آیه حرث: تفاوت میان نسخهها
←آیا در آیه حرث به زنان توهین شده است؟
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
عدهای این آیه را ضد ارزشهای زنانه قلمداد کرده و آنرا از دریچهٔ نابرابری جنسیتی دنبال کردهاند، آنها تعبیر کنایی قرآن از زن به کشتزار را نوعی توهین به «جایگاه زن» پنداشتهاند؛ همچنین آنها گفتهاند: آیه حرث مجوز تجاوز شوهر به همسرش است؛<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۰۶.</ref> چراکه مطابق آنچه در این آیه آمده است زن به طور کامل در اختیار مرد قرار داده شده و اوست که هر وقت وهرجا که بخواهد میتواند از همسرش [[آمیزش|کامجویی]] کند. آنها برخی [[حدیث|روایات]] را در تأیید این سخن، مستند قرار دادهاند.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۰۶.</ref> | عدهای این آیه را ضد ارزشهای زنانه قلمداد کرده و آنرا از دریچهٔ نابرابری جنسیتی دنبال کردهاند، آنها تعبیر کنایی قرآن از زن به کشتزار را نوعی توهین به «جایگاه زن» پنداشتهاند؛ همچنین آنها گفتهاند: آیه حرث مجوز تجاوز شوهر به همسرش است؛<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۰۶.</ref> چراکه مطابق آنچه در این آیه آمده است زن به طور کامل در اختیار مرد قرار داده شده و اوست که هر وقت وهرجا که بخواهد میتواند از همسرش [[آمیزش|کامجویی]] کند. آنها برخی [[حدیث|روایات]] را در تأیید این سخن، مستند قرار دادهاند.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۰۶.</ref> | ||
در پاسخ، پژوهشگرانی با استناد به مفاد برخی آیات دیگر همچون [[آیه ۱۸۷ سوره بقره]] یا [[آیه ۱۳ سوره حجرات]] که بر مساوی بودن مرد و زن از نظر هویت و جایگاه انسانی تاکید دارند، آیه حرث را در مورد [[فرزندآوری]] و در مقام بیان تفاوتهای جسمی و فیزیکی زن و مرد برای تحقق این هدف دانسته و گفتهاند این تفاوتها فاقد هر گونه بار ارزشی برای مرد و ضد ارزشی برای زن است.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۱۷.</ref> همچنین گفتهشده تشبیه برای یکی دانستن دو چیز نیست بلکه برای بیان یک وجه شباهت بارز میان دو چیز است مثلا زمانی که گفته میشود «فلانی مانند شیر است» تنها وجه شباهتِ شخص با شیرِ جنگل در شجاعت مقصود است نه آنکه مثلا در عقل نداشتن یا برخی صفات دیگر نیز آن شخص با شیر یکی دانسته شود.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۱۸و۱۱۹.</ref> | در پاسخ، پژوهشگرانی با استناد به مفاد برخی آیات دیگر همچون [[آیه ۱۸۷ سوره بقره]] یا [[آیه ۱۳ سوره حجرات]] که بر مساوی بودن مرد و زن از نظر هویت و جایگاه انسانی تاکید دارند، آیه حرث را در مورد [[فرزندآوری]] و در مقام بیان تفاوتهای جسمی و فیزیکی زن و مرد برای تحقق این هدف دانسته و گفتهاند این تفاوتها فاقد هر گونه بار ارزشی برای مرد و ضد ارزشی برای زن است.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۱۷.</ref> همچنین گفتهشده تشبیه برای یکی دانستن دو چیز (مثل زن به کشتزار) نیست بلکه برای بیان یک وجه شباهت بارز میان دو چیز است مثلا زمانی که گفته میشود «فلانی مانند شیر است» تنها وجه شباهتِ شخص با شیرِ جنگل در شجاعت مقصود است نه آنکه مثلا در عقل نداشتن یا برخی صفات دیگر نیز آن شخص با شیر یکی دانسته شود.<ref>ابراهیمی و بستان و درستی، «دلالتهای تشبیه زنان به حرث در آیه ۲۲۳ سوره بقره با رویکرد تحلیلی - انتقادی آرای نواندیشان معاصر درباره آن»، ص۱۱۸و۱۱۹.</ref> | ||
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبایی]] از مفسّران [[شیعه]] معتقدند، آیهٔ حَرث تنها در صدد بیان ضرورتِ وجودِ زن در اجتماع انسانی است؛ بهاعتقاد آنها ازآنجا که بذرها به تنهایی ارزشی ندارند و وجود کشتزار براى بقاى بذر، لازم است و اگر نباشد بذرها به کلى نابود شده و حیات و بقای بشر بهخطر میافتد، همچنین است اگر زنان نباشند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۳۱۹؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۱۴۱. </ref> | [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبایی]] از مفسّران [[شیعه]] معتقدند، آیهٔ حَرث تنها در صدد بیان ضرورتِ وجودِ زن در اجتماع انسانی است؛ بهاعتقاد آنها ازآنجا که بذرها به تنهایی ارزشی ندارند و وجود کشتزار براى بقاى بذر، لازم است و اگر نباشد بذرها به کلى نابود شده و حیات و بقای بشر بهخطر میافتد، همچنین است اگر زنان نباشند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۳۱۹؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۱۴۱. </ref> | ||