confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۷۱۲
ویرایش
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
به گزارش ابناسحاق، پیامبر(ص) از [[۱۲ ربیعالاول]] سال اول قمری که وارد [[مدینه]] شده تا [[صفر|صَفَر]] سال دوم، هیچ جنگی نداشته است؛<ref> ابناسحاق، سیرة النبی، ج۲، ص۲۲۳.</ref> | به گزارش ابناسحاق، پیامبر(ص) از [[۱۲ ربیعالاول]] سال اول قمری که وارد [[مدینه]] شده تا [[صفر|صَفَر]] سال دوم، هیچ جنگی نداشته است؛<ref> ابناسحاق، سیرة النبی، ج۲، ص۲۲۳.</ref> | ||
==تعداد غزوات== | == تعداد غزوات == | ||
[[علی بن حسین مسعودی]] تعداد غزوات [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] را ۲۶ غزوه میداند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۰.</ref> مطابق نقل مسعودی، برخی تعداد غزوات را ۲۷ غزوه دانستهاند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۰.</ref> مسعودی علت این اختلاف را چنین بیان کرده است که دسته اول بازگشت رسول خدا از [[خیبر]] به [[وادیالقری]] را با [[غزوه خیبر]] یکی دانستهاند، اما دسته دوم، غزوه خیبر و غزوه وادیالقری را دو غزوه شمردهاند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۱.</ref> با این حال ابناسحاق که نامی از وادیالقری پس از خیبر نمیبرد نیز غزوههای رسول خدا را ۲۷ غزوه ذکر میکند، چرا که او [[عمرة القضاء]] را جزو غزوات میشمارد.<ref>نگاه کنید به: ابناسحاق، سیرة النبی، ۱۴۲۴ق، ص۶۷۴.</ref> لازم به ذکر است با آنکه پیامبر(ص) در [[جنگ موته|نبرد موته]] شرکت نداشته، اما برخی آن را غزوه نامیدهاند.<ref> جعفریان، سیره رسول خدا(ص)، ص۴۶۴.</ref> بنابراین مجموع ۲۹ غزوه پیامبر (با ذکر موارد اختلافی) چنین است: | [[علی بن حسین مسعودی]] تعداد غزوات [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] را ۲۶ غزوه میداند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۰.</ref> مطابق نقل مسعودی، برخی تعداد غزوات را ۲۷ غزوه دانستهاند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۰.</ref> مسعودی علت این اختلاف را چنین بیان کرده است که دسته اول بازگشت رسول خدا از [[خیبر]] به [[وادیالقری]] را با [[غزوه خیبر]] یکی دانستهاند، اما دسته دوم، غزوه خیبر و غزوه وادیالقری را دو غزوه شمردهاند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۸۱.</ref> با این حال ابناسحاق که نامی از وادیالقری پس از خیبر نمیبرد نیز غزوههای رسول خدا را ۲۷ غزوه ذکر میکند، چرا که او [[عمرة القضاء]] را جزو غزوات میشمارد.<ref>نگاه کنید به: ابناسحاق، سیرة النبی، ۱۴۲۴ق، ص۶۷۴.</ref> لازم به ذکر است با آنکه پیامبر(ص) در [[جنگ موته|نبرد موته]] شرکت نداشته، اما برخی آن را غزوه نامیدهاند.<ref> جعفریان، سیره رسول خدا(ص)، ص۴۶۴.</ref> بنابراین مجموع ۲۹ غزوه پیامبر (با ذکر موارد اختلافی) چنین است: | ||
{| class="wikitable sortable" | |||
|- | |||
! !!نام جنگ!! نیروهای اسلام !! نیروهای دشمن !! مکان جنگ !! زمان جنگ !! مختصری از نتایج جنگ | |||
|- | |||
|۱||[[غزوه ابواء]](وَدّان)|| ۲۰۰ نفر|| نامعلوم|| ابواء- روستای بزرگی در نزدیک ودّان میان راه مکه و مدینه-|| [[صفر]] [[سال ۲ هجری قمری|سال دوم هجری]]||در این غزوه، درگیری نظامی صورت نگرفت.<ref>ابنخلدون، ج۱، ص۴۰۸؛ بحار ج۱۹، ص۱۸۷.</ref> نیروی اسلام به قریش نرسید.{{سخ}} و تنها با قبیله بنیضمره پیمان مودت بسته شد. | |||
|- | |||
|۲||[[غزوه بواط|غزوه بُواط]]|| ۲۰۰ نفر|| ۱۰۰ نفر|| بواط|| [[ربیع الاول|ربیعالاول]] [[سال ۲ هجری قمری|سال دوم هجری]]<ref>السیرة النبویة، ج۱، ص۵۹۸ </ref> یا [[ربیع الثانی|ربیع الاخر]] [[سال ۲ هجری قمری|سال دوم هجری]]<ref>بیهقی، ج۳، ص۱۱.</ref>|| ---- | |||
|- | |||
|۳|| [[غزوه عشیره|غزوه عُشَیره]]|| ۲۰۰ نفر|| ائتلافی از قریش و قبیله مدلج و بنیضمره|| العشیره (مکانی بین مکه و مدینه<ref>حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۱۲۷</ref>)|| جمادیالاول سال دوم هجری<ref>طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص۱۶۴؛ السیرة النبویة، ج۱، ص۵۹۹؛ دلائل النبوة، ج۵، ص۴۶۹.</ref>|| درگیری صورت نگرفت.<ref>جوامع السیرة النبویة، ص۷۸.</ref> | |||
متارکه و دوستی قبیله مُدلِج و همپیمانان مدلج و ضَمْرَه | |||
|- | |||
|۴||[[غزوه بدر اول]]|| ۲۰۰ نفر|| نیروی کمی با فرماندهی یکی از کفار|| بدر -آبادیای بر سر راه مدینه به مکه ـ|| جمادیالاخر سال دوم هجری<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفة، ص۲۰، </ref> یا ربیعالاول سال دوم.<ref>واقدی، ج۱، ص۱۲؛ عیون الأثر، ج۱، ص۲۶۳.</ref>|| فرار مشرکان | |||
|- | |||
|۵||[[غزوه بدر|غزوه بدر کبری]]|| ۳۱۳ نفر با ۲ اسب و ۷۰ شتر|| ۹۵۰ سواره و پیاده|| بدر -آبادیای بر سر راه مدینه به مکه ـ|| ۱۷ رمضان سال دوّم.<ref>السیرة النبویة، ج۱، ص۲۴۰.</ref>|| پیروزی مسلمانان بر قریش{{سخ}} کشته شدن ۷۰ نفر از مشرکان{{سخ}} اسیر شدن ۷۰ نفر از مشرکان <ref>سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۴۹۶.</ref> | |||
|- | |||
|۶||[[غزوه قرقرة الکدر|غزوه بنیسُلَیم]]|| ۲۰۰ نفر سواره|| بنیسلیم و غطفان|| میان مکه و مدینه|| شوّال سال دوّم.<ref>دلائل النبوة، ج۳، ص۱۶۳؛ السیرة النبویة، ج۲، ص۴۳–۴۴.</ref> | |||
|| فرار بنیسلیم{{سخ}} ترک اموال خود در جنگ | |||
|- | |||
|۷||[[غزوه بنیقینقاع|غزوه بنیقَینُقاع]]|| مسلمانان مدینه|| یهود مدینه|| مدینه|| ۱۵ شوال سال دوم هجری<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۷۶؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۰۶.</ref>|| پاکسازی محیط مدینه از یهود<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۱۶.</ref> | |||
|- | |||
|۸||[[غزوه سویق|غزوه سَویق]]|| نیرویی ناچیز|| ۲۰۰ نفر|| [[غزوه قرقرة الکدر|قرقره الکدر]]|| ذیالحجه سال دوم هجری<ref>دلائل النبوة، ج۳، ص۱۶۴</ref><ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۴۴.</ref>|| فرار قریش | |||
|- | |||
|۹||[[غزوه ذیامر|ذی اَمَرّ]]|| ۴۵۰ نفر|| فبیله و محارب|| ذو امر نجد|| محرم سال سوم هجرت<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۴۶.</ref>|| فرار بنیثعلبه{{سخ}} یک ماه اقامت مسلمانان در دیار آنان | |||
|- | |||
|۱۰||[[غزوه بحران|غزوه بُحران]]|| ۳۰۰ نفر سواره|| بنیسلیم|| بحران (معدنی در حجاز یا وادیای در ذابع)|| ربیعالاخر سال سوم هجرت<ref>ابنحبیب، ص۱۱۲؛ ابنسعد، ج۲، ص۲۴.</ref>|| ---- | |||
|- | |||
|۱۱||[[غزوه احد]]|| ۷۰۰ نفر سواره و پیاده در اطراف مدینه|| ۲۹۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر|| دامنه کوه احد|| شوّال سال سوّم.<ref> السیرة النبویة، ج۲، ص۶۰؛ دلائل النبوة، ج۳، ص۱۷۷؛ جوامع السیرة النبویة، ص۱۴۰.</ref>|| شهادت ۷۰ نفر از مسلمانان{{سخ}}عدم پیروزی قطعی کفار{{سخ}}نجات لشکر محاصره شده مسلمانان | |||
|- | |||
|۱۲||[[غزوه حمراءالاسد|غزوه حَمراء الاسد]]|| ۶۳۰ نفر|| ۹۲۷۹ نفر از قریش|| حَمراءالاسد چند کیلومتری جنوب مدینه|| شوّال سال سوم.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۳۴.</ref>|| فرار مشرکان قریش | |||
|- | |||
|۱۳||[[غزوه بنینضیر|غزوه بنینَضیر]]|| عموم مسلمانان مدینه|| یهودیان بنینضیر|| اطراف مدینه|| ربیعالاوّل سال چهارم<ref>عیون الأثر، ج۲، ص۷۰؛ المغازی، ج۱، ص۳۶۳.</ref>|| کوچ دادن بنینضیر از اطراف مدینه | |||
|- | |||
|۱۴||[[غزوه ذات الرقاع|غزوه ذات الرِّقاع]]|| ۴۰۰ نفر سواره و پیاده|| بنیمحارب|| ذاتالرقاع نجد|| جمادیالاولی سال چهارم.<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۲۰۳.</ref>|| فرار بنیثعلبه و محارب | |||
|- | |||
|۱۵||[[غزوه بدر الوعد]]|| ۱۰۰۰ نفر|| ۲۰۰۰ نفر|| بدر|| شعبان سال چهارم.<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۲۰۹.</ref>|| برخورد نظامی نداشتند | |||
|- | |||
|۱۶||[[دومة الجندل|غزوه دُومة الجَندَل]]|| ۱۰۰۰ نفر سواره و پیاده|| قبایل دومةالجندل|| دومةالجندل|| ربیعالاوّل سال پنجم<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۲۱۳</ref>|| فرار و شکست قبایل جندل | |||
|- | |||
|۱۷||[[غزوه خندق]]||۳۰۰۰ نفر|| ۱۰۰۰۰ نفر از قبایل مشرک|| مدینه|| شوّال سال پنجم.<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۲۱۴؛ جوامع السیرة النبویة، ص۱۴۷؛ انیس المؤمنین، ص۲۱.</ref>|| شکست احزاب، کشته شدن [[عمرو بن عبدود]]، و بازگشت بدون پیروزی | |||
|- | |||
|۱۸||[[غزوه بنیقریظه|غزوه بنیقُرَیظه]]||۳۰۰۰ نفر|| ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر|| اطراف مدینه|| ذیقعده و ذیحجّه سال پنجم<ref>المغازی، ج۲، ص۴۹۶؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۷</ref>|| پیروزی ارتش اسلام بر بنیقریظه | |||
|- | |||
|۱۹||[[غزوه بنیلحیان|غزوه بنیلِحیان]]|| حدود ۳۰۰۰ نفر|| قبیله لحیان|| غران|| [[جمادی الاولی|جمادی الأولی]] سال ششم<ref>دلائل النبوة، ج۳، ص۳۶۴</ref>|| فرار بنیلِحیان | |||
|- | |||
|۲۰||[[غزوه ذیقرد]]|| پانصد تا هفتصد نفر<ref>جعفریان، تاریخ سیاسی اسلام، (سیره رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم)،قم، عترت، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۵۷۳.</ref>|| غطفان|| ذیقرد|| ربیع الاول<ref>انساب الأشراف، ج۱، ص۳۴۹ </ref>و ربیعالثانی سال ششم.<ref>واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۷</ref>|| بستن پیمان صلح بین مسلمانان و قریش | |||
|- | |||
|۲۱||[[غزوه بنیمصطلق]]|| ۱۰۰۰ نفر سواره و پیاده|| بنیمصطلق|| المُرَیْسیع|| شعبان سال ششم<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۲۸۹</ref>|| فرار مشرکان پس از مقاومت مختصر | |||
|- | |||
|۲۲||[[صلح حدیبیه|غزوه حدیبیه]]|| ۱۶۰۰ نفر|| قریش||حدیبیه|| ذیالقعده سال ششم هجری<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۳۰۸.</ref>|| عقد پیمان صلح بین مسلمانان و قریش | |||
|- | |||
|۲۳||[[غزوه خیبر]]||۱۶۰۰ نفر|| یهودیان خیبر|| خیبر|| محرم و صفر سال هفتم هجری <ref>واقدی، مغازی، الناشر : الأعلمي، ج۲، ص۶۳۴.</ref>|| سقوط و شکست خیبریان{{سخ}} کشته شدن مرحب خیبری به دست امام علی(ع) <ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۷۳۵.</ref> | |||
|- | |||
|۲۴||غزوه عمرة القضاء|| ۱۴۰۰ نفر|| قریش||مکه|| ذیالحجه یا ذیالقعده سال هفتم.<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۳۲۸؛ دلائل النبوة، ج۴، ص۱۹۷</ref>|| تقویت روحی مسلمانان و تضعیف مشرکان | |||
|- | |||
|۲۵|| [[جنگ موته|غزوه موته]]||۳۰۰۰|| ۱۰۰۰۰۰|| مرزهای شام ||سال هشتم <ref>إعلام الوری، ص۲۱۲ و مناقب آل ابی طالب، ج ۱، ص۲۰۵.</ref>|| شهادت سه فرمانده و بازگشت سپاه اسلام | |||
|- | |||
|۲۶||غزوه [[فتح مکه]]|| ۱۰۰۰۰ نفر|| قریش و بنیبکر|| مکه|| رمضان سال هشتم.<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۳۸۹.</ref>|| فتح مکه | |||
|- | |||
|۲۷||[[غزوه حنین]]|| ۱۲۰۰۰ نفر|| قبیله هوازن و ثقیف|| نزدیکی طائف|| شوّال سال هشتم.<ref>دلائل النبوة، ج۵، ص۱۵۶؛ المغازی، ج۳، ص۸۹۲</ref>|| پیروزی مسلمانان | |||
|- | |||
|۲۸||[[غزوه طائف]]|| ۱۲۰۰۰ نفر|| قبیله ثقیف|| طائف|| شوّال سال هشتم<ref>طبرسی، اِعلام الوری، ج۱، ص۲۳۳؛ دلائل النبوة، ج۵، ص۱۵۶.</ref>|| بازگشت به مکه بدون پیروزی | |||
|- | |||
|۲۹||[[غزوه تبوک]]|| ۳۰۰۰۰ نفر|| روم و همپیمانان|| تبوک|| رجب سال نهم<ref>السیرة النبویة، ج۲، ص۵۱۵؛ دلائل النبوة، ج۵، ص۴۶۹.</ref>|| درخواست مصالحه مالی با مسلمانان از سوی رومیان<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۸۷۴.</ref>{{سخ}} پراکنده ساختن سپاه روم <ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۸۷۳.</ref> | |||
|} | |||
== غزوههایی که به جنگ انجامید == | == غزوههایی که به جنگ انجامید == |