پرش به محتوا

حکمای اربعه تهران: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ اوت ۲۰۲۳
خط ۱۱: خط ۱۱:
== حوزه فلسفی تهران ==
== حوزه فلسفی تهران ==
{{اصلی|مکتب فلسفی تهران}}
{{اصلی|مکتب فلسفی تهران}}
پیدایش مکتب فلسفی تهران را مقارن با ساخت [[مدرسه‌ مروی‌]] در [[تهران]] دانسته‌اند.<ref>علی‌ زنوزی‌، ج‌۳، ص‌۱۴۶ و پانویس‌۴؛ بامداد، ج‌۳، ص‌۳۹۷</ref> و فتحعلی شاه قاجار (حکومت: ۱۲۱۲ - ۱۲۵۰) [[ملا علی نوری]] را به‌ تهران‌ دعوت‌ کرد تا در این‌ مدرسه‌ به‌ تربیت‌ طلاب‌ در علوم‌ عقلی‌ بپردازد، اما وی‌ به‌ علت‌ کهولت‌ سن‌ و داشتن‌ تعداد زیادی‌ شاگرد در اصفهان‌، دعوت‌ شاه‌ را رد کرد و در عوض‌ شاگرد برجسته‌ خود، [[ملا عبدالله زنوزی]]، را در ۱۲۳۷ برای‌ تدریس‌ [[فلسفه اسلامی|فلسفه‌]] به‌ [[تهران‌]] فرستاد.
پیدایش مکتب فلسفی تهران را مقارن با ساخت [[مدرسه‌ مروی‌]] (۱۲۳۲ق) در [[تهران]] دانسته‌اند.<ref>علی‌ زنوزی‌، ج‌۳، ص‌۱۴۶ و پانویس‌۴؛ بامداد، ج‌۳، ص‌۳۹۷</ref> در سال ۱۲۳۷ق، [[فتحعلی شاه قاجار]] (حکومت: ۱۲۱۲ - ۱۲۵۰) [[ملا علی نوری]] را به‌ تهران‌ دعوت‌ کرد تا در این‌ مدرسه‌ به‌ تربیت‌ طلاب‌ در علوم‌ عقلی‌ بپردازد، اما او به‌ علت‌ کهولت‌ سن‌ و داشتن‌ تعداد زیادی‌ شاگرد در اصفهان‌، دعوت‌ شاه‌ را رد کرد و در عوض‌ شاگرد برجسته‌ خود، [[ملا عبدالله زنوزی]]، را در ۱۲۳۷ برای‌ تدریس‌ [[فلسفه اسلامی|فلسفه‌]] به‌ [[تهران‌]] فرستاد.<ref>علی‌ زنوزی‌، ج‌۳، ص‌۱۴۶.</ref>


[[ملاعبدالله زنوزی‌]]، که‌ می‌توان‌ او را مؤسس‌ [[حوزه علمیه تهران]] دانست‌، در زنوز، از توابع‌ مرند، به‌ دنیا آمد. پس‌ از اتمام‌ تحصیلاتِ مقدماتی‌ دینی‌ در خوی‌، به‌ [[کربلا]] رفت‌ و به‌ فراگرفتن‌ [[اصول‌ فقه‌]] پرداخت‌. مدتی‌ نیز در [[قم]] به‌ تحصیل‌ [[فقه‌]] اشتغال‌ داشت‌. سپس‌ راهی‌ [[اصفهان]] شد و در آنجا به‌ فلسفه‌ و حکمت‌ علاقه‌مند گردید و مدتها نزد ملاعلی‌ نوری‌ به‌ فراگرفتن‌ فلسفه‌، مخصوصاً [[حکمت متعالیه]] ملاصدرا، پرداخت‌. سپس‌ به‌ عنوان‌ استادی‌ توانا در حکمت‌ متعالیه‌ صدرایی‌ به‌ تهران‌ آمد و بیست‌ سال‌، یعنی‌ تا وفاتش‌ در ۱۲۵۷، در مدرسه‌ مروی‌ به‌ تدریس‌ فلسفه‌ پرداخت‌.<ref>علی‌ زنوزی‌، ج‌۳، ص‌۱۴۵ - ۱۴۶</ref>
[[ملاعبدالله زنوزی‌]]، که‌ می‌توان‌ او را مؤسس‌ [[حوزه علمیه تهران]] دانست‌، در زنوز، از توابع‌ مرند، به‌ دنیا آمد. پس‌ از اتمام‌ تحصیلاتِ مقدماتی‌ دینی‌ در خوی‌، به‌ [[کربلا]] رفت‌ و به‌ فراگرفتن‌ [[اصول‌ فقه‌]] پرداخت‌. مدتی‌ نیز در [[قم]] به‌ تحصیل‌ [[فقه‌]] اشتغال‌ داشت‌. سپس‌ راهی‌ [[اصفهان]] شد و در آنجا به‌ فلسفه‌ و حکمت‌ علاقه‌مند گردید و مدتها نزد ملاعلی‌ نوری‌ به‌ فراگرفتن‌ فلسفه‌، مخصوصاً [[حکمت متعالیه]] ملاصدرا، پرداخت‌. سپس‌ به‌ عنوان‌ استادی‌ توانا در حکمت‌ متعالیه‌ صدرایی‌ به‌ تهران‌ آمد و بیست‌ سال‌، یعنی‌ تا وفاتش‌ در ۱۲۵۷، در مدرسه‌ مروی‌ به‌ تدریس‌ فلسفه‌ پرداخت‌.<ref>علی‌ زنوزی‌، ج‌۳، ص‌۱۴۵ - ۱۴۶</ref>


پس از ملاعبدالله زنوزی، دوره حکمای اربعه مکتب فلسفی تهران قلمداد شده است.
پس از ملاعبدالله زنوزی، دوره حکمای اربعه مکتب فلسفی تهران قلمداد شده است.حکمای اربعه عنوانی است که برای چهار تن از حکمای برجسته مکتب فلسفی تهران، [[آقاعلی مدرس طهرانی|آقاعلی مدرس]]، [[آقا محمدرضا قمشه‌ای]]، [[سید ابوالحسن جلوه|میرزا ابوالحسن جلوه]] و [[آقا میرزا حسین سبزواری]]، استفاده شده است.<ref>طارمی، شهر هزار حکیم، ۱۳۸۲ش، ص۲۵.</ref> حکمای اربعه را تثبیت‌کننده مکتب فلسفی تهران به‌شمار برده‌اند.<ref>طارمی، شهر هزار حکیم، ۱۳۸۲ش، ص۲۵.</ref> دوران فعالیت علمی این چهار حکیم دوران اوج مکتب فلسفی تهران قلمداد شده است.<ref>طارمی، شهر هزار حکیم، ۱۳۸۲ش، ص۲۵.</ref>


==آقا علی مدرس ==
==آقا علی مدرس ==
خط ۸۹: خط ۸۹:
* ناهید باقری‌ خرمدشتی‌، کتابشناسی‌ جامع‌ ملاصدرا، تهران‌ ۱۳۷۸ ش‌؛
* ناهید باقری‌ خرمدشتی‌، کتابشناسی‌ جامع‌ ملاصدرا، تهران‌ ۱۳۷۸ ش‌؛
* مهدی‌ بامداد، شرح‌ حال‌ رجال‌ ایران‌ در قرن‌ ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری‌، تهران‌ ۱۳۵۷ ش‌؛
* مهدی‌ بامداد، شرح‌ حال‌ رجال‌ ایران‌ در قرن‌ ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری‌، تهران‌ ۱۳۵۷ ش‌؛
*عباس طارمی، شهر هزار حکیم، تهران، انتشارات روزنه، ۱۳۸۲ش.
* عبدالله بن‌ بیرمقلی‌ زنوزی‌، انوار جلیه‌، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، تهران‌ ۱۳۵۴ ش‌؛
* عبدالله بن‌ بیرمقلی‌ زنوزی‌، انوار جلیه‌، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، تهران‌ ۱۳۵۴ ش‌؛
* عبدالله بن‌ بیرمقلی‌ زنوزی‌، لمعات‌ الهیه‌، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، تهران‌ ۱۳۵۵ ش‌؛
* عبدالله بن‌ بیرمقلی‌ زنوزی‌، لمعات‌ الهیه‌، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، تهران‌ ۱۳۵۵ ش‌؛
خط ۹۵: خط ۹۶:
* منوچهر صدوقی‌سها، تاریخ‌ حکماء و عرفاء متأخر بر صدرالمتألهین‌، تهران‌ ۱۳۵۹ ش‌؛
* منوچهر صدوقی‌سها، تاریخ‌ حکماء و عرفاء متأخر بر صدرالمتألهین‌، تهران‌ ۱۳۵۹ ش‌؛
* محمدعلی‌ عبرت‌ نائینی‌، تذکره‌ مدینه‌الادب‌، چاپ‌ عکسی‌ تهران‌ ۱۳۷۶ ش‌؛
* محمدعلی‌ عبرت‌ نائینی‌، تذکره‌ مدینه‌الادب‌، چاپ‌ عکسی‌ تهران‌ ۱۳۷۶ ش‌؛
* هانری‌ کوربن‌، تاریخ‌ فلسفه‌ اسلامی‌، ترجمه‌ جواد طباطبائی‌، تهران‌ ۱۳۷۷ ش‌؛
* هانری‌ کربن‌، تاریخ‌ فلسفه‌ اسلامی‌، ترجمه‌ جواد طباطبائی‌، تهران‌ ۱۳۷۷ ش‌؛
* محمدجعفر لاهیجی‌، شرح‌ رساله‌ المشاعر ملاصدرا، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، [مشهد ? ۱۳۴۳ ش‌]؛
* محمدجعفر لاهیجی‌، شرح‌ رساله‌ المشاعر ملاصدرا، چاپ‌ جلال‌الدین‌ آشتیانی‌، [مشهد ? ۱۳۴۳ ش‌]؛
* مدرس‌ تبریزی‌؛
* مرتضی‌ مطهری‌، خدمات‌ متقابل‌ اسلام‌ و ایران‌، تهران‌ ۱۳۷۰ ش‌؛
* مرتضی‌ مطهری‌، خدمات‌ متقابل‌ اسلام‌ و ایران‌، تهران‌ ۱۳۷۰ ش‌؛
* محمدمعصوم‌بن‌ زین‌العابدین‌ معصوم‌ علیشاه‌، طرائق‌الحقائق‌، چاپ‌ محمدجعفر محجوب‌، تهران‌ ۱۳۳۹۱۳۴۵ ش‌.
* محمدمعصوم‌بن‌ زین‌العابدین‌ معصوم‌ علیشاه‌، طرائق‌الحقائق‌، چاپ‌ محمدجعفر محجوب‌، تهران‌ ۱۳۳۹۱۳۴۵ ش‌.
confirmed، protected، templateeditor
۶٬۱۷۰

ویرایش