مخالفت امام خمینی با کاپیتولاسیون: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مخالفت امام خمینی با لایحه کاپیتولاسیون''' اعتراض [[سید روح‌الله موسوی خمینی]]، رهبر سابق ایران به پیشنهادی بود که در [[۲۱ مهر]] [[سال ۱۳۴۳ هجری شمسی|۱۳۴۳ش]] در مجلس شورای ملی جهت مصونیت قضایی نظامیان و اتباع آمریکایی در [[ایران]]،  به تصویب رسید.

رژیم پهلوی افشاگری‌های امام خمینی را اقدامی علیه امنیت، استقلال و تمامیت ارضی کشور اعلام کرد و در شب [[۱۳ آبان]] ۱۳۴۳ش، وی را بازداشت و به [[ترکیه]] [[تبعید امام خمینی به ترکیه|تبعید]] کرد.

{{جعبه نقل قول|<small>سخنرانی [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] علیه کاپیتولاسیون:</small>{{سخ}} '''«[[بسم الله الرحمن الرحیم]]، [[انا لله و انا الیه راجعون]]، عید ایران را عزا کردند، من تاثرات قلبی خودم را نمی‌توانم اظهار کنم... این چند روزی که مسائل اخیر ایران را شنیده‌ام خوابم کم شده است. ناراحت هستم. قلبم در فشار است. با تاثرات قلبی روزشماری می‌کنم که چه وقت مرگ پیش بیاید. ایران دیگر عید ندارد ... ما را فروختند، استقلال ما را فروختند... عزت ما پایکوب شد؛ عظمت ایران از بین رفت.»'''<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۱۵.</ref>|عرض = ۲۱%}}

[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] پس از اطلاع از تصویب این لایحه، در [[۴ آبان]] ۱۳۴۳ش، مصادف با سالروز ولادت [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]]، در مخالفت با آن پیامی صادر نمود<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۰۹.</ref> و در اجتماع روحانیون و سایر اقشار مردم سخنرانی کرد و اعتراض خود به این لایحه را اعلام داشت.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۱۵.</ref> امام این سخنرانی را که در منزل خویش در [[قم|شهر قم]] ایراد گردید، با [[آیه استرجاع]] - که نشان از رسیدن مصیبتی بزرگ است - آغاز کرد.<ref>آقایی، «دوران تبعید امام خمینی(ره) در ترکیه»، ص۴۶-۴۷.</ref> وی در بخشی از سخنانش به تبیین لایحهٔ کاپیتولاسیون پرداخت و نتایج سیاسی و اجتماعی آن را با ذکر مثال‌هایی چنین توصیف نمود که به موجب این قانون، اگر یک آمریکایی یکی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] یا شاه ایران را [[ترور]] کند، دولت و قوه قضائیه ایران حق محاکمه او را ندارد، ولی اگر کسی یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد بازخواست خواهد شد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۱۶.</ref><br>

==علت مخالفت امام با این لایحه==

==واکنش رژیم به مخالفت امام‌خمینی==

[[پرونده:عکس مشهور به تبعید امام به ترکیه.jpg|بندانگشتی|225px|<center>عکس مشهور لحظه دستگیری و تبعید امام خمینی به ترکیه</center>]]

در واکنش به سخنرانی و پیام امام خمینی، حسنعلی منصور نخست‌وزیر وقت ایران، در [[۹ آبان]] ۱۳۴۳ش ضمن توجیه تصویب لایحه و سابقه‌دار دانستن پذیرش آن در کشورهای همسایه، از مخالفت با آن اظهار تأسف کرد و آن را موجب پایین آوردن شأن مملکت شمرد و مخالفان را ستون پنجم دشمن خواند.<ref>اسداللهی، احیای کاپیتولاسیون و پیامدهای آن، ۱۳۷۳ش، ص۹۹-۱۰۰.</ref> رژیم پهلوی به جهت بازتاب افشاگری‌های امام خمینی، تصمیم گرفت وی را بازداشت و از ایران [[تبعید امام خمینی به ترکیه|تبعید]] کند.<ref>اسداللهی، احیای کاپیتولاسیون و پیامدهای آن، ۱۳۷۳ش، ص۹۶-۹۸.</ref> به دنبال آن در شب [[۱۳ آبان]] ۱۳۴۳ش با تعداد زیادی کماندو به خانه امام وارد شده و وی را بازداشت و سپس به [[ترکیه]] تبعید کردند.<ref>طلوعی، بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۹۵.</ref><br>

ساواک (سازمان اطلاعات رژیم پهلوی) صبح روز ۱۳ آبان، طی اطلاعیه‌ای، اقدامات امام خمینی را علیه امنیت، استقلال و تمامیت ارضی کشور دانست و آن را دلیل تبعید وی شمرد.<ref>طلوعی، بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۴۹۵.</ref> شماری از روحانیان و سخنرانان از جمله سید کاظم قرشی نیز به جُرم اعتراض علیه کاپیتولاسیون و آگاه کردن مردم از پیامدهای آن، بازداشت و [[شکنجه]] شدند.<ref>روحانی، نهضت امام‌خمینی، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۱۰۴۷.</ref>