پرش به محتوا

آیه اسراء: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
| آیات مرتبط    = آیه‌های ۸ ـ ۱۸ [[سوره نجم|نجم]]
| آیات مرتبط    = آیه‌های ۸ ـ ۱۸ [[سوره نجم|نجم]]
}}
}}
'''آیه إسراء''' اولین [[آیه]] از [[سوره اسراء]] که جلوه‌ای از علم و قدرت خدا را در [[معراج|واقعه معراج]] نشان داده و یکی از [[معجزات پیامبر(ص)]] را ترسیم کرده است. طبق این آیه، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، در پرتو قدرت الهی شبانگاه از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی|مسجد الاقصی]] بُرده شد. از این آیه استفاده کرده‌اند که معراجِ پیامبر جسمانی بوده است نه روحانی.  
'''آیه إسراء''' نخستین [[آیه]] از [[سوره اسراء]] که درباره [[معراج|معراج پیامبر]] نازل شده است. طبق این آیه، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، شبانه از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی|مسجد الاَقصی]] بُرده شد. از این آیه، جسمانی بودن معراجِ پیامبر و معجزه بودن آن را برداشت شده است.  


==معرفی==
==معرفی==
خط ۳۱: خط ۳۱:
==شأن نزول==
==شأن نزول==
{{اصلی|معراج}}
{{اصلی|معراج}}
گفته می‌شود این آیه درباره رفتن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، از [[مکه]] به [[مسجدالاقصی|مسجد الاقصی]] نازل شده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref> به گفتهٔ [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] از مفسران قرن ششم قمری، پس از آنکه پیامبر [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]] را در [[مسجد الحرام]] خواند، معراجش آغاز گردید و همان شب برگشت و [[نماز صبح]] را نیز در مسجد الحرام خواند. طبق این آیه، پیامبر اسلام، شبانگاه از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی بُرده شد. این موضوع مورد اتفاق همه [[مسلمان|مسلمانان]] بوده و برخی از [[صحابه]]، همچون [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، [[عبدالله بن مسعود|ابن‌مسعود]]، [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر بن عبداللَّه]] و [[حذیفة بن یمان|حُذَیفه]] آن را نقل کرده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref>  
این آیه درباره رفتن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، از [[مکه]] به [[مسجدالاقصی|مسجد الاَقصی]] در [[بیت‌المقدس]] نازل شده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref> به گفتهٔ [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] از مفسران قرن ششم قمری، پس از آنکه پیامبر [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]] را در [[مسجد الحرام]] خواند، معراجش آغاز شد و همان شب برگشت و [[نماز صبح]] را نیز در مسجد الحرام خواند. این موضوع مورد اتفاق همه [[مسلمان|مسلمانان]] بوده و برخی از [[صحابه]]، همچون [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]، [[عبدالله بن مسعود|ابن‌مسعود]]، [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر بن عبداللَّه]] و [[حذیفة بن یمان|حُذَیفه]] آن را نقل کرده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref>  


برخی از مفسران در ذیل این آیه به جزئیات سفر معراج پیامبر پرداخته‌اند.<ref> نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۷.</ref>
برخی از مفسران در ذیل این آیه به جزئیات سفر معراج پیامبر پرداخته‌اند.<ref> نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۱۷.</ref>
== دلالت آیه بر معجزه بودن معراج==
== دلالت آیه بر معجزه بودن معراج==
برخی مفسران، از آیه اسراء به‌عنوان یکی از [[معجزات پیامبر(ص)]] یاد کرده‌اند.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۷-۲۱۶.</ref> جعفر سبحانی در [[منشور جاوید (کتاب)|تفسیر منشور جاوید]]، آورده است که سیر شبانه پیامبر از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی]] که این آیه از آن خبر داده یکی از معجزات پیامبر(ص) است که بدون وسائل امروزی، اعجاز و خارج از توانایی بشر بود.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۶.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]] اندیشمند شیعی، در این آیه به‌طور صریح یک سفر غیرعادی جسمانی برای پیامبر نقل شده‌ است؛ چراکه چنین سفری در یک شب در دوره‌ای که مرکب سفر شتر بوده، غیر از [[معجزه]] نمی‌تواند باشد.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۸۴ش، ج۲۶، ص۲۰۰.</ref> البته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] از مفسران معتقد است، این آیه به تنهایی صراحت در مسئله اعجاز پیامبر(ص) ندارد، بلکه به ضمیمه [[حدیث|روایات]] و [[اسباب نزول|شأن نزولی]] که در تفسیر آن بیان شده است جزو معجزات پیامبر(ص) قرار می‌گیرد.<ref> مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۴۳- ۳۴۴.</ref>
برخی مفسران، از آیه اسراء به‌عنوان یکی از [[معجزات پیامبر(ص)]] یاد کرده‌اند.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۷-۲۱۶.</ref> [[جعفر سبحانی]] در [[منشور جاوید (کتاب)|تفسیر منشور جاوید]]، آورده است که سیر شبانه پیامبر از [[مسجد الحرام]] تا [[مسجدالاقصی|مسجدالاَقصی]] که این آیه، از آن خبر داده یکی از معجزات پیامبر(ص) است که بدون وسائل امروزی، اعجاز و خارج از توانایی بشر بوده است.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۷، ص۲۱۶.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]] اندیشمند شیعی، در این آیه به‌طور صریح یک سفر غیرعادیِ جسمانی برای پیامبر نقل شده‌ است؛ چراکه چنین سفری در یک شب در دوره‌ای که مرکب سفر شتر بوده، غیر از [[معجزه]] نمی‌تواند باشد.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۱۳۸۴ش، ج۲۶، ص۲۰۰.</ref> البته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] معتقد است، این آیه به تنهایی صراحت در مسئله اعجاز پیامبر(ص) ندارد، بلکه به ضمیمه [[حدیث|روایات]] و شأن نزولی که در تفسیر آن بیان شده است جزو معجزات پیامبر(ص) قرار می‌گیرد.<ref> مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۴۳- ۳۴۴.</ref>
جسم و جان پيامبر ص در اين سفر شركت داشته،
== دلالت آیه بر جسمانی بودن معراج==
== دلالت آیه بر جسمانی بودن معراج==
به گفته آیت‌الله مکارم شیرازی، از واژه «بِعَبده» به دست می‌آید که معراج جسمانی بوده است چراکه این واژه نشان می‌دهد که جسم پیامبر در این سفر همراه او بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹.</ref> به گفته آیت‌الله سبحانی اگر سفر روحانی بود لازم بود از تعبیر بروحه استفاده شود.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۳۷۰.</ref> بیشتر مفسران نیز بر این باورند که پیامبر با جسم و روحش از [[مکه]] به [[بیت‌المقدس]] انتقال یافته و از آنجا به آسمان‌ها عروج کرده است؛<ref>برای نمونه مراجعه کنید به: کاشانی، منهج‌الصادقین، ۱۳۳۶ش، ج۵، ص۲۴۰؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۲۱ق، ج۱۵، ص۱۲۱۱؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۶۴.</ref> با این حال علامه طباطبایی معتقد است پیامبر از مسجدالحرام تا مسجد الاقصی با روح و بدنش سیر داده شده و از مسجد الاقصی تا آسمان‌ها  معراجش روحی بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۲ق. ج۱۳، ص۴۲-۴۳</ref>
به گفته آیت‌الله مکارم شیرازی، از واژه «بِعَبْده» به دست می‌آید که معراج پیامبر جسمانی بوده است چراکه این واژه نشان می‌دهد که جسم پیامبر در این سفر همراه او بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹.</ref> همچنین آیت‌الله سبحانی گفته است اگر این سفر، روحانی بود می‌بایست به‌جای بِعَبْده از تعبیر بِروحه استفاده شود.<ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۳۷۰.</ref> بیشتر مفسران در تفسیر این آیه به جسمانی بودن معراج اشاره کرده‌اند؛<ref>برای نمونه مراجعه کنید به: کاشانی، منهج‌الصادقین، ۱۳۳۶ش، ج۵، ص۲۴۰؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۲۱ق، ج۱۵، ص۱۲۱۱؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۶۴.</ref> با این حال [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] معتقد است سفر پیامبر از مسجدالحرام تا مسجد الاقصی جسمانی و عروجش از مسجدالاقصی تا آسمان‌ها  روحی بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۲ق. ج۱۳، ص۴۲-۴۳</ref>


== بیان هدف معراج پیامبر ==
== بیان هدف معراج پیامبر ==
به گفته مفسران عبارت «لنریه من آیاتنا» به هدف معراج اشاره دارد. هدف معراج دیدن عظمت آیات الهی توسط پیامبر بوده است تا روح آن حضرت عظمت و برای هدایت انسان‌ها آمادگی بیشتری پیدا کند. از کلمه من به دست می‌آید که پیامبر در این سفر فقط گوشه‌ای از آیات عظمت الهی را مشاهده کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹-۱۱.</ref>
به گفته مفسران عبارت «لنریه من آیاتنا» به هدف معراج اشاره دارد. هدف معراج دیدن عظمت نشانه‌های الهی توسط پیامبر بوده است تا روح آن حضرت عظمت یافته و برای هدایت انسان‌ها آمادگی بیشتری پیدا کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹-۱۱.</ref> همچنین برخی مفسران از کلمه مِن برداشت کرده‌اند که پیامبر در این سفر گوشه‌ای از نشانه‌های عظمت الهی را مشاهده کرده است نه همه آنها را.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۹-۱۱.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۸: خط ۴۶:


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}* سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.
*قرآن کریم.
* سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.
* سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۹۰ش.
* سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۹۰ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۱۵ق.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۱۵ق.