پرش به محتوا

سوره فیل: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(←‏منابع: اصلاح ارقام)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{سوره||نام =  فیل|کتابت = ۱۰۵|جزء = ۳۰|آیه = ۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۹|بعدی =  [[سوره قریش|قریش]] |قبلی =  [[سوره همزه|همزه]] |کلمه = ۲۳|حرف = ۹۷||تصویر=سوره فیل.jpg}}
{{سوره||نام =  فیل|کتابت = ۱۰۵|جزء = ۳۰|آیه = ۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۹|بعدی =  [[سوره قریش|قریش]] |قبلی =  [[سوره همزه|همزه]] |کلمه = ۲۳|حرف = ۹۷||تصویر=سوره فیل.jpg}}


'''سوره فیل'''، صد و پنجمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی]] [[قرآن]] که در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام جای گرفته است. این سوره به این دلیل سوره فیل نامیده شده که به داستان [[اصحاب فیل]] می‌پردازد؛ کسانی که به قصد خراب‌کردن [[کعبه]] از سرزمین خود حرکت کردند و [[خدا|خداوند]] مرغان [[ابابیل]] را به سوی آنان فرستاد و مرغان با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند. بنابر نظر برخی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، اگر کسی بخواهد سوره فیل را در [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] بعد از [[سوره فاتحه|سوره حمد]] بخواند، بنابر احتیاط باید [[سوره قریش]] را به همراه آن بخواند؛ زیرا این دو [[سوره]] در حکم یک سوره‌اند. در فضیلت [[تلاوت]] سوره فیل از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است خواندن آن در نمازهای واجب موجب می‌شود در روز [[قیامت]] تمامی موجودات عالم شهادت دهند كه او از [[نماز|نمازگزاران]] بوده است؛ پس خداوند شهادت آنان را می‌پذیرد و دستور می‌دهد او را وارد [[بهشت]] کنند.
'''سوره فیل'''، صد و پنجمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی و مدنی|سوره‌های مکی قرآن]] که در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام جای گرفته است. این سوره به این دلیل سوره فیل نامیده شده که به داستان [[اصحاب فیل]] می‌پردازد؛ کسانی که به قصد خراب‌کردن [[کعبه]] از سرزمین خود حرکت کردند و خداوند، [[ابابیل]] را به سوی آنان فرستاد و ابابیل با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند. بنابر نظر برخی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، اگر کسی سوره فیل را در [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] بعد از [[سوره فاتحه|سوره حمد]] بخواند، بنابر احتیاط باید [[سوره قریش]] را به همراه آن بخواند؛ زیرا این دو سوره در حکم یک سوره‌اند.  
 
در فضیلت تلاوت سوره فیل از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است خواندن آن در نمازهای واجب موجب می‌شود در [[قیامت|روز قیامت]] تمامی موجودات عالم شهادت دهند كه او از [[نماز|نمازگزاران]] بوده است؛ پس خداوند شهادت آنان را می‌پذیرد و دستور می‌دهد او را وارد [[بهشت]] کنند.


==معرفی==
==معرفی==
* '''نامگذاری'''
* '''نامگذاری'''
به این مناسبت این سوره را '''سوره فیل''' می‌نامند که داستان [[اصحاب فیل]] را توصیف می‌کند. گاهی نیز این سوره را سوره «الم تر» می‌نامند، به این مناسبت که با این عبارت آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>
به این مناسبت این سوره را سوره فیل می‌نامند که داستان [[اصحاب فیل]] را توصیف می‌کند. گاهی نیز این سوره را سوره «الم تر» می‌نامند، به این مناسبت که با این عبارت آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>


* '''ترتیب و محل نزول'''
* '''ترتیب و محل نزول'''
سوره فیل جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]]، نوزدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، صد و پنجمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۳۰ [[قرآن]] جای دارد.
سوره فیل جزو [[سوره‌های مکی و مدنی|سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]]، نوزدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، صد و پنجمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۳۰ [[قرآن]] جای دارد.


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
خط ۱۴: خط ۱۶:


==محتوا==
==محتوا==
[[خدا|خداوند]] در این سوره به داستان [[اصحاب فیل]] اشاره می‌کند که سپاهی به فرماندهی [[ابرهه]] برای تخریب [[کعبه]] از [[یمن]] به سمت [[مکه]] حرکت کردند و [[خداوند]] با  [[ابابیل]] آن‌ها را نابود کرد. [[سوره فیل]] در [[قرآن]] به داستان اصحاب فیل پرداخته است و خداوند با فرستادن مرغان [[ابابیل]] آنان را هلاک کرد. مرغان با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند، به گونه‌ای که همچون برگ جویده‌شده شدند.این واقعه در سال [[ولادت پیامبر(ص)]] رخ داده است که بعدها به مناسبت این حادثه [[عام الفیل]] نامیده شد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۳۶۱.</ref>
خداوند در این سوره به داستان [[اصحاب فیل]] اشاره می‌کند که سپاهی به فرماندهی [[ابرهه]] برای تخریب [[کعبه]] از [[یمن]] به سمت [[مکه]] حرکت کردند و خداوند با  [[ابابیل]] آن‌ها را نابود کرد. سوره فیل در [[قرآن]] به داستان اصحاب فیل پرداخته است و خداوند با فرستادن ابابیل آنان را هلاک کرد. مرغان با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند، به گونه‌ای که همچون برگ جویده‌شده شدند. این واقعه در سال [[ولادت پیامبر(ص)]] رخ داده است که بعدها به مناسبت این حادثه [[عام الفیل]] نامیده شد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۳۶۱.</ref>


{{سوره فیل}}
{{سوره فیل}}


==شأن نزول==
==شأن نزول==
درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] سوره فیل از [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد(ع)]] نقل شده است: [[ابوطالب]] به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] گفت: آیا تو برای همه مردم [[مبعث|مبعوث]] شده‌اى، یا تنها قوم خودت مخاطب تو هستند؟ پیامبر پاسخ داد: «نه، برای همه انسان‌ها مبعوث شده‌ام، از سفید و سیاه، عرب و عجم؛ من تمام کسانی را که بر قله کوه‌ها و دریاها هستند، به این آیین فرا می‌خوانم، من تمام فارس و روم را دعوت می‌‏کنم».
درباره [[اسباب نزول|شأن نزول]] سوره فیل از [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] نقل شده است: [[ابوطالب]] به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] گفت: آیا تو برای همه مردم [[مبعث|مبعوث]] شده‌اى، یا تنها قوم خودت مخاطب تو هستند؟ پیامبر پاسخ داد: «نه، برای همه انسان‌ها مبعوث شده‌ام، از سفید و سیاه، عرب و عجم؛ من تمام کسانی را که بر قله کوه‌ها و دریاها هستند، به این آیین فرا می‌خوانم، من تمام فارس و روم را دعوت می‌‏کنم».
این سخن پیامبر(ص) به گوش [[قریش|قُرَیش]] رسید و موجب تعجب و حیرت آنان شد. قریش به ابوطالب گفتند: آیا گوش به سخنان فرزند برادرت نمی‌دهى که چه می‌گوید؟ به خدا [[سوگند]] اگر مردم فارس و روم این سخنان را بشنوند، ما را از سرزمین‌مان می‌ربایند و سنگ‌هاى [[کعبه]] را قطعه قطعه جدا می‌کنند. اینجا بود که [[خدا|خداوند]] درباره این سخنِ آنان که مردم فارس و روم خانه کعبه را متلاشى می‌‏کنند، سوره فیل را [[نزول قرآن|نازل]] کرد.<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۵۴–۵۵.</ref>
این سخن پیامبر(ص) به گوش [[قریش|قُرَیش]] رسید و موجب تعجب و حیرت آنان شد. قریش به ابوطالب گفتند: آیا گوش به سخنان فرزند برادرت نمی‌دهى که چه می‌گوید؟ به خدا [[سوگند]] اگر مردم فارس و روم این سخنان را بشنوند، ما را از سرزمین‌مان می‌ربایند و سنگ‌هاى [[کعبه]] را قطعه قطعه جدا می‌کنند. اینجا بود که [[خدا|خداوند]] درباره این سخنِ آنان که مردم فارس و روم خانه کعبه را متلاشى می‌‏کنند، سوره فیل را [[نزول قرآن|نازل]] کرد.<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص ۵۴–۵۵.</ref>


== قرائت سوره فیل در نماز ==
== قرائت سوره فیل در نماز ==
بنابر نظر برخی از [[مراجع تقلید]] اگر کسی بخواهد سوره فیل را در [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] بعد از حمد بخواند، بنابر احتیاط باید این سوره را به همراه [[سوره قریش]] بخواند؛ چراکه این دو سوره در حکم یک سوره‌اند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش. ج۱، ص۶۹۳، بنابر نظر آیت‌الله خویی، سیستانی، صافی و وحید خراسانی.</ref>البته خواندن این دوسوره در نماز باید با دو بسم الله جداگانه باشد یعنی در آغاز هر سوره بسم الله لازم است.<ref>طباطبایی یزدی، محمدکاظم، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۰۲.</ref> در مصحف [[ابی بن کعب|اُبیّ بن کعب]] نیز این دو سوره به صورت یک سوره نوشته شده بود، با این تفاوت که بین آن دو «بسم الله الرحمن الرحیم» وجود نداشت.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref>
بنابر نظر برخی از [[مراجع تقلید]] اگر کسی سوره فیل را در [[نمازهای یومیه|نمازهای واجب یومیه]] بعد از حمد بخواند، بنابر احتیاط باید این سوره را به همراه [[سوره قریش]] بخواند؛ چراکه این دو سوره در حکم یک سوره‌اند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش. ج۱، ص۶۹۳، بنابر نظر آیت‌الله خویی، سیستانی، صافی و وحید خراسانی.</ref> البته خواندن این دو سوره در نماز باید با دو بسم الله جداگانه باشد یعنی در آغاز هر سوره بسم الله لازم است.<ref>طباطبایی یزدی، محمدکاظم، عروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۰۲.</ref> در مصحف [[ابی بن کعب انصاری|اُبیّ بن کعب]] نیز این دو سوره به صورت یک سوره نوشته شده بود، با این تفاوت که بین آن دو «بسم الله الرحمن الرحیم» وجود نداشت.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref>


==فضیلت و خواص==
==فضیلت و خواص==