پرش به محتوا

صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۵: خط ۲۵:
[[عمیر بن متوکل|فرزند متوکل]]، تنها کسی است که صحیفه را از پدرش نقل کرده است و راویان دیگر (۱. احمد بن مسلم مطهری، ۲. علی بن نعمان اعلم، ۳. محمد بن صالح، ۴. حسین بن اشکیب مروزی، ۵. عبیدالله بن فضل نبهانی، و ۶. علی بن حمّاد بن علاء) نیز از او روایت کرده‌اند.<ref>عمادی حائری، «صحیفه سجادیه»، ص۳۹۴-۳۹۵.</ref> صحیفه سجادیه روایت‌های متعددی دارد که روایت [[بهاء الشرف]]، معروف‌ترین این روایت‌ها است.<ref>صدرایی خویی، فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث، ۱۳۸۲ش، ج۹، ص۴۵۶.</ref>
[[عمیر بن متوکل|فرزند متوکل]]، تنها کسی است که صحیفه را از پدرش نقل کرده است و راویان دیگر (۱. احمد بن مسلم مطهری، ۲. علی بن نعمان اعلم، ۳. محمد بن صالح، ۴. حسین بن اشکیب مروزی، ۵. عبیدالله بن فضل نبهانی، و ۶. علی بن حمّاد بن علاء) نیز از او روایت کرده‌اند.<ref>عمادی حائری، «صحیفه سجادیه»، ص۳۹۴-۳۹۵.</ref> صحیفه سجادیه روایت‌های متعددی دارد که روایت [[بهاء الشرف]]، معروف‌ترین این روایت‌ها است.<ref>صدرایی خویی، فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث، ۱۳۸۲ش، ج۹، ص۴۵۶.</ref>


== جایگاه صحیفه در جهان اسلام ==
== شهرت‌یافتن صحیفه ==
{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
| عنوان = بخشی از اهدانامه امام خمینی، به نوه خود [[سید علی خمینی]] درباره صحیفه سجادیه:
| عنوان = بخشی از اهدانامه امام خمینی، به نوه خود [[سید علی خمینی]] درباره صحیفه سجادیه:
خط ۳۹: خط ۳۹:


گفته شده این کتاب در دوران مجلسی اول مشهور شد.<ref>طباطبایی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۶.</ref> [[محمدتقی مجلسی]] به واسطه یک رؤیا یا [[مکاشفه]] و [[ملاقات با امام زمان]] در آن، به نسخه‌ای از صحیفه سجادیه دست یافت و چنان در ترویج آن کوشید که در خانه مردم، علاوه بر [[قرآن]]، یک صحیفه هم وجود داشت؛<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۴۲۱.</ref> به گفته محمدتقی مجلسی نیمی از مردم [[اصفهان]]، به برکت انس با صحیفه سجادیه، [[مستجاب الدعوه]] شده بودند.<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۴۲۱-۴۲۲.</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] هنگامی که در [[ترکیه]] تبعید بود، نامه‌ای به خانواده‌اش نوشت و از آنان درخواست کرد نسخه‌ای از صحیفه را برایش ارسال کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۲۸.</ref>
گفته شده این کتاب در دوران مجلسی اول مشهور شد.<ref>طباطبایی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۶.</ref> [[محمدتقی مجلسی]] به واسطه یک رؤیا یا [[مکاشفه]] و [[ملاقات با امام زمان]] در آن، به نسخه‌ای از صحیفه سجادیه دست یافت و چنان در ترویج آن کوشید که در خانه مردم، علاوه بر [[قرآن]]، یک صحیفه هم وجود داشت؛<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۴۲۱.</ref> به گفته محمدتقی مجلسی نیمی از مردم [[اصفهان]]، به برکت انس با صحیفه سجادیه، [[مستجاب الدعوه]] شده بودند.<ref>مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۴۲۱-۴۲۲.</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] هنگامی که در [[ترکیه]] تبعید بود، نامه‌ای به خانواده‌اش نوشت و از آنان درخواست کرد نسخه‌ای از صحیفه را برایش ارسال کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۴۲۸.</ref>
=== دیدگاه اهل‌تسنن و اسلام‌پژوهان ===
[[محمد زکی مبارک]] در کتاب التصوف الاسلامی و الادب و الاخلاق، صحیفه سجادیه را شبیه انجیل نازل شده بر [[عیسی (پیامبر)|حضرت عیسی]] (نه انجیل موجود در دست مسیحیان) دانسته، معتقد است صحیفه، فیضی از طرف خدا است که بر زبان امام زین‌العابدین جاری شده است.<ref>زکی مبارک، التصوف الاسلامی و الادب و الاخلاق، ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۵.</ref> [[ابن‌جوزی]]، مؤلف [[تذکرة الخواص من الامة فی ذکر خصائص الائمة (کتاب)|تذکرة الخواص]] معتقد است حضرت زین‌العابدین در کیفیت سخن گفتن و عرض حاجت به پیشگاه الهی بر مسلمانان، حق تعلیم دارد، چرا که آن امام به مردم آموخت هنگام [[استغفار]] چگونه با خدا سخن بگویند و در موقع درخواست باران رحمت با چه زبانی از خداوند نزول باران بخواهند، و زمان ترس از دشمن چگونه به خدا پناه برده، دفع شر دشمنان را بخواهند.<ref>به نقل از: مقدمه مرعشی بر صحیفه، ص۴۳-۴۵.</ref> [[سلیمان بن ابراهیم قندوزی]] در [[ینابیع المودة لذوی القربی (کتاب)|ینابیع الموده]] از صحیفه نام برده و بخش‌هایی از دعاهای آن را نقل کرده‌ است.<ref>نگاه کنید به: قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۴۱۱-۴۳۰.</ref>


[[طنطاوی جوهری]]، مؤلف [[الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم (کتاب)|الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم]] پس از دریافت نسخه‌ای از صحیفه سجادیه از سوی [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] در [[سال ۱۳۵۸ هجری قمری|سال ۱۳۵۸ق]]، با عبارت «گفتاری از کلام مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر» آن را ستوده است: «این از بدبختی ماست که تا کنون بر این اثر گران‌بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم، من هرگاه در آن فکر می‌کنم، آن را از گفتار مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر می‌یابم.»<ref>بلاغی، ترجمه صحیفه سجادیه، ۱۳۶۹ق، ص۲۴۹-۲۵۲، به نقل از: حسینی طهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۵ق، ج۱۵، ص۴۱.</ref> به گفته [[ویلیام چیتیک]]، اسلام‌پژوه آمریکایی، بیشتر مردم غرب، اسلام را به جمود، ظاهرگرایی و قانون‌زدگی می‌شناسند، اما صحیفه سجادیه می‌تواند منظره‌ای کاملا جدید به مخاطب نشان دهد و آن دسته از بینش‌های انسانی را که شرط تحقق آرمان‌های اسلامی است، بیان کند.<ref>چیتیک، «مقدمه‌ای بر صحیفه سجادیه»، ص۸۵-۸۶.</ref>
== دیدگاه اهل‌تسنن و اسلام‌پژوهان ==
[[محمد زکی مبارک]] در کتاب التصوف الاسلامی و الادب و الاخلاق، صحیفه سجادیه را شبیه انجیل نازل شده بر [[عیسی (پیامبر)|حضرت عیسی]] (نه انجیل موجود در دست مسیحیان) دانسته، معتقد است صحیفه، فیضی از طرف خدا است که بر زبان امام زین‌العابدین جاری شده است.<ref>زکی مبارک، التصوف الاسلامی و الادب و الاخلاق، ۲۰۰۴م، ج۲، ص۶۵.</ref> [[ابن‌جوزی]]، مؤلف [[تذکرة الخواص من الامة فی ذکر خصائص الائمة (کتاب)|تذکرة الخواص]] معتقد است حضرت زین‌العابدین در کیفیت سخن گفتن و عرض حاجت به پیشگاه الهی بر مسلمانان، حق تعلیم دارد، چرا که آن امام به مردم آموخت هنگام [[استغفار]] چگونه با خدا سخن بگویند و در موقع درخواست باران رحمت با چه زبانی از خداوند نزول باران بخواهند، و زمان ترس از دشمن چگونه به خدا پناه برده، دفع شر دشمنان را بخواهند.<ref>به نقل از: مقدمه مرعشی بر صحیفه، ص۴۳-۴۵.</ref>
 
[[سلیمان بن ابراهیم قندوزی]] در [[ینابیع المودة لذوی القربی (کتاب)|ینابیع الموده]] از صحیفه نام برده و بخش‌هایی از دعاهای آن را نقل کرده‌ است.<ref>نگاه کنید به: قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۴۱۱-۴۳۰.</ref> [[طنطاوی جوهری]]، مؤلف [[الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم (کتاب)|الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم]] پس از دریافت نسخه‌ای از صحیفه سجادیه از سوی [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|مرعشی نجفی]] در [[سال ۱۳۵۸ هجری قمری|سال ۱۳۵۸ق]]، با عبارت «گفتاری از کلام مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر» آن را ستوده است: «این از بدبختی ماست که تا کنون بر این اثر گران‌بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم، من هرگاه در آن فکر می‌کنم، آن را از گفتار مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر می‌یابم.»<ref>بلاغی، ترجمه صحیفه سجادیه، ۱۳۶۹ق، ص۲۴۹-۲۵۲، به نقل از: حسینی طهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۵ق، ج۱۵، ص۴۱.</ref>
 
به گفته [[ویلیام چیتیک]]، اسلام‌پژوه آمریکایی، بیشتر مردم غرب، اسلام را به جمود، ظاهرگرایی و قانون‌زدگی می‌شناسند، اما صحیفه سجادیه می‌تواند منظره‌ای کاملا جدید به مخاطب نشان دهد و آن دسته از بینش‌های انسانی را که شرط تحقق آرمان‌های اسلامی است، بیان کند.<ref>چیتیک، «مقدمه‌ای بر صحیفه سجادیه»، ص۸۵-۸۶.</ref>


== اعتبار کتاب ==
== اعتبار کتاب ==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۷

ویرایش