پرش به محتوا

تفویض: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ دسامبر ۲۰۲۳
بازنویسی شناسه
(بازنویسی شناسه)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}
[[پرونده:آیه افوض امری الی الله.jpg|بندانگشتی|270px|قطعه خوشنویسی از آیه «اُفَوِّضُ اَمْری اِلَى الله؛ کارم را به خدا وامی‌گذارم»، به خط [[خط نستعلیق|نستعلیق]] و مربوط به دوره عثمانی و [[صفویان|صفوی]].<ref>"[https://lccn.loc.gov/2019714515 Levha]", library of congress.</ref>]]
[[پرونده:آیه افوض امری الی الله.jpg|بندانگشتی|270px|قطعه خوشنویسی از آیه «اُفَوِّضُ اَمْری اِلَى الله؛ کارم را به خدا وامی‌گذارم»، به خط [[خط نستعلیق|نستعلیق]] و مربوط به دوره عثمانی و [[صفویان|صفوی]].<ref>"[https://lccn.loc.gov/2019714515 Levha]", library of congress.</ref>]]
'''تَفْویض'''، اصطلاحی در [[علم کلام]]، علم [[اخلاق]] و [[عرفان]] است. این واژه معانی اصطلاحی متعدد و متفاوتی دارد. در یک تقسیم بندی کلی، تفویض گاهی از جانب [[خداوند]] به انسان است و گاهی از جانب انسان به خدا. تفویض از جانب انسان به خدا یکی از [[فضائل اخلاقی]] و مقامات عرفانی است که در [[قرآن]] و [[روایات|احادیث]] از آن تمجید شده است. تفویض به این معنا با دو مفهوم [[تسلیم]] و [[توکل]] نزدیک است.
'''تَفْویض'''، اصطلاحی پرکاربرد در فرهنگ اسلامی که در [[حدیث|احادیث]]، [[علم کلام]]، [[اخلاق]] و [[عرفان|عرفان اسلامی]] در معانی متفاوتی به کار رفته است. تفویض، در کلام اسلامی، در مسئله [[جبر و اختیار]] مطرح شده و مرادف است با اختیار مطلق انسان در افعالش که نظریه یکی از فرقه‌های اسلامی به نام [[معتزله]] بود. این نظریه در مقابل نظریه جبر مطلق انسان بود که [[اشاعره]] به آن باور داشتند.


قسم دوم تفویض از سوی خداوند به انسان است. این قسم از تفویض وجوهی دارد که بعضی از آنها باطل و بعضی نیز صحیح هستند.
متکلمان شیعه، براساس احادیث [[امامان شیعه|امامان]]، نه تفویض را قبول دارند و نه جبر را؛ بلکه به چیزی بین این دو اعتقاد دارند که در احادیث شیعه از آن به [[امر بین الامرین|«اَمرٌ بَینَ الْاَمرَین»]] تعبیر شده است. در اخلاق و عرفان اسلامی، تفویض یکی از مراحل سلوک شمرده شده و معنایی شبیه [[توکل]] دارد؛ به معنای واگذاری امور به خداوند و تسلیم در برابر مقدرات او و رضایت به آن‌هاست.
 
در مباحث کلامی شیعه، تفویض دو کاربرد دیگر هم دارد که از احادیث گرفته شده است: [[ولایت تشریعی]] و [[ولایت تکوینی]] پیامبر و امامان. عالمان شیعه در این دو مسئله با هم اختلاف‌نظر دارند.
==تفویض، اصطلاحی پرکاربرد در علوم اسلامی==
==تفویض، اصطلاحی پرکاربرد در علوم اسلامی==
اصطلاح تفویض، در حوزه‌های مختلفِ علوم اسلامی، از جمله [[حدیث]]، [[کلام اسلامی|کلام]] و [[اخلاق اسلامی]] پرکابرد است و در هریک از این زمینه‌ها معانی متفاوتی دارد.<ref>ری‌شهری و دیگران، حکمت‌نامه پیامبر اعظم،، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۹۴.</ref> به‌ویژه در کلام اسلامی از تفویض بسیار بحث شده است<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، جبر و اختیار، ۱۳۸۱ش/۱۴۲۳ق، ص۳۵۹-۳۶۰؛ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۴۸-۵۲. </ref> و فرقه‌ای کلامی، یعنی [[معتزله]] را به‌جهت اعتقاد به آن در بحث از جبر و اختیار، مُفَوِّضه (اهل‌تفویض) می‌نامند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۸ق، ص۳۴۳-۳۴۴.</ref> تفویض در لغت به‌معنای واگذارکردن است.<ref>قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۲۱۲، ذیل «فوض».</ref>
اصطلاح تفویض، در حوزه‌های مختلفِ علوم اسلامی، از جمله [[حدیث]]، [[کلام اسلامی|کلام]] و [[اخلاق اسلامی]] پرکابرد است و در هریک از این زمینه‌ها معانی متفاوتی دارد.<ref>ری‌شهری و دیگران، حکمت‌نامه پیامبر اعظم،، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۱۹۴.</ref> به‌ویژه در کلام اسلامی از تفویض بسیار بحث شده است<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، جبر و اختیار، ۱۳۸۱ش/۱۴۲۳ق، ص۳۵۹-۳۶۰؛ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۴۸-۵۲. </ref> و فرقه‌ای کلامی، یعنی [[معتزله]] را به‌جهت اعتقاد به آن در بحث از جبر و اختیار، مُفَوِّضه (اهل‌تفویض) می‌نامند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۸ق، ص۳۴۳-۳۴۴.</ref> تفویض در لغت به‌معنای واگذارکردن است.<ref>قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۲۱۲، ذیل «فوض».</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش