Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۰۹۹
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
اصطلاح «سنت» در ادبیات فقهی نیز کاربرد دارد که با معنای اصولی آن (به عنوان یکی از مصادر حکم شرعی)، اندکی متفاوت است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> برای مثال، گاه به اعمال [[مستحب]]، در مقابل افعال [[واجب]] گفته میشود. مثلاً به نماز نافله که مستحب است، سنت و به نمازهای واجب، «فریضه» میگویند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> همچنین گاه در مقابل [[بدعت]] به کار میرود. بدعت یعنی چیزی که به شریعت نسبت داده شده است، حال آنکه در واقع، در شریعت نیست.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref> | اصطلاح «سنت» در ادبیات فقهی نیز کاربرد دارد که با معنای اصولی آن (به عنوان یکی از مصادر حکم شرعی)، اندکی متفاوت است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> برای مثال، گاه به اعمال [[مستحب]]، در مقابل افعال [[واجب]] گفته میشود. مثلاً به نماز نافله که مستحب است، سنت و به نمازهای واجب، «فریضه» میگویند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> همچنین گاه در مقابل [[بدعت]] به کار میرود. بدعت یعنی چیزی که به شریعت نسبت داده شده است، حال آنکه در واقع، در شریعت نیست.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref> | ||
=== سنت و حدیث === | |||
سنت، یعنی قول، فعل و تقریر پیامبر و معصوم، بهواسطه حدیث، نقل و حکایت میشود؛ در عین حال گاهی مجازاً دو اصطلاح «سنت» و «حدیث» بهجای هم به کار میروند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۸.</ref> | |||
== اهمیت و اعتبار سنت == | == اهمیت و اعتبار سنت == | ||
خط ۲۴: | خط ۲۷: | ||
==اقسام== | ==اقسام== | ||
سنت را به سه قسمِ فعلی، قولی و تقریری تقسیم کردهاند:<ref>برای نمونه نگاه کنید به جیزانی، معالم اصول الفقه عند اهل السنة و الجماعة، ۱۴۲۹ق، ص۱۱۹؛ زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> | |||
===سنت فعلی=== | ===سنت فعلی=== | ||
به عملی که پیامبر یا معصوم آن را به قصد تشریع حکم شرعی انجام داده باشد، مانند وضو گرفتن، نماز خواندن و حج بهجاآوردن، سنت فعلی گفته میشود.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> اموری مانند اشاره، کتابت و ترک فعل پیامبر یا معصوم را از سنخ سنت فعلی | به عملی که پیامبر یا معصوم آن را به قصد تشریع حکم شرعی انجام داده باشد، مانند وضو گرفتن، نماز خواندن و حج بهجاآوردن، سنت فعلی گفته میشود.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> اموری مانند اشاره، کتابت و ترک فعل پیامبر یا معصوم را هم از سنخ سنت فعلی برمیشمارند.<ref>ابننجار، مختصر التحریر شرح الکواکب المنیر، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۶۰-۱۶۶.</ref> | ||
درباره چگونگی دلالت فعل پیامبر و معصوم بر حکم شرعی گفته میشود دو حالت وجود دارد: | درباره چگونگی دلالت فعل پیامبر و معصوم بر حکم شرعی گفته میشود دو حالت وجود دارد: | ||
خط ۳۸: | خط ۴۱: | ||
===سنت قولی=== | ===سنت قولی=== | ||
به | به سخنان پیامبر و سایر معصومان سنت قولی گفته میشود.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵۰.</ref> بیشترین بخش سنت، همین سنت قولی یا سخنانی است که از پیامبر و امامان معصوم نقل شده است.<ref>ابوزهره، اصول الفقه، دار الفکر العربی، ص۱۰۵.</ref> | ||
===سنت تقریری=== | ===سنت تقریری=== | ||
{{اصلی|تقریر}} | {{اصلی|تقریر}} | ||
تقریر پیامبر یا معصوم عبارت است از سکوت آنها در برابر گفتار | تقریر پیامبر یا معصوم عبارت است از سکوت آنها در برابر گفتار یا رفتاری که در حضورشان مطرح میشود.<ref>مظفر، اصولالفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۶۱.</ref> گفته میشود تقریر معصوم، با شرایطی، دلالت بر جایزبودن یا صحت گفتار یا رفتاری دارد که نزد او بیان یا عمل شده است؛<ref>مظفر، اصولالفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۶۱.</ref> با این دلیل که معصوم موظف است خطاکار را از انجام مُنکَر بازدارد و اگر ناآگاه است راه درست را به وی نشان دهد.<ref>شیروانی، تحریر اصول فقه، ۱۳۸۵ش، ص۲۱۰–۲۱۱؛ مظفر، اصولالفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۶۱-۶۲.</ref> | ||
==اعتبار و حجیت سنت== | ==اعتبار و حجیت سنت== | ||
اصولیان برای اثبات حجیت سنت به ادلهای تمسک کردهاند که به بیان زیر است: | اصولیان برای اثبات حجیت سنت به ادلهای تمسک کردهاند که به بیان زیر است: |