Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵
ویرایش
آیه نقض قسم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
}} | }} | ||
'''آیه نقض قسم''' ([[سوره مائده|مائده]]: ۸۹) به بیان [[کفاره قسم|کفاره شکستن سوگند]] و شروط تحقق آن می‌پردازد. آزاد کردن یک برده یا اطعام و یا پوشاندن ده [[فقیر]]، کفاره‌های تعیین شده برای شکستن سوگند است که شخص می‌تواند هر کدام را به‌خواست خود، انجام دهد | '''آیه نقض قسم''' ([[سوره مائده|مائده]]: ۸۹) به بیان [[کفاره قسم|کفاره شکستن سوگند]] و شروط تحقق آن می‌پردازد. آزاد کردن یک برده یا اطعام و یا پوشاندن ده [[فقیر]]، کفاره‌های تعیین شده برای شکستن سوگند است که شخص می‌تواند هر کدام را به‌خواست خود، انجام دهد. در صورت عدم توانایى بر انجام هیچ یک از آنها، باید سه روز پی‌در‌پی [[روزه]] بگیرد. | ||
آیه نقض قسم درباره ماجرای سوگند [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، [[بلال حبشی]] و [[عثمان بن مظعون]] نازل شد که بر [[رهبانیت|ترک لذت‌های دنیایی]] سوگند خورده بودند و توسط [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این کار نهی شدند. [[مجتهد|فقها]] ملاک و شرط مجازات شکستن سوگند را قصد و اراده دانسته و معتقدند سوگندهایی که بدون قصد و اراده بر زبان شخص جاری شوند، [[کفاره]] ندارد. | آیه نقض قسم درباره ماجرای سوگند [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، [[بلال حبشی]] و [[عثمان بن مظعون]] نازل شد که بر [[رهبانیت|ترک لذت‌های دنیایی]] سوگند خورده بودند و توسط [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این کار نهی شدند. [[مجتهد|فقها]] ملاک و شرط مجازات شکستن سوگند را قصد و اراده دانسته و معتقدند سوگندهایی که بدون قصد و اراده بر زبان شخص جاری شوند، [[کفاره]] ندارد. | ||
==متن و ترجمه آیه== | ==معرفی، متن و ترجمه آیه== | ||
آیه نقض قسم، هشتاد و نهمین آیه [[سوره مائده | آیه نقض قسم، هشتاد و نهمین آیه � [[سوره مائده است. این آیه درباره � [[کفاره قسم|کفاره شکستن سوگندهایی است که در زمینه حرام کردن یک امر حلال بر خود و غیر آن خورده می‌شود. در این آیه همچنین شرایط تحقق � [[سوگند نازل شد. طبق مفاد این آیه کسی که سوگند خود را بشکند یا باید یک برده را آزاد کند، یا ده فقیر را اطعام دهد و یا برای آنها لباس تهیه کند و اگر نتوانست این کفاره‌ها را انجام دهد، سه روز پی در پی روزه بگیرد.�.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۸۳-۸۸.</re | ||
{{گفت و گو | {{گفت و گو | ||
|عرض=۹۰ | | عرض = ۹۰ | ||
|شکل بندی عنوان=line-height:200%; font-size:125%; font-weight: normal | | شکل بندی عنوان = line-height:200%; font-size:125%; font-weight: normal | ||
|شکل بندی ستون راست=text-align:center; line-height:170%|شکل بندی آدرس=font-size:75% | | شکل بندی ستون راست = text-align:center; line-height:170% | ||
|تورفتگی=۰ | | شکل بندی آدرس = font-size:75% | ||
|تراز=وسط | | تورفتگی = ۰ | ||
|عنوان={{عربی | | تراز = وسط | ||
| عنوان = {{عربی | |||
|اندازه=۱۰۰% | |اندازه=۱۰۰% | ||
| لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ ۖ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ۚ ذَٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ ۚ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(۸۹) }}| خدا به قسمهای لغو بیهوده، شما را مؤاخذه نخواهد کرد، ولیکن بر (شکستن) آن قسمی که از روی عقیده قلبی یاد کنید مؤاخذه خواهد نمود. و کفاره آن قسم طعام دادن ده فقیر است از آن طعام متوسط که بر اهل خود غالباً تهیه می‌کنید، یا جامه بر آنها پوشانده و یا یک بنده آزاد کنید، و هر کس توانایی آن ندارد سه روز روزه بدارد. این است کفاره (شکستنِ) سوگندهایی که یاد می‌کنید؛ و باید (حرمت) سوگندهای خود را نگاه دارید. خدا بدین گونه روشن آیات خود را برای شما بیان می‌کند، شاید که شکر او به جای آرید.(۸۹)}} | | لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ ۖ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ ۖ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ۚ ذَٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ ۚ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(۸۹) }}|خدا به قسمهای لغو بیهوده، شما را مؤاخذه نخواهد کرد، ولیکن بر (شکستن) آن قسمی که از روی عقیده قلبی یاد کنید مؤاخذه خواهد نمود. و کفاره آن قسم طعام دادن ده فقیر است از آن طعام متوسط که بر اهل خود غالباً تهیه می‌کنید، یا جامه بر آنها پوشانده و یا یک بنده آزاد کنید، و هر کس توانایی آن ندارد سه روز روزه بدارد. این است کفاره (شکستنِ) سوگندهایی که یاد می‌کنید؛ و باید (حرمت) سوگندهای خود را نگاه دارید. خدا بدین گونه روشن آیات خود را برای شما بیان می‌کند، شاید که شکر او به جای آرید.(۸۹) | ||
}} | |||
==شأن نزول== | ==شأن نزول== | ||
[[محمد بن ابی‌عمیر| | [[محمد بن ابی‌عمیر|ابن‌ابی‌عمیر]] از [[اصحاب اجماع]] در قرن سوم قمری از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل می‌کند که این آیه درباره [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، [[بلال حبشی]] و [[عثمان بن مظعون|عثمان بن مظعون]] نازل شده است. امام علی(ع) سوگند یاد کرده بود که شب‌ها هرگز نخوابد و [[عبادت]] کند. بلال سوگند خورده بود که هر روز، [[روزه]] بگیرد و عثمان بن مظعون هم سوگند خورده بود که با زن خود [[آمیزش|همبستر]] نشود.{{یادداشت|سوگندى که از عثمان بن مظعون نقل شده چون منافات با حق همسرش داشته است مشروع نبوده است. ولى سوگند امام على(ع) درباره بیدار ماندن شب و اشتغال به عبادت، امر مباح بوده است و این موضوع هیچ گونه منافاتى با مقام عصمت امام على(ع) ندارد، چنان که نظیر آن درباره پیامبر(ص) در آیه اول سوره تحریم بیان شده است که «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللّهُ لَکَ تَبْتَغی مَرْضاتَ أَزْواجِکَ» اى پیغمبر چرا پاره اى از امورى که بر تو حلال است را به خاطر رضایت همسرانت بر خود حرام مى کنى. (امامی، شان نزول آیات قرآن، ۱۳۸۹ش، ص۲۰۵.)}} همسر عثمان بن مظعون [[عایشه]] را از این ماجرا باخبر ساخت و او نیز قضیه را به پیامبر(ص) گزارش کرد. پیامبر(ص) در [[مسجد]] در جمع [[مسلمان|مسلمانان]] حاضر شد و فرمود آگاه باشید من هرگز به شما دستور نمى‌دهم که مانند کشیشان مسیحى و رهبان‌ها دنیا را ترک کنید، [[رهبانیت]] امت من در [[جهاد]] است. بر خود سخت نگیرید؛ چراکه موجب هلاکت امت است. آنهایی که سوگند یاد کرده بودند از پیامبر(ص) چاره‌جویی خواستند که آیه نقض قسم نازل شد و به آنها پاسخ گفت.<ref>قمی، تفسير القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۷۸.</ref> | ||
==کاربردهای فقهی== | ==کاربردهای فقهی== | ||