Automoderated users، confirmed
۹٬۴۴۹
ویرایش
تهجد: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(تمیزکاری) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | {{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | ||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
'''تَهَجُّد'''، به معنای شب‌خیزی برای خواندن [[نماز شب]]، آمرزش‌خواهی و قرائت [[قرآن]] است. بنا بر آیه «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ» نماز شب بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] و بر سایر مومنان [[مستحب]] است. تهجّد براساس [[احادیث]]، زینت [[آخرت]]، شرف مؤمن، موجب سلامت و صحت بدن، فراخی روزی، کفاره [[گناه|گناهان]] روز، خشنودی خداوند و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است. | '''تَهَجُّد'''، به معنای شب‌خیزی برای خواندن [[نماز شب]]، آمرزش‌خواهی و قرائت [[قرآن]] است. بنا بر آیه «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ» نماز شب بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] و بر سایر مومنان [[مستحب]] است. تهجّد براساس [[احادیث]]، زینت [[آخرت]]، شرف مؤمن، موجب سلامت و صحت بدن، فراخی روزی، کفاره [[گناه|گناهان]] روز، خشنودی خداوند و چنگ زدن به اخلاق [[پیامبران]] است. | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[پیامبر اکرم(ص)]]: {{حدیث|هنگامى كه انسان با چشمان خواب‌آلود، از بستر لذتبخش خود برخيزد تا با نماز شبش پروردگار خود را خشنود كند، خداوند در مقابل فرشتگانش به او مى بالد و مى فرمايد: آيا بنده مرا نمى بينيد كه از رختخواب گوارايش برخاسته براى نمازى كه من بر او واجب نكردم. گواه باشيد كه او را بخشودم.}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[وسائل الشیعة]]، ج۸، ص: ۱۵۷</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[پیامبر اکرم(ص)]]: {{حدیث|هنگامى كه انسان با چشمان خواب‌آلود، از بستر لذتبخش خود برخيزد تا با نماز شبش پروردگار خود را خشنود كند، خداوند در مقابل فرشتگانش به او مى بالد و مى فرمايد: آيا بنده مرا نمى بينيد كه از رختخواب گوارايش برخاسته براى نمازى كه من بر او واجب نكردم. گواه باشيد كه او را بخشودم.}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[وسائل الشیعة]]، ج۸، ص: ۱۵۷</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==در قرآن== | ==در قرآن== | ||
در [[قرآن کریم]]، کلمه تهجد یک بار به کار رفته است: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ».<ref>إسراء: ۷۹</ref> بنابراین آیه، نمازشب بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] شده است<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴، ج ۱، ص ۴۸۴</ref> و پیامبر(ص) به سبب شب‌خیزی و تهجّد، مقام [[شفاعت]] در [[آخرت|روز جزا]] را یافته است.<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۳۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج ۱۳، ص ۱۷۶</ref> مخاطب آیه مذکور رسول اکرم (ص) است<ref>رجوع کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۰</ref> ولی به موجب آیه «لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَ‌سُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»،<ref>به طور یقین زندگی رسول خدا برای شما سرمشق نیکویی بود؛ احزاب: ۲۱</ref> به امت اسلامی نیز تهجّد توصیه شده است. همچنین از برخی [[احادیث]] برمی‌آید که نماز شب در اوایل ظهور [[اسلام]] واجب بوده و سپس [[سنت|سنّت]] مؤکد شده است.<ref>رجوع کنید به طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج ۲۹، ص ۷۸؛ ابوداوود، سنن ابی داود، ۱۴۰۱/۱۹۸۱، ج۲، ص۷۱-۷۲</ref> | در [[قرآن کریم]]، کلمه تهجد یک بار به کار رفته است: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ».<ref>إسراء: ۷۹</ref> بنابراین آیه، [[نماز شب|نمازشب]] بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[واجب]] شده است<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴، ج ۱، ص ۴۸۴</ref> و پیامبر(ص) به سبب شب‌خیزی و تهجّد، مقام [[شفاعت]] در [[آخرت|روز جزا]] را یافته است.<ref>فخررازی، التفسیرالکبیر، بی‌تا، ج ۲۱، ص ۳۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج ۱۳، ص ۱۷۶</ref> مخاطب آیه مذکور رسول اکرم (ص) است<ref>رجوع کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج ۶، ص ۶۷۰</ref> ولی به موجب آیه «لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَ‌سُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»،<ref>به طور یقین زندگی رسول خدا برای شما سرمشق نیکویی بود؛ احزاب: ۲۱</ref> به امت اسلامی نیز تهجّد توصیه شده است. همچنین از برخی [[احادیث]] برمی‌آید که نماز شب در اوایل ظهور [[اسلام]] [[واجب]] بوده و سپس [[سنت|سنّت]] مؤکد شده است.<ref>رجوع کنید به طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج ۲۹، ص ۷۸؛ ابوداوود، سنن ابی داود، ۱۴۰۱/۱۹۸۱، ج۲، ص۷۱-۷۲</ref> | ||
اگرچه واژه تهجّد تنها یک بار در قرآن کریم آمده است، در سوره‌های متعدد به شب‌زنده‌داری و استغفار سحرگاهی تصریح شده است. آمرزش خواهی در سحرگاهان به عنوان یکی از ویژگیهای پرهیزگاران،<ref>رجوع کنید به آل عمران: ۱۷؛ ذاریات: ۱۷-۱۸</ref> شب‌زنده‌داری به عنوان یکی از صفات بندگان خدای رحمان<ref>رجوع کنید به فرقان: ۶۴</ref> و مؤمنان واقعی<ref>رجوع کنید به سجده: ۱۶</ref> و دیگر موارد<ref>رجوع کنید به زمر: ۹</ref> به این معنی ناظرند. همچنین در آیه دوم سوره مُزَّمِّل «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» (پاره‌ای از شب را بپاخیز)، مخاطب [[رسول اکرم(ص)]] است، ولی قیام در دل شب به حکم دیگر آیات و نیز [[احادیث]] به همگان توصیه شده است. | اگرچه واژه تهجّد تنها یک بار در قرآن کریم آمده است، در سوره‌های متعدد به [[احیا|شب‌زنده‌داری]] و [[استغفار]] سحرگاهی تصریح شده است. آمرزش خواهی در سحرگاهان به عنوان یکی از ویژگیهای پرهیزگاران،<ref>رجوع کنید به آل عمران: ۱۷؛ ذاریات: ۱۷-۱۸</ref> شب‌زنده‌داری به عنوان یکی از صفات بندگان خدای رحمان<ref>رجوع کنید به فرقان: ۶۴</ref> و مؤمنان واقعی<ref>رجوع کنید به سجده: ۱۶</ref> و دیگر موارد<ref>رجوع کنید به زمر: ۹</ref> به این معنی ناظرند. همچنین در [[آیه]] دوم [[سوره مزمل|سوره مُزَّمِّل]] «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» (پاره‌ای از شب را بپاخیز)، مخاطب [[رسول اکرم(ص)]] است، ولی قیام در دل شب به حکم دیگر آیات و نیز [[احادیث]] به همگان توصیه شده است. | ||
==در احادیث== | ==در احادیث== | ||
در احادیث نیز واژه تهجّد به معنای نماز شب به کار رفته<ref>رجوع کنید به مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۴۰</ref> و بر آن تأکید شده است، به طوری که آورده‌اند پیامبر اکرم(ص) پیش از رحلت، در ضمن وصایایی به [[امام علی(ع)]]، سه بار فرمود: «علیک بصلاة اللّیل».<ref>برتو باد خواندنِ نماز شب؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴؛ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۴۵</ref> | در احادیث نیز واژه تهجّد به معنای [[نماز شب]] به کار رفته<ref>رجوع کنید به مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۴۰</ref> و بر آن تأکید شده است، به طوری که آورده‌اند پیامبر اکرم(ص) پیش از رحلت، در ضمن وصایایی به [[امام علی(ع)]]، سه بار فرمود: «علیک بصلاة اللّیل».<ref>برتو باد خواندنِ نماز شب؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۴؛ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۴۵</ref> | ||
براساس احادیث، تهجّد زینت [[آخرت]] (در برابر مال و فرزندان که زینت دنیاست) و شرف مؤمن،<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۴۵، ۱۵۷</ref> موجب سلامت و صحت بدن،<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۵۰؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۴۴</ref> فراخی روزی،<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴ش، ص ۴۱</ref> کفاره [[گناه|گناهان]] روز،<ref>حرّعاملی، ج ۸، ص ۱۴۶؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۳۶</ref> خشنودی خداوند و چنگ زدن به اخلاق پیامبران<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴، ص ۴۱</ref> است. در برخی احادیث، کسی که اهل تهجّد نباشد، سرزنش شده است.<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۶۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۶۲</ref> | براساس احادیث، تهجّد زینت [[آخرت]] (در برابر مال و فرزندان که زینت دنیاست) و شرف مؤمن،<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۴۵، ۱۵۷</ref> موجب سلامت و صحت بدن،<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۵۰؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۴۴</ref> فراخی روزی،<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴ش، ص ۴۱</ref> کفاره [[گناه|گناهان]] روز،<ref>حرّعاملی، ج ۸، ص ۱۴۶؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۳۶</ref> خشنودی خداوند و چنگ زدن به اخلاق پیامبران<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۴، ص ۴۱</ref> است. در برخی احادیث، کسی که اهل تهجّد نباشد، سرزنش شده است.<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، وسائل الشیعه، بی‌تا، ج ۸، ص ۱۶۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۸۴، ص ۱۶۲</ref> | ||