تهجد: تفاوت میان نسخه‌ها

تهجد (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۶

۱٬۹۸۷ بایت حذف‌شده ، ‏۲۱ اوت ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۶٬۵۵۴

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۳۰]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Shamsoddin  }}
 {{نیایش}}
-'''تَهَجُّد'''، واژه‌ای قرآنی و به معنای شب‌خیزی برای خواندن [[نماز شب]]، [[استغفار|آمرزش‌خواهی]] و قرائت [[قرآن]] است. براساس [[احادیث]]، موجب سلامت بدن، خشنودی پروردگار و چنگ زدن به اخلاق [[پیامبران]] است.
+'''تَهَجُّد'''، واژه‌ای قرآنی است به معنای شب‌خیزی برای خواندن [[نماز شب]] و [[مناجات]].
-{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[پیامبر اکرم(ص)]]: {{حدیث|هنگامى كه انسان با چشمان خواب‌آلود، از بستر لذتبخش خود برخيزد تا با نماز شبش پروردگار خود را خشنود كند، خداوند در مقابل فرشتگانش به او مى‌بالد و مى‌فرمايد: آيا بنده مرا نمى‌بينيد كه از رختخواب گوارايش برخاسته براى نمازى كه من بر او واجب نكردم. گواه باشيد كه او را بخشودم.}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>حر عاملی، وسائل الشیعة، ج‏۸، ص۱۵۷.</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
-==مفهوم‌شناسی==
+واژه تهجد در قرآن در آیه «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ» به کار رفته است.<ref>سوره إسراء، آیه۷۹.</ref> [[شیخ صدوق]] (درگذشت ۳۸۱ق) با استناد به عبارت «فتهجد»، نماز شب را بر پیامبر(ص) [[واجب]] و بر دیگر مسلمانان [[مستحب]] دانسته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> همچنین در «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا؛ پاره‌ای از شب را بپاخیز» <ref>سوره مزمل، آیه۲.</ref> به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] دستور داده شده است که بیشتر شب را بیدار باشد. به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]]، رسیدن پیامبر(ص) به [[مقام محمود]] (مقام شفاعت در [[آخرت|روز جزا]]) به سبب تهجد است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۲۲۵.</ref>
-تهجد، بیدارشدن  و بیدارماندن بعد از خواب را می‌گویند.<ref> نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۷۵.</ref> متهجِّد کسی است که شبانگاه برای برپا داشتن عبادت از خواب برمی‌خیزد.{{مدرک}} جهود در لغت به معنای خوابیدن است به گفته [[اسماعیل بن حماد جوهری|جوهری]] این واژه از اضداد است از این رو به معانی «در شب خفتن» و «در شب بیدار شدن» آمده است.<ref>نگاه کنید به جوهری، الصحاح، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۵۵.</ref> به گفته علامه مجلسی گاهی به نماز شب تهجد گفته می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱، ص۲۲۲.</ref>
-{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول ={{حدیث|وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَىٰ أَن يَبْعَثَكَ رَ‌بُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا|ترجمه= و پاسى از شب را زنده بدار، تا براى تو [به‌منزله‌] نافله‌اى باشد، اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[سوره اسراء|اسراء]]، آیه ۷۹.</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ecfcf4| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
-==اهمیت==
+روایات زیادی در فضیلت تهجد نقل شده است. از جمله بر پایه روایتی که از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نقل شده است: بیداری شب باعث سلامتی بدن، خشنودی پروردگار، در معرض رحمت و لطف خدا قرار گرفتن و چنگ زدن به اخلاق پیامبران می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ج۸۷، ص۱۴۴.</ref> در برخی احادیث نیز، کسی که اهل تهجّد نباشد، سرزنش شده است.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴، ص۴۱.</ref> همچنین در قرآن، [[استغفار|آمرزش‌خواهی]] در سَحَر از ویژگی‌های پرهیزگاران شمرده شده است.<ref>نگاه کنید به سوره آل‌عمران، آیه ۱۷؛ سوره ذاریات، آیات ۱۷-۱۸.</ref>
-واژه تهجد در قرآن در آیه «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ» به کار رفته است.<ref>سوره إسراء، آیه۷۹.</ref> [[شیخ صدوق]] (درگذشت ۳۸۱ق) با استناد به عبارت «فتهجد» نماز شب را بر پیامبر(ص) واجب و بر دیگران مستحب دانسته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۴.</ref> همچنین در [[آیه ۲ سوره مزمل|آیه ۲ سوره مُزَّمِّل]] «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» (پاره‌ای از شب را بپاخیز) به پیامبر دستور داده شده است که بیشتر شب را بیدار باشد. به گفته آیت‌الله مکارم شیرازی در پرتو این تهجد باشد که پیامبر(ص) به مقام ممحمود (مقام [[شفاعت]] در [[آخرت|روز جزا]]برسد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۲۵۱.</ref>
-بنا بر آیات قرآن، [[استغفار|آمرزش‌خواهی]] در سحرگاهان از ویژگی‌های پرهیزگاران،<ref>نگاه کنید به سوره آل‌عمران، آیه ۱۷؛ سوره ذاریات، آیات ۱۷-۱۸</ref> و شب‌زنده‌داری از صفات بندگان خدای رحمان<ref> نگاه کنید به سوره فرقان، آیه۶۴.</ref> و مؤمنان واقعی<ref>نگاه کنید به سوره سجده، آیه۱۶.</ref> است.
+تهجد، بیدارشدن  و بیدارماندن بعد از خواب را می‌گویند.<ref> نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۷۵.</ref> متهجِّد کسی است که شبانگاه برای برپا داشتن عبادت از خواب برمی‌خیزد.{{مدرک}} جهود در لغت به معنای خوابیدن است به گفته [[اسماعیل بن حماد جوهری|جوهری]] این واژه از اضداد است از این رو به معانی «در شب خفتن» و «در شب بیدار شدن» آمده است.<ref>نگاه کنید به جوهری، الصحاح، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۵۵.</ref> به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] گاهی به نماز شب هم تهجد گفته می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱، ص۲۲۲.</ref>
-بر پایه روایتی که از امام علی نقل شده است: بیداری شب باعث سلامتی بدن، خشنودی پروردگار، در معرض رحمت و لطف خدا قرار گرفتن و چنگ زدن به اخلاق پیامبران می‌شود.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۴۴.</ref> همچنین در برخی احادیث، کسی که اهل تهجّد نباشد، سرزنش شده است.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴، ص۴۱.</ref>
 == پانویس ==
   {{پانوشت}}
@@ خط ۲۰: / خط ۱۵: @@
 {{منابع}}
 * جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحّاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، بیروت، دار العلم للملايين، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
-* حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، موسسة آل البیت لإحیاء التراث، بی‌تا.
+* صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، نجف ۱۹۷۲، چاپ افست قم، ۱۳۶۴ش.
-* صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، نجف ۱۹۷۲، چاپ افست قم، ۱۳۶۴ش.
+* صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
-* صدوق، من لایحضره الفقیه، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم، ۱۴۰۴ق.
+* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ق.
-* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ق.
+* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
-* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۵ق.
+* مکارم شیرازی، ناثر، تفسیر نمونه، تهران، درالکتب الاسلامیه، چاپ: سی‌ و‌ دوم، ۱۳۷۴ش.
-* فخررازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، قاهره، بی‌تا، چاپ افست تهران، بی‌تا.
-* مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ ق، چاپ دوم.
 {{پایان}}
 ==پیوند به بیرون==
@@ خط ۳۵: / خط ۲۸: @@
 <onlyinclude>{{درجه‌بندی
   | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
-  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
+  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
   | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
   | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
   | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
-  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
+  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
-  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->از منبع خوب
+  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
   | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
   | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
-  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
+  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->کامل
   | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
   | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد