خیار]] و [[حق شفعه|شُفعه]] هم می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref> شخصی را که مستحق ارث است «وارث» و کسی را که از او ارث باقی مانده «مُوَرِّث» می‌نامند و به مال و حقی که از [[میت]] باقی مانده «تَرَکِه» یا «میراث» می‌گویند.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref> در فقه، به پیروی از قرآن، از ارث به «فرض» و «فریضه» تعبیر شده است.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref>
«ارث»، در تعریف فقهی، به معنای دارایی‌هایی است که از شخص درگذشته باقی می‌ماند و به برخی از بازماندگان تعلق می‌گیرد.<ref>هاشمی شاهرودی و دیگران، موسوعة الفقه الاسلامی المقارن، ۱۴۳۳ق/۲۰۱۲م. ج۲، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> ارث، غیر از دارایی، شامل اموری مثل [[حق خیار]] و [[حق شفعه|شُفعه]] هم می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref> شخصی را که مستحق ارث است «وارث» و کسی را که از او ارث باقی مانده «مُوَرِّث» می‌نامند و به مال و حقی که از [[میت]] باقی مانده «تَرَکِه» یا «میراث» می‌گویند.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref> در فقه، به پیروی از قرآن، از ارث به «فرض» و «فریضه» تعبیر شده است.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref>


مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفّی، پس از ادای حقوق و دیونی که به میراث تعلق گرفته، مستقر می‌شود؛ یعنی ابتدا هزینه‌های [[تجهیز میت|تجهیز]] و [[کفن|تکفین]]، دیون و واجبات مالی، وصایای [[میت]] در یک‌سوم مالش بدون اجازه ورثه و زیادتر از یک‌سوم مال با اجازه آن‌ها و آنچه به فرزند بزرگ‌تر می‌رسد ([[حبوه]])، از دارایی‌های متوفا کم می‌شود و سپس ارث به وارثان تعلق می‌گیرد.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref>
مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفّی، پس از ادای حقوق و دیونی که به میراث تعلق گرفته، مستقر می‌شود؛ یعنی ابتدا هزینه‌های [[تجهیز میت|تجهیز]] و [[کفن|تکفین]]، دیون و واجبات مالی، [[وصیت|وصایای میت]] در یک‌سوم مالش بدون اجازه ورثه و زیادتر از یک‌سوم مال با اجازه آن‌ها و آنچه به فرزند بزرگ‌تر می‌رسد ([[حبوه|حَبْوه]])، از دارایی‌های متوفا کم می‌شود و سپس ارث به وارثان تعلق می‌گیرد.<ref>مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۵.</ref>


==اسباب ارث==
==اسباب ارث==
خط ۲۰: خط ۲۰:
*'''سبب (وارثان سَبَبی):''' پیوند و قرابت میان دو طرفِ ارث، از طریق غیرنسبی که دو گونه است:
*'''سبب (وارثان سَبَبی):''' پیوند و قرابت میان دو طرفِ ارث، از طریق غیرنسبی که دو گونه است:
::الف. [[ازدواج]]: ازدواج دائم، یا [[ازدواج موقت]] با شرط ارث‌بردن (بنا بر نظر مشهور)؛
::الف. [[ازدواج]]: ازدواج دائم، یا [[ازدواج موقت]] با شرط ارث‌بردن (بنا بر نظر مشهور)؛
::ب. وِلاء: پیوندی غیر از تولد و ازدواج که سه نوع است و ارث‌بردن از طریق آن شرایط خاصی دارد: ۱. [[ولاء عتق]] (مربوط به احکام بردگی و کنیزی)، ۲. ولاء [[ضمان جریره]] (قرارداد ضِمان با شرط ارث)، ۳. [[ولاء امامت]] (ارث‌بردن امام معصوم در صورت نبود هیچ وارثی).<ref>سبحانی، نظام الارث فی الشَّریعةِ الاسلامیةِ الغَرّاء، ۱۴۱۵ق، ص۱۸-۱۹؛ مؤسسهٔ دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۶-۳۷۷.</ref>
::ب. وِلاء: پیوندی غیر از تولد و ازدواج که سه نوع است و ارث‌بردن از طریق آن شرایط خاصی دارد:
# [[ولاء عتق]] (مربوط به احکام بردگی و [[کنیز|کنیزی]])،  
# ولاء [[ضمان جریره]] (قرارداد ضِمان با شرط ارث)،  
# [[ولاء امامت]] (ارث‌بردن امام معصوم در صورت نبود هیچ وارثی).<ref>سبحانی، نظام الارث فی الشَّریعةِ الاسلامیةِ الغَرّاء، ۱۴۱۵ق، ص۱۸-۱۹؛ مؤسسهٔ دایرة‌المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۷۶-۳۷۷.</ref>


==طبقات ارث==
==طبقات ارث==