پرش به محتوا

حدیث ثقلین: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
خط ۱۶۰: خط ۱۶۰:


==دیدگاه اهل‌سنت==
==دیدگاه اهل‌سنت==
عالمان اهل‌سنت نیز برداشت‌هایی از حدیث ثقلین داشتند که برخی از آنها چنین است.
عالمان اهل‌سنت نیز برداشت‌هایی از حدیث ثقلین داشتند که برخی از آنها چنین است: از نظر ابن‌حجر هیتمی و شمس‌الدین سخاوی، محدث و مفسر شافعی‌مذهبِ قرن نهم قمری، در احادیث ثقلین بر [[مودت اهل‌بیت(ع)|مودت اهل‌بیت]]، احسان و احترام به آنها، بزرگداشت آنان و ادای حقوق واجب و مستحب آنها تأکید و ترغیب شده است؛‌ زیرا [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]]، به لحاظ فخر و حَسَب و نَسَب، شریف‌ترین مردم روی زمین‌اند.<ref>ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۴۱۷ق، ج۲،‌ ص۶۵۳؛ سخاوی، استجلاب ارتقاء الغرف، بیروت، ج۱، ص۳۶۷.</ref>  
از نظر ابن حجر هیتمی و شمس‌الدین سخاوی، محدث و مفسر شافعی مذهب در قرن نهم قمری، در احادیث ثقلین بر [[مودت اهل‌بیت(ع)|مودت اهل‌بیت]]، احسان و احترام به آنها، بزرگداشت آنان و ادای حقوق واجب و مستحب آنها تأکید و ترغیب شده است؛‌ زیرا [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]]، به لحاظ فخر و حَسَب و نَسَب، شریف‌ترین مردم روی زمین‌اند.<ref>ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۴۱۷ق، ج۲،‌ ص۶۵۳؛ سخاوی، استجلاب ارتقاء الغرف، بیروت، ج۱، ص۳۶۷.</ref> به باور برخی دیگر، تأکید بسیار در این حدیث، بر وجوب احترام و بزرگداشت و محبت به اهل‌بیت دلالت دارد.<ref>مناوی، فیض القدیر، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۱۴.</ref>  


[[علی بن عبدالله سمهودی]] گفته است از این حدیث فهمیده می‌شود که تا [[قیامت|روز قیامت]] کسی از عترت که شایستگی تمسک به او باشد، وجود دارد، تا ترغیب مذکور در این حدیث بر او دلالت کند، همچنان که [[قرآن]] چنین است. ازاین‌رو، آنان (یعنی عترت) امان اهل زمین‌اند و چون از بین بروند، اهل زمین نابود می‌شوند.<ref>سمهودی، جواهر العقدين فی فضل الشرفين، ۱۴۰۵ق، ج۲،‌ بخش اول،‌ ص۹۴.</ref>  
[[علی بن عبدالله سمهودی]] گفته است از این حدیث فهمیده می‌شود که تا [[قیامت|روز قیامت]] کسی از عترت که شایستگی تمسک به او باشد، وجود دارد تا ترغیب مذکور در این حدیث، بر او دلالت کند؛ همچنان که [[قرآن]] چنین است. ازاین‌رو، آنان (یعنی عترت) اَمان اهل زمین‌اند و چون از بین بروند، اهل زمین نابود می‌شوند.<ref>سمهودی، جواهر العقدين فی فضل الشرفين، ۱۴۰۵ق، ج۲،‌ بخش اول،‌ ص۹۴.</ref>  


به نظر عبدالرؤوف مناوی، از عالمان شافعی مذهب در قرن دهم و یازدهم قمری، حدیث ثقلین تصریح دارد که پیامبر(ص)‌ به امتش وصیت کرد که با قرآن و اهل‌بیت خوب رفتار کنند، آنها را مقدم بر خود بدارند و در دین به آنها تمسک کنند. به گفته وی، این خبر دلالت دارد که تا روز قیامت در هر زمانی باید کسی از اهل‌بیت که اهلیت و صلاحیت تمسک و پیروی دارد، وجود داشته باشد.<ref>مناوی، فیض القدیر، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۱۵.</ref>
به نظر عبدالرؤوف مناوی، از عالمان شافعی‌مذهبِ قرن دهم و یازدهم قمری، حدیث ثقلین تصریح دارد که پیامبر(ص)‌ به امتش وصیت کرد با قرآن و اهل‌بیت خوب رفتار کنند، آنها را مقدم بر خود بدارند و در دین به آنها تمسک کنند. به‌گفته وی، این حدیث دلالت دارد که تا روز قیامت، در هر زمانی، باید کسی از اهل‌بیت که اهلیت و صلاحیت تمسک و پیروی دارد، وجود داشته باشد.<ref>مناوی، فیض القدیر، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۱۵.</ref>


سعدالدین تفتازانی، متکلم اشعری‌مذهب در قرن هشتم قمری، معتقد است حدیث ثقلین اشاره به برتری اهل‌بیت بر دیگران دارد و ملاک برتری آنان، علم و [[تقوا]] و شرافت نَسَب آنهاست. این مطلب از قرار گرفتن آنان در کنار قرآن و وجوب تمسک به آنان به دست می‌آید؛ زیرا تمسک به قرآن جز عمل به علم و هدایت قرآن و عترت نیست.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۳۰۲ و ۳۰۳.</ref>  
سعدالدین تفتازانی، متکلم اشعری‌مذهب قرن هشتم قمری معتقد است حدیث ثقلین اشاره به برتری اهل‌بیت بر دیگران دارد و ملاک برتری آنان، علم و [[تقوا]] و شرافت نَسَب آنهاست. این مطلب از قرار گرفتن آنان در کنار قرآن و وجوب تمسک به آنان به دست می‌آید؛ زیرا تمسک به قرآن جز عمل به علم و هدایت قرآن و عترت نیست.<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۳۰۲ و ۳۰۳.</ref>  


[[فضل بن روزبهان]]، از عالمان اهل‌سنت در قرن نهم و دهم قمری، بر آن است که احادیث ثقلین دلالت بر وجوب تمسک و پیروی از اهل‌بیت در گفتار و اعمال، بزرگداشت و احترام و مودت به آنها دارد؛ اما تصریحی بر امامت و خلافت آنها ندارد.<ref>نگاه کنید به: مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۲۳۸ و ۲۳۹.</ref>
[[فضل بن روزبهان]]، از عالمان اهل‌سنت در قرن نهم و دهم قمری هم بر آن است که احادیث ثقلین دلالت بر وجوب تمسک و پیروی از اهل‌بیت در گفتار و اعمال، بزرگداشت و احترام و مودت به آنها دارد؛ اما تصریحی بر امامت و خلافت آنها ندارد.<ref>نگاه کنید به: مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۲۳۸ و ۲۳۹.</ref>


== کتاب‌شناسی==
== کتاب‌شناسی==
علمای شیعه به جز نقل حدیث ثقلین، به صورت مستقل هم درباره آن کتاب‌هایی نوشته‌اند. برخی از این کتاب‌ها از این قرار است:  
علمای شیعه به جز نقل حدیث ثقلین، به صورت مستقل هم درباره آن کتاب‌هایی نوشته‌اند. برخی از این کتاب‌ها از این قرار است:  
* ''حدیث الثقلین''، نوشته قوام‌الدین محمد وشنوی قمی. در این نوشته اسناد مختلف این حدیث مورد بررسی قرار گرفته و توجه ویژه‌ای به اختلاف لفظی بین نقل‌های مختلف گردیده است.<ref>صداقت ثمر حسینی، «[https://ebookshia.com/books/pdf/4178/حدیث+ثقلین+و+پژوهش+قوام+الدین+محمد+وشنوی+درباره+آن حدیث ثقلین و پژوهش قوام الدین محمد وشنوی درباره آن]»، کتابخانه الکترونیک شیعه.</ref>
* ''حدیث‌الثقلین''، نوشته قوام‌الدین محمد وشنوی قمی: در این نوشته، اسناد مختلف این حدیث بررسی و به اختلاف لفظی بین نقل‌های مختلف توجه ویژه‌ای شده است.<ref>صداقت ثمر حسینی، «[https://ebookshia.com/books/pdf/4178/حدیث+ثقلین+و+پژوهش+قوام+الدین+محمد+وشنوی+درباره+آن حدیث ثقلین و پژوهش قوام الدین محمد وشنوی درباره آن]»، کتابخانه الکترونیک شیعه.</ref>
* ''حدیث الثقلین''، اثر نجم‌الدین عسکری. این کتاب در یک جلد و به زبان عربی نگاشته شده و کتابت آن در سال ۱۳۶۵ق به پایان رسید.
* ''حدیث‌الثقلین''، اثر نجم‌الدین عسکری: این کتاب در یک جلد و به زبان عربی نگاشته و کتابت آن در سال ۱۳۶۵ق به پایان رسیده است.
* ''حدیث الثقلین''، اثر [[سید علی میلانی]]. این کتاب به زبان عربی و در پاسخ به شبهات مطرح شده توسط علی احمد السالوس درباره حدیث ثقلین تألیف شده است.<ref>«[https://lohedana.ir/books/reader/7626/1/1/1 حدیث الثقلین]»، وبگاه لوح دانا.</ref>
* ''حدیث‌الثقلین''، اثر [[سید علی میلانی]]: این کتاب به زبان عربی و در پاسخ به شبهاتِ مطرح‌شده توسط علی احمد السالوس درباره حدیث ثقلین تألیف شده است.<ref>«[https://lohedana.ir/books/reader/7626/1/1/1 حدیث الثقلین]»، وبگاه لوح دانا.</ref>
* ''حدیث الثقلین و مقامات اهل البیت(ع)''، این کتاب که توسط جمعی از طلاب بحرینی مدرسه اهل الذکر جمع‌آوری و تألیف شده، برگرفته از سخنرانی‌های مختلف احمد الماحوزی، عالم شیعی بحرینی پیرامون حدیث ثقلین است.<ref>جمعی از طلاب، حدیث الثقلین و مقامات اهل البیت، مکتبه الثقلین، ص۳.</ref>
* ''حدیث الثقلین و مقامات اهل البیت(ع):'' این کتاب که توسط جمعی از طلاب بحرینی مدرسه اهل‌الذکر جمع‌آوری و تألیف شده، برگرفته از سخنرانی‌های مختلف احمد الماحوزی، عالم شیعی بحرینی درباره حدیث ثقلین است.<ref>جمعی از طلاب، حدیث الثقلین و مقامات اهل البیت، مکتبه الثقلین، ص۳.</ref>
* ''حدیث الثقلین؛ سنداً و دلالةً'' مجموعه سخنرانی‌های [[سید کمال حیدری]] است که توسط اسعد حسین علی شمری در سه فصل، بررسی سند حدیث، بررسی دلالت حدیث و پاسخ به شبهات پیرامون آن گردآوری و تدوین و از سوی مؤسسه الهدی منتشر شده است.<ref>«[https://alhaydari.ir/product/%d8%ad%d8%af%d9%8a%d8%ab-%d8%a7%d9%84%d8%ab%d9%82%d9%84%d9%8a%d9%86/ حدیث القلین سنداً و دلالةً]»، سایت مؤسسه امام جواد(ع).</ref>
* ''حدیث الثقلین؛ سنداً و دلالةً:'' مجموعه سخنرانی‌های [[سید کمال حیدری]] است که اسعد حسین علی شمری در سه فصلِ بررسی سند حدیث، بررسی دلالت حدیث و پاسخ به شبهاتِ درباره آن، گردآوری و تدوین کرده و مؤسسه الهدی نشر داده است.<ref>«[https://alhaydari.ir/product/%d8%ad%d8%af%d9%8a%d8%ab-%d8%a7%d9%84%d8%ab%d9%82%d9%84%d9%8a%d9%86/ حدیث القلین سنداً و دلالةً]»، وبگاه مؤسسه امام جواد(ع).</ref>
* ''موسوعة حدیث الثقلین'' این اثر چهار جلدی که از سوی مرکز ابحاث العقائدیه تدوین شده،‌ در دو جلد نخستین به معرفی آثار شیعیان امامی از قرن اول تا دهم قمری و در جلد سوم و چهارم به آثار شیعیان زیدی و اسماعیلیه تا قرن دهم قمری درباره حدیث ثقلین پرداخته است.
* ''موسوعة حدیث الثقلین:'' این اثر چهارجلدی که مرکز ابحاث العقائدیه تدوین کرده،‌ در دو جلد نخست، آثار شیعیان امامی از قرن اول تا دهم قمری و در جلد‌های سوم و چهارم آثار شیعیان زیدی و اسماعیلی تا قرن دهم قمری درباره حدیث ثقلین را بررسی کرده است.


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۵۸

ویرایش