گناه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''گُناه''' نافرمانی از دستورات خدا است و به سخن دیگر انجام کاری که خدا از آن نهی کرده یا ترک کاری که به انجام آن فرمان داده است. گناهان را به دو دسته [[گناهان کبیره|کبیره]] (بزرگ) و صغیره (کوچک) تقسیم می‌کنند. گناه کبیره گناهی است که در [[قرآن]] یا [[حدیث|روایات]] به کبیره‌بودن آن تصریح شده یا به انجام‌دهنده آن وعده عذاب داده شده باشد؛ مانند [[شرک]]، [[افترا به خداوند]]، ظلم، قتل نفس، [[زنا|زِنا]]، خوردن مال [[یتیم]] و [[ربا| رباخواری]].

بنابر آموزه‌های دینی، برخی گناهان دارای آثار ویژه‌ای چون ازدست‌دادن نعمت‌ها، ازبین‌رفتن آبرو و شتاب‌یافتن مرگ هستند.

با توجه به آیات قرآن، توبه، استغفار، ایمان و تقوا، انجام حسنات و اعمال صالح و دادن صدقه، موجب پاک‌شدن گناهان می‌شوند طبق برخی روایات، خداوند به وسیله چیزهایی چون بیماری و فقر گناهان بندگانش را محو می‌کند. همچنین در قرآن آمده است اگر گناهکاری [[توبه]] کند، خداوند از گناهان او درمی‌گذرد.

به اعتقاد شیعیان، [[چهارده معصوم]] و [[پیامبران]] از گناه مُبرا هستند.

گناه به‌معنای نافرمانی از دستورات خداوند است.<ref>قرائتی، گناه‌شناسی، ۱۳۷۷ش، ص۷.</ref> به سخن دیگر انجام‌دادن کاری که خدا از آن نهی کرده یا ترک کاری که به آن امر کرده است.<ref>سجادی، فرهنگ معارف اسلامی، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۲۹.</ref> این واژه را معادل واژه‌هایی چون ذَنْب، معصیت، اِثم، سَیّئه و خَطیئه در زبان عربی می‌دانند.<ref>نگاه کنید به قرائتی، گناه‌شناسی، ۱۳۷۷ش، ص۷.</ref>

شرک در قرآن، گناه عظیم (اثم عظیم) و گمراهی دور (ضلال بعیدا) معرفی شده است.<ref>سوره نساء، آیه ۴۸ و ۱۱۶. </ref> و در [[سوره لقمان]] آن را ظلم عظیم نامیده است.<ref>سوره لقمان آیه ۱۳.</ref> گناه دیگری که قرآن آن را بزرگترین ظلم می‌داند، افترا و دروغ بر خداوند است. در چندین آیه قرآن گفته شده چه کسی ظالمتر از آن کسی است که به خدا افترا بندد.<ref>سوره انعام،  آیات ۲۱،‌۹۳ و ۱۵۷؛ سوره اعراف، آیه ۳۷؛ سوره یونس، آیه ۱۷؛ سوره کهف، آیه ۱۵؛ سوره عنکبوت، آیه ۶۸؛ سوره زمر، آیه ۳۲؛ سوره صف، آیه ۷؛ سوره نساء، آیه ۵۰. سوره هود، آیه ۱۸.</ref> افترا به خداوند هر بدعتی چه در اصول دین و چه در فروع دین را شامل می‌شود.<ref>طباطبایی، الميزان في تفسير القرآن، ج۸، ص ۱۱۲.

در برخی کتاب‌های اخلاقی، گناهان به دو قسم صغیره و کبیره تقسیم شده‌اند.<ref>نگاه کنید به دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۳۱؛ قرائتی، گناه‌شناسی، ۱۳۷۷ش، ص۱۳تا۱۵.</ref> ریشه این تقسیم را [[قرآن]] و [[حدیث|روایات]] می‌دانند.<ref>قرائتی، گناه‌شناسی، ۱۳۷۷ش، ص۱۳.</ref> برای نمونه در [[آیه]] ۳۱ [[سوره نساء]] آمده است: «اگر از گناهان بزرگی که از آنها نهی شده‌اید دوری گزینید، بدی‌های شما را از شما می‌زداییم.»<ref>سوره نساء، آیه ۳۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین طباطبائی]] مفسر قرآن