مقام رأس الحسین (عسقلان): تفاوت میان نسخه‌ها

مقام رأس الحسین (عسقلان) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۸

۱۶۳ بایت حذف‌شده ، ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳

←‏آیا سر امام حسین(ع) در عسقلان دفن شده است؟

دیداریویکی‌متن

Sultanmoradi

confirmed، templateeditor

۲٬۹۲۳

ویرایش

@@ خط ۳۱: / خط ۳۱: @@
 ==آیا سر امام حسین(ع) در عسقلان دفن شده است؟==
 [[پرونده:Sey'd Hussein Shrine at Ascalon.jpg|بندانگشتی|ساختمان مشهدالرأس در ابتدای قرن بیستم، بر فراز تپه‌های منطقۀ جوره در حومۀ عسقلان.]]
-به‌عقیدۀ پژوهشگران شیعه، ممکن است سری در عسقلان دفن شده باشد؛ اما دلیلی وجود ندارد که این سر متعلق به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] بوده باشد.<ref>گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۵۳.</ref> عالمان شیعه به‌طور سنتی معتقد بوده‌اند که سر امام حسین(ع) هیچ‌گاه در عسقلان دفن نشده است؛<ref>بیضون، موسوعة کربلاء، مؤسسة الأعلمی، ج۲، ص۵۴۲؛ گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش،  ج۵، ص۵۵۳.</ref> بلکه پس از آنکه در شهرهای [[کوفه]] و [[شام]] گردانده شد، به [[کربلا]] منتقل گردید و در کنار بدن امام دفن گردید.<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۴۶؛ گروه نویسندگان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا، ۱۳۹۵ش، ج۲، ص۵۷۴ و۵۸۷؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، منشورات الرضی، ص‌۱۹۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۴۵، ص۱۴۵.</ref> [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] انتساب این مکان را به امام حسین(ع) انکار کرده است و مدعی است هیچگونه نقل تاریخی معتبری برای اثبات این مدعا وجود ندارد.<ref>ابن‌تیمیه، رأس الحسین، ۱۳۶۸ق،  ص۸.</ref> همچنین به‌گفته برخی محققان غربی، این زیارتگاه بر فراز تپه‌ای ساخته شده است که پیش از [[اسلام]]، به عنوان محل شهادت دو [[شهادت|شهید]] مسیحیِ سربریده شناخته می‌شد. این محققان احتمال داده‌اند که این زیارتگاه نیز نمونه‌ای از تغییر کاربری مکان‌های مقدس مسیحیان به زیارتگاهای اسلامی باشد.<ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p109.</ref>
+به‌عقیدۀ پژوهشگران شیعه، ممکن است سری در عسقلان دفن شده باشد؛ اما دلیلی وجود ندارد که این سر متعلق به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] بوده باشد.<ref>گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۵۳.</ref> عالمان شیعه از دیرباز معتقد بوده‌اند که سر امام حسین(ع) هیچ‌گاه در عسقلان دفن نشده است؛<ref>بیضون، موسوعة کربلاء، مؤسسة الأعلمی، ج۲، ص۵۴۲؛ گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش،  ج۵، ص۵۵۳.</ref> بلکه پس از آنکه در شهرهای [[کوفه]] و [[شام]] گردانده شد، به [[کربلا]] منتقل گردید و در کنار بدن امام دفن گردید.<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۴۶؛ گروه نویسندگان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا، ۱۳۹۵ش، ج۲، ص۵۷۴ و۵۸۷؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، منشورات الرضی، ص‌۱۹۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۴۵، ص۱۴۵.</ref> [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] انتساب این مکان را به امام حسین(ع) انکار کرده است و مدعی است هیچگونه نقل تاریخی معتبری برای اثبات این مدعا وجود ندارد.<ref>ابن‌تیمیه، رأس الحسین، ۱۳۶۸ق،  ص۸.</ref> همچنین به‌گفته برخی محققان غربی، این زیارتگاه بر فراز تپه‌ای ساخته شده است که پیش از [[اسلام]]، به عنوان محل شهادت دو [[شهادت|شهید]] مسیحیِ سربریده شناخته می‌شد. این محققان احتمال داده‌اند که این زیارتگاه نیز نمونه‌ای از تغییر کاربری مکان‌های مقدس مسیحیان به زیارتگاهای اسلامی باشد.<ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p109.</ref>
 در مقابل، به باور برخی از [[مسلمان|مسلمانان]]، پس از آنکه سر امام حسین(ع) را در شهرهای مختلف شام گرداندند، در نهایت در حومۀ عسقلان دفن کردند.<ref>خامه‌یار «رأس‌الحسین»، ص۱۸۸؛ گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۲۶.</ref> برخی معتقدند، [[یزید بن معاویه|یزید]] عمداً دستور داد تا سر امام حسین(ع) را در این منطقه دفن کنند؛ زیرا شیعیانِ کمی در آنجا بودند.<ref>گروه نویسندگان، تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۱۸.</ref> طبق روایتی متفاوت، خودِ اهالی عسقلان از یزید خواستند که سر نزد آنان دفن شود و سپس بر فراز آن بارگاهی ساختند.<ref>گروه نویسندگان، تاریخ و مقتل جامع امام حسین(ع)، ۱۳۹۵ش، ج۲، ص۵۸۴.</ref>
@@ خط ۳۸: / خط ۳۸: @@
 طبق نقلی، در دوران حکومت مستنصر [[فاطمیان|فاطمی]] ([[سال ۴۲۰ هجری قمری|۴۲۰]]-[[سال ۴۸۷ هجری قمری|۴۸۷ق]])، شخصی خواب دید که سر امام حسین(ع) در عسقلان است<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۱۶.</ref> و بدرالجمالی (وزیر مسیحی المستنصر، متوفای [[سال ۴۸۷ هجری قمری|۴۸۷ق]])<ref>خامه‌یار، «رأس‌الحسین»، ص۱۸۸.</ref> یا فرزندش افضل شاهنشاه ([[سال ۴۵۹ هجری قمری|۴۵۹]]-[[سال ۵۱۵ هجری قمری|۵۱۵ق]])<ref>جمع نویسندگان، اهل بیت در مصر، ۱۴۲۷ق، ص۷۷.</ref> دستور دادند تا در آن مکان قبه‌ای ساخته شود. طبق کتیبۀ منبری که در این مسجد بوده و بعدها به [[مسجد جامع]] شهر الخلیل فلسطین منتقل شده است، تاریخ ساخت زیارتگاه رأس‌الحسین به [[سال ۴۸۴ هجری قمری|۴۸۴ق]] برمی‌گردد. به‌علاوه، پنج کتیبه سنگی نیز در مسجد الخلیل وجود دارند که بر این تاریخ گواهی می‌دهند.<ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p109.</ref>
-[[عمادالدین قزوینی]] در [[آثار البلاد و اخبار العباد (کتاب)|آثار البلاد]] گزارش کرده است که مزار رأس‌الحسین در عسقلان، ساختمانی مجلل بوده است.<ref>قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ۱۹۹۸م، ص۲۲۲.</ref> در سفرنامۀ ابن بطوطه ([[سال ۷۰۳ هجری قمری|۷۰۳]] -[[سال ۷۷۰ هجری قمری|۷۷۰ق]]) نیز از این زیارتگاه، به عنوان [[مسجد|مسجدی]] بزرگ و زیبا، با درهایی چوبی و دستگیره‌های نقره یاد شده. به گفتۀ او در سمت [[قبله|قبلۀ]] این زیارتگاه بقایای مسجدی با سنگ‌های(ستون‌ها) مرمر وجود دارد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ج۱، ص۲۰۵ و ۲۵۵.</ref> در نقل‌های دیگر نیز آورده‌اند که در محل دفنِ سر امام حسین‌(ع) ستونی بنا کرده بودند که رویش پارچه‌ای قرمز بود و عمامه‌ای سبز روی آن قرار داده بودند. <ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p110.</ref>
+[[عمادالدین قزوینی]] در [[آثار البلاد و اخبار العباد (کتاب)|آثار البلاد]] گزارش کرده است که مزار رأس‌الحسین در عسقلان، ساختمانی مجلل بوده است.<ref>قزوینی، آثار البلاد و اخبار العباد، ۱۹۹۸م، ص۲۲۲.</ref> در سفرنامۀ ابن بطوطه ([[سال ۷۰۳ هجری قمری|۷۰۳]] -[[سال ۷۷۰ هجری قمری|۷۷۰ق]]) نیز از این زیارتگاه، به عنوان [[مسجد|مسجدی]] بزرگ و زیبا، با ستون‌های مرمر (از جمله یک ستون مرمر سرخ) وجود دارد.<ref>ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ج۱، ص ۲۵2.</ref> در نقل‌های دیگر نیز آورده‌اند که در محل دفنِ سر امام حسین‌(ع) ستونی بنا کرده بودند که رویش پارچه‌ای قرمز بود و عمامه‌ای سبز روی آن قرار داده بودند. <ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p110.</ref>
 === زیارتگاه عسقلان پس از انتقال سر===
 پژوهشگران تردیدی در این ندارند که سری در عسقلان بوده و به [[قاهره]] منتقل شده است.<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۵۳.</ref> در سال [[سال ۵۴۵ هجری قمری|۵۴۵ق]] در خلالِ [[جنگ‌های صلیبی]] عسقلان به تصرف مسیحیان درآمد.<ref>ابن تغری‌ بردی، نجوم الزاهره، ۱۳۹۲ق، ج۵، ص۲۹۹.</ref> در سال [[سال ۵۴۸ هجری قمری|۵۴۸ق]] طلائع بن رُزّیک، حاکم جدید [[مصر]]، با پول هنگفتی موافقت حاکمان صلیبی را جلب کرد<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ج۵، ص۵۲۶.</ref> و سرِ منسوب به امام حسین(ع) را از عسقلان به قاهره برد.<ref>گروه نویسندگان،  تاریخ امام حسین، ۱۳۷۸-۱۳۹۰ش، ص۵۱۶.</ref> پس از این تاریخ، شهر عسقلان چندین بار میان مسلمانان و مسیحیان دست‌به‌دست شد تا سرانجام در سال [[سال ۶۴۵ هجری قمری|۶۴۵ق]] به‌دست مسلمانان افتاد.<ref>ابوالفداء، تاریخ أبی‌الفداء، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> بنا به نقلِ بازدیدکنندگان مسلمان، گرچه صلیبیان، شهر عسقلان و استحکاماتش را ویران کردند، اما ساختمان رأس‌الحسین همچنان دست‌نخورده باقی ماند.<ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p109.</ref> منابع تاریخی نشان می‌دهد که در تمام قرن‌های بعدی، این بنا مورد احترام مسلمانان آن منطقه بوده است.<ref>Petersen, Bones of Contention: Muslim Shrines in Palestine, p110.</ref>[[پرونده:Historical map and modern map.jpg|بندانگشتی|سمت راست: نقشۀ منطقۀ عسقلان و مقام رأس‌الحسین در ۱۸۷۰م. سمت چپ: جانمایی مقام رأس‌الحسین در بیمارستان برزیلی عسقلان در قرن بیست و یکم.]]