Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷
ویرایش
تسنن دوازده‌امامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تسنن دوازده‌امامی در قلمرو فرهنگ: حذف به علت زیاده‌نویسی
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←تسنن دوازده‌امامی در قلمرو فرهنگ: حذف به علت زیاده‌نویسی) |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
چهره‌های مختلف فرهنگی و سیاسی از قرن ششم تا زوال [[صفویان]] دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده‌اند.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷-۳۰۸؛ جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۷-۳۳؛ جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[رسول جعفریان]] معتقد است که در میانه قرن هشتم تا دهم قمری آثار بسیاری با این گرایش توسط اهل‌سنت تولید شده است؛<ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۶.</ref> آثار مختلف دینی، تاریخی و ادبی (شعر و غیر آن) که در کنار یادکرد از [[خلفای راشدین]] از [[امامان شیعه|ائمه شیعه]] با عنوان حجت‌های معصوم الهی یاد کرده‌اند.<ref>جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۹.</ref>[[پرونده:کتاب مجمل التواریخ و القصص.jpg|بندانگشتی|کتاب مجمل التواریخ و القصص از اولین آثاری که در آن گرایش تسنن دوازده‌امامی دیده شده است.|226x226px]] | چهره‌های مختلف فرهنگی و سیاسی از قرن ششم تا زوال [[صفویان]] دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده‌اند.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷-۳۰۸؛ جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۷-۳۳؛ جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۵-۲۵۶.</ref> [[رسول جعفریان]] معتقد است که در میانه قرن هشتم تا دهم قمری آثار بسیاری با این گرایش توسط اهل‌سنت تولید شده است؛<ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۶.</ref> آثار مختلف دینی، تاریخی و ادبی (شعر و غیر آن) که در کنار یادکرد از [[خلفای راشدین]] از [[امامان شیعه|ائمه شیعه]] با عنوان حجت‌های معصوم الهی یاد کرده‌اند.<ref>جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۹.</ref>[[پرونده:کتاب مجمل التواریخ و القصص.jpg|بندانگشتی|کتاب مجمل التواریخ و القصص از اولین آثاری که در آن گرایش تسنن دوازده‌امامی دیده شده است.|226x226px]] | ||
* نویسنده ناشناخته [[کتاب مجمل التواریخ و القصص]] (سال تألیف ۵۲۰ق) دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده است.<ref>ابوئی مهریزی، «کچکول میر جمال‌الدین حسینی جامی و بازتاب اندیشه تسنن دوازده‌امامی در آن»، ص۲.</ref> در این کتاب پس از روایت تاریخ خلفا به ذکر تاریخ [[چهارده معصوم|چهارده معصوم(ع)]] پرداخته شده است.<ref>نویسنده مجهول، مجمل التواریخ و القصص، ۱۳۱۸ش، ص۴۵۴-۴۵۸.</ref> | * نویسنده ناشناخته [[کتاب مجمل التواریخ و القصص]] (سال تألیف ۵۲۰ق) دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی قلمداد شده است.<ref>ابوئی مهریزی، «کچکول میر جمال‌الدین حسینی جامی و بازتاب اندیشه تسنن دوازده‌امامی در آن»، ص۲.</ref> در این کتاب پس از روایت تاریخ خلفا به ذکر تاریخ [[چهارده معصوم|چهارده معصوم(ع)]] پرداخته شده است.<ref>نویسنده مجهول، مجمل التواریخ و القصص، ۱۳۱۸ش، ص۴۵۴-۴۵۸.</ref> | ||
* ابوالفضل یحیی بن سلامة حَصْکَفی شافعی (درگذشت ۵۵۱ یا ۵۵۳ق) در قصیده‌ای در مدح [[امامان شیعه|دوازده امام(ع)]] که ابن‌طولون آن را در [[الائمة الاثنا عشر (کتاب)|الائمة الاثنا عشر]]<ref>ابن‌طولون، الائمة الإثنا عشر، منشورات الرضی، ص۴۱.</ref> نقل کرده است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۷.</ref> | * ابوالفضل یحیی بن سلامة حَصْکَفی شافعی (درگذشت ۵۵۱ یا ۵۵۳ق) در قصیده‌ای در مدح [[امامان شیعه|دوازده امام(ع)]] که ابن‌طولون آن را در [[الائمة الاثنا عشر (کتاب)|الائمة الاثنا عشر]]<ref>ابن‌طولون، الائمة الإثنا عشر، منشورات الرضی، ص۴۱.</ref> نقل کرده است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۷.</ref> | ||
* ابومحمد عبدالعزیز بن محمد حنبلی جُنابذی (درگذشت ۶۱۱ق) کتاب معالم العترة النبویة و معارف اهل البیت الفاطمیة العلویة را در شرح حال [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]]، تا [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام یازدهم(ع)]]، نوشته است.<ref>جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۹.</ref> | * ابومحمد عبدالعزیز بن محمد حنبلی جُنابذی (درگذشت ۶۱۱ق) کتاب معالم العترة النبویة و معارف اهل البیت الفاطمیة العلویة را در شرح حال [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]]، تا [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام یازدهم(ع)]]، نوشته است.<ref>جعفریان، «مقدمه مصحح»، ص۲۹.</ref> | ||
* محمد بن یوسف گنجی شافعی (درگذشت ۶۵۸ق) در [[کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب (کتاب)|کفایة الطالب]] که درباره فضایل امام علی(ع) و [[اهل‌بیت(ع)]] نگاشته شده است.<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۲۸.</ref> | |||
[[پرونده:تاریخ فخر بناکتی.jpg|بندانگشتی|فهرست یک دستنویس از کتاب تاریخ بناکتی که در آن شرح زندگی [[امامان شیعه|دوازده امام(ع)]] پس از ذکر تاریخ [[خلفای راشدین]] آمده است|246x246px]] | |||
*محمد بن یوسف گنجی شافعی (درگذشت ۶۵۸ق) در [[کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب (کتاب)|کفایة الطالب]] که درباره فضایل امام علی(ع) و [[اهل‌بیت(ع)]] نگاشته شده است.<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۲۸.</ref> | |||
[[پرونده:تاریخ فخر بناکتی.jpg|بندانگشتی|فهرست یک دستنویس از کتاب تاریخ بناکتی که در آن شرح زندگی [[امامان شیعه|دوازده امام(ع)]] پس از ذکر تاریخ [[خلفای راشدین]] آمده است | |||
*فخرالدین دواود بن محمد بَناکِتی (درگذشت ۷۳۰ق) در کتاب تاریخ خود، روضة أولي الألباب في معرفة التواريخ و الأنساب،<ref>بناکتی، تاریخ بناکتی، ۱۳۴۸ش، ص۹۸-۱۱۶.</ref> به‌دلیل پرداختن توأمان به تاریخ خلفا چهارگانه و [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی دانسته شده است.<ref>شادان، «تاریخنامه بناکتی، حلقه‌ای از نگارش‌های تسنن دوازده‌امامی»، ص۱۵۲.</ref> | *فخرالدین دواود بن محمد بَناکِتی (درگذشت ۷۳۰ق) در کتاب تاریخ خود، روضة أولي الألباب في معرفة التواريخ و الأنساب،<ref>بناکتی، تاریخ بناکتی، ۱۳۴۸ش، ص۹۸-۱۱۶.</ref> به‌دلیل پرداختن توأمان به تاریخ خلفا چهارگانه و [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] دارای گرایش تسنن دوازده‌امامی دانسته شده است.<ref>شادان، «تاریخنامه بناکتی، حلقه‌ای از نگارش‌های تسنن دوازده‌امامی»، ص۱۵۲.</ref> | ||
*[[حمدالله مستوفی]] (درگذشت بعد از ۷۵۰ق) در [[تاریخ گزیده]] شرح حال خلفا را با ائمه(ع) در پی هم آورده و از امامان شیعه با عنوان «ائمه معصومین»<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۱.</ref> و «حجة الحق علی الخلق»<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۱.</ref> یاد کرده است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۲-۸۴۳ | *[[حمدالله مستوفی]] (درگذشت بعد از ۷۵۰ق) در [[تاریخ گزیده]] شرح حال خلفا را با ائمه(ع) در پی هم آورده و از امامان شیعه با عنوان «ائمه معصومین»<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۱.</ref> و «حجة الحق علی الخلق»<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۸۷ش، ص۲۰۱.</ref> یاد کرده است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۲-۸۴۳.</ref> | ||
*شمس‌الدین محمد زَرَندی حنفی (درگذشت حدود ۷۵۰ق) در [[نظم درر السمطین (کتاب)|نظم درر السَّمْطَین]] و [[معارج الوصول الى معرفة فضل آل الرسول (کتاب)|معارج الوصول إلی معرفة آل الرسول]].<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷.</ref> | *شمس‌الدین محمد زَرَندی حنفی (درگذشت حدود ۷۵۰ق) در [[نظم درر السمطین (کتاب)|نظم درر السَّمْطَین]] و [[معارج الوصول الى معرفة فضل آل الرسول (کتاب)|معارج الوصول إلی معرفة آل الرسول]].<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷.</ref> | ||
* [[خواجوی کرمانی]] (درگذشت ۷۵۳ق) که در اشعار خود، در عین اظهار برائت از [[شیعه|تشیع]]، اشعاری در مدح دوازده امام(ع) دارد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۷.</ref> | * [[خواجوی کرمانی]] (درگذشت ۷۵۳ق) که در اشعار خود، در عین اظهار برائت از [[شیعه|تشیع]]، اشعاری در مدح دوازده امام(ع) دارد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۷.</ref> | ||
*[[عبدالرحمن جامی]] (۸۱۷-۸۹۸ق)، شاعر حنفی و صوفی نقشبندی، که در آثارش به شیعیان خوشبین نیست، ولی به [[امامان شیعه|ائمه شیعه(ع)]] اظهار علاقه می‌کند.<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۲۹؛ مایل هروی، شیخ عبدالرحمن جامی، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۴-۱۲۲.</ref> | *[[عبدالرحمن جامی]] (۸۱۷-۸۹۸ق)، شاعر حنفی و صوفی نقشبندی، که در آثارش به شیعیان خوشبین نیست، ولی به [[امامان شیعه|ائمه شیعه(ع)]] اظهار علاقه می‌کند.<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۲۹؛ مایل هروی، شیخ عبدالرحمن جامی، ۱۳۷۷ش، ص۱۱۴-۱۲۲.</ref> | ||
*[[ملا حسین واعظ کاشفی|ملاحسین واعظ کاشفی]] (درگذشت ۹۱۰ق) در اکثر آثارش<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۴-۸۴۶.</ref> از جمله [[روضة الشهداء (کتاب)|روضة الشهداء]] که نشانه‌ای از رواج [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] در بین سنیان دوازده‌امامی قلمداد شده است.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۴.</ref> | |||
*[[ملا حسین واعظ کاشفی|ملاحسین واعظ کاشفی]] (درگذشت ۹۱۰ق) در اکثر آثارش<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۴-۸۴۶.</ref> از جمله [[روضة الشهداء (کتاب)|روضة الشهداء]] که نشانه‌ای از رواج [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] در بین سنیان دوازده‌امامی قلمداد شده است.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۸۴۴.</ref> | |||
[[پرونده:مرآت الادوار و مرقات الاخبار مصلح الدین محمد لاری.jpg|بندانگشتی|مرآت الادوار و مرقات الاخبار مصلح الدین محمد لاری از کتاب‌های نگاشته شده با رویکرد تسنن دوازده‌امامی|210x210px]] | [[پرونده:مرآت الادوار و مرقات الاخبار مصلح الدین محمد لاری.jpg|بندانگشتی|مرآت الادوار و مرقات الاخبار مصلح الدین محمد لاری از کتاب‌های نگاشته شده با رویکرد تسنن دوازده‌امامی|210x210px]] | ||
*فضل‌الله بن روزبهان خُنْجی شافعی (درگذشت ۹۳۰ق) در [[وسیلة الخادم الی المخدوم (کتاب)|وسیلة الخادم الی المخدوم]] که در شرح صلوات چهارده معصوم(ع) نگاشته است.<ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۵-۲۵۶؛ خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۳-۴۰.</ref> | *فضل‌الله بن روزبهان خُنْجی شافعی (درگذشت ۹۳۰ق) در [[وسیلة الخادم الی المخدوم (کتاب)|وسیلة الخادم الی المخدوم]] که در شرح صلوات چهارده معصوم(ع) نگاشته است.<ref>جعفریان، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا زوال ترکمانان، ۱۳۷۸ش، ص۲۵۵-۲۵۶؛ خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۳-۴۰.</ref> | ||
*شهاب‌الدین احمد بن حَجَر هَیتَمی شافعی (۹۰۹-۹۷۴ق) در [[الصواعق المحرقة (کتاب)|الصواعق المحرقة]]، که در رد شیعه نگاشته شده، به فضائل اهل‌بیت(ع) پرداخته است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۱.</ref> | *شهاب‌الدین احمد بن حَجَر هَیتَمی شافعی (۹۰۹-۹۷۴ق) در [[الصواعق المحرقة (کتاب)|الصواعق المحرقة]]، که در رد شیعه نگاشته شده، به فضائل اهل‌بیت(ع) پرداخته است.<ref>دانش‌پژوه، «انتقاد کتاب: کشف الحقائق»، ص۳۰۷؛ خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۱.</ref> | ||
*جمال‌الدین عبدالله بن محمد شبراوی شافعی (۱۰۹۲- ۱۱۷۲ق) در [[الاتحاف بحب الاشراف (کتاب)|الاتحاف بحب الاشراف]].<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۱.</ref> | *جمال‌الدین عبدالله بن محمد شبراوی شافعی (۱۰۹۲- ۱۱۷۲ق) در [[الاتحاف بحب الاشراف (کتاب)|الاتحاف بحب الاشراف]].<ref>خنجی اصفهانی، وسیلة الخادم الی المخدوم، ۱۳۷۵ش، مقدمه مصحح، ص۳۱.</ref> | ||