پرش به محتوا

لبیک یا حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۹۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
این شعار کاربرد فراوانی در مراسم [[سوگواری محرم|سوگواری]] و ابراز ارادت به امام حسین(ع) در کشورهای مختلف داشته و در حوزه فرهنگ و هنر و همچنین حوادث انقلابی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
این شعار کاربرد فراوانی در مراسم [[سوگواری محرم|سوگواری]] و ابراز ارادت به امام حسین(ع) در کشورهای مختلف داشته و در حوزه فرهنگ و هنر و همچنین حوادث انقلابی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
==معرفی==
==معرفی==
لبیک یا حسین یکی از عبارت‌های معروف جریان [[کربلا]] و [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]]<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1417169 «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا].</ref> و به معنای اجابت دعوت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] قلمداد شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در طول سفر از [[مکه]] به [[عراق]] چندین مرتبه [[مسلمان|مسلمانان]] را به یاری خود فرا خواند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> از جمله در مکه که گفت: من به نقطه‌ای می‌روم که گرگان گرسنه بیابان بندبند من را پاره می‌کنند و می‌درند... هر کس حاضر است خون خود را در راه ما بدهد به [[کربلا]] بیاید و اگر این یاتصمیم را ندارد، برگردد.<ref>حلوانی، نزهة الناظر، ۱۴۰۸ق، ص۸۶؛ ابن‌طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۶۰.</ref> یا طی [[نامه امام حسین(ع) به اشراف بصره|نامه‌ای به اشراف بصره]] آنها را به یاری خود طلبید.<ref>ابن طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۳۸.</ref> معروف‌ترین دعوت امام حسین(ع) در [[روز عاشورا]] با جمله «[[هل من ناصر ینصرنی]]» رقم خورده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۴۷۱.</ref>
لبیک یا حسین یکی از عبارت‌های معروف جریان [[کربلا]] و [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]]<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1417169 «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا].</ref> و به معنای اجابت دعوت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] قلمداد شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در طول سفر از [[مکه]] به [[عراق]] چندین مرتبه [[مسلمان|مسلمانان]] را به یاری خود فرا خواند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> از جمله در مکه گفت: من به نقطه‌ای می‌روم که گرگان گرسنه بیابان بندبند من را پاره می‌کنند و می‌درند... هر کس حاضر است خون خود را در راه ما بدهد به [[کربلا]] بیاید.<ref>حلوانی، نزهة الناظر، ۱۴۰۸ق، ص۸۶؛ ابن‌طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۶۰.</ref> یا طی [[نامه امام حسین(ع) به اشراف بصره|نامه‌ای به اشراف بصره]] آنها را به یاری خود طلبید.<ref>ابن طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۳۸.</ref> معروف‌ترین دعوت امام حسین(ع) در [[روز عاشورا]] رقم خورده است که مردم را به یاری خود و دفاع از [[اهل‌بیت(ع)|خاندان پیامبر]] فراخواند.<ref>ابن‌طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۱۱۶؛ ابن‌نما حلی، مثیر الاحزان، ۱۴۰۶ق، ص۷۰.</ref> این دعوت امام به [[هل من ناصر ینصرنی]] که نقل به معنای عبارات امام است، شهرت دارد.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۴۷۱.</ref>


گفته شده شیعیان پس از واقعه عاشورا با ذکر لبیک یا حسین با امام اعلام همبستگی می‌کنند<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref> و اعلام می‌کنند که حاضرند همچون یاران امام حسین(ع) که جان، مال و فرزندان خود را در راه امام حسین(ع) فدا کنند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> این شعار<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> به‌عنوان یک شعار جهانی،<ref>[https://www.isna.ir/news/1400052819815 «شعار لبیک یا حسین جهانی شده است»، ایسنا].</ref> عاشورا را یک جریان مستمر تاریخی معرفی کرده<ref>[https://shiaarts.ir/news/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%C2%AB%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%C2%BB «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی].</ref> که اختصاص به زمان خاصی در تاریخ ندارد.<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref>   
شیعیان پس از واقعه عاشورا با ذکر لبیک یا حسین با امام اعلام همبستگی می‌کنند<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref> و اعلام می‌کنند که حاضرند همچون یاران امام حسین(ع)، جان، مال و فرزندان خود را در راه امام حسین(ع) فدا کنند.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref>
 
=== جایگاه ===
گفته شده این شعار<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> به‌عنوان یک شعار جهانی،<ref>[https://www.isna.ir/news/1400052819815 «شعار لبیک یا حسین جهانی شده است»، ایسنا].</ref> اختصاص به زمان خاصی در تاریخ نداشته<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref> و عاشورا را یک جریان مستمر تاریخی معرفی کرده است؛<ref>[https://shiaarts.ir/news/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C-%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%C2%AB%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%C2%BB «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی].</ref> بنابراین علاوه بر تضمین بقای عاشورا<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5552800 «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر].</ref> سبب ماندگاری گفتمان عاشورایی شده است.<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref>
 
عزت و آبرومندی، دوری از ذلت و خواری،<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/299665 «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا].</ref> مبارزه با [[ظلم]] و جان دادن در راه حق،<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/299665 «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا].</ref> رهایی از همه قدرت‌ها،<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1426759 ««لبیک یا حسین یعنی رهایی از همه قدرت ها: نوشتاری از استاد هادی سروش – بخش هفتم»، شفقنا].</ref> خنثی‌کننده توطئه دشمنان<ref>[https://hajj.ir/fa/71504 «لبیک یا حسین خنثی کننده توطئه دشمنان است»، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت].</ref> و از بین‌برنده هیمنه استکبار<ref>[https://zarinkhabar.ir/%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%87%DB%8C%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D9%87/ «شعار ” لبیک یا حسین” هیمنه استکبار را درهم‌شکسته است»، زرین خبر].</ref> از پیامدهای شعار لبیک یا حسین دانسته شده است؛ به همین علت این شعار را نمادی برای استکبارستیزی و تن ندادن به ذلت و خواری قلمداد کرده‌اند.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/299665 «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا].</ref> عده‌ای از کارشناسان، پیروزی، استحکام و انتشار [[انقلاب اسلامی ایران]] را در پرتو عمل به شعار لبیک یا حسین دانسته‌اند.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/299665 «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا].</ref>   


=== لبیک در متون دینی ===
=== لبیک در متون دینی ===
لغت‌شناسان ریشه لبیک را به معنای اطاعت<ref>فراهیدی، کتاب العین، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۱.</ref> و اجابت<ref>ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.</ref> دانسته و معتقدند معنای واژه «لبیک» که در اصل «لَبَّا لَکَ» بوده،<ref>ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.</ref> مقیم شدن برای اطاعت و اجابت شخص است<ref>[جوهری، الصحاح، بیروت، ج۱، ص۲۱۶؛ صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ۱۴۱۴ق، ج۱۰، ص۳۱۲.</ref> که در پاسخ به هر ندا دهنده‌ای، گفته می‌شود.<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، بیروت، ج۱، ص۱۲۷، «الب»</ref> و در طول تاریخ برای اجابت خواسته دیگران به‌کار رفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۸۴؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۹۲؛ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۰۰.</ref>
لغت‌شناسان ریشه لبیک را به معنای اطاعت<ref>فراهیدی، کتاب العین، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۱.</ref> و اجابت<ref>ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.</ref> دانسته و معتقدند معنای واژه «لبیک» که در اصل «لَبَّا لَکَ» بوده،<ref>ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.</ref> مقیم شدن برای اطاعت و اجابت شخص است<ref>[جوهری، الصحاح، بیروت، ج۱، ص۲۱۶؛ صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ۱۴۱۴ق، ج۱۰، ص۳۱۲.</ref> که در پاسخ به هر ندا دهنده‌ای، گفته می‌شود.<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، بیروت، ج۱، ص۱۲۷، «الب»</ref> و در طول تاریخ برای اجابت خواسته دیگران به‌کار رفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۸۴؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۹۲؛ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۰۰.</ref>


این واژه با عنوان [[تلبیه]] (لَبَّیک الّلهُمَّ لَبَّیک، لَبَّیک لاشَریک لَک لَبَّیک) در [[احرام]] بستن [[حج تمتع]] و [[عمره]] به کار رفته است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۶؛ فاضل هندی، کشف اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۸، ص۳-۴.</ref> چنان‌که [[اصحاب پیامبر]] نیز در مواقع مختلف<ref>برای نمونه نگاه کنید به: مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۶، ص۳۶۹؛ ج۱۲، ص۳۷۶؛ ج۱۳، ص۳۷۹؛ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۷۴؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۸.</ref> از جمله [[غزوه حنین]] برای اجابت خواسته ایشان از تعبیر لبیک استفاده کرده‌اند.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۰۰-۹۰۱؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۷۵-۷۶.</ref>  بنابراین ادعای [[وهابیت]] مبنی بر [[شرک]] بودن به‌کارگیری این اصطلاح برای غیر [[خدا]]، مردود دانسته شده است<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1417169 «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا].</ref>  
این واژه با عنوان [[تلبیه]] (لَبَّیک الّلهُمَّ لَبَّیک، لَبَّیک لاشَریک لَک لَبَّیک) در [[احرام]] بستن [[حج تمتع]] و [[عمره]] به کار رفته است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۶؛ فاضل هندی، کشف اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۸، ص۳-۴.</ref> [[اصحاب پیامبر]] نیز در مواقع مختلف<ref>برای نمونه نگاه کنید به: مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۶، ص۳۶۹؛ ج۱۲، ص۳۷۶؛ ج۱۳، ص۳۷۹؛ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۷۴؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۸.</ref> از جمله [[غزوه حنین]] برای اجابت خواسته ایشان از تعبیر لبیک استفاده کرده‌اند؛<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۰۰-۹۰۱؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۷۵-۷۶.</ref>  بنابراین ادعای [[وهابیت]] مبنی بر [[شرک]] بودن به‌کارگیری این اصطلاح برای غیر [[خدا]]، مردود دانسته شده است<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1417169 «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا].</ref>  


در یکی از [[زیارت‌نامه]] های [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] که منتسب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] است، به‌عنوان یکی از آداب زیارت از [[زیارت|زائران]] خواسته شده تا پس از هفت مرتبه [[تکبیر]] و [[تهلیل]] و [[تحمید]]، هفت مرتبه عبارت  ''لَبَّيْكَ داعِي اللهِ'' را تکرار کنند.<ref>ابن‌قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۳۰.</ref> در [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]] نیز امام با عبارت «لبیک یا داعی الله» مورد خطاب قرار گرفته است.<ref>ابن‌طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۱۳-۷۱۴؛ شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۱۴۲.</ref> در [[دعای عهد]] نیز به لبیک گفتن دعوت [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان(عج)]] اشاره شده است.<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۶۶-۶۶۳؛ کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۵۲-۵۵۰.</ref>
در یکی از [[زیارت‌نامه]] های [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] که منتسب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] است، به‌عنوان یکی از آداب زیارت از [[زیارت|زائران]] خواسته شده تا پس از هفت مرتبه [[تکبیر]] و [[تهلیل]] و [[تحمید]]، هفت مرتبه عبارت  ''لَبَّيْكَ داعِي اللهِ'' را تکرار کنند.<ref>ابن‌قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۳۰.</ref> در [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]] نیز امام با عبارت «لبیک یا داعی الله» مورد خطاب قرار گرفته است.<ref>ابن‌طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۱۳-۷۱۴؛ شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۱۴۲.</ref> در [[دعای عهد]] نیز به لبیک گفتن دعوت [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان(عج)]] اشاره شده است.<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۶۶-۶۶۳؛ کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۵۲-۵۵۰.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۱۱

ویرایش