پرش به محتوا

عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
| زادروز = ؟
| زادروز = ؟
| مکان تولد = کوفه
| مکان تولد = کوفه
| تاریخ مرگ = عاشورای سال 61 هجری قمری
| تاریخ مرگ = عاشورای سال ۶۱ هجری قمری
| آرامگاه = [[کربلا]]،
| آرامگاه = [[کربلا]]،
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|عرض جغرافیایی محل دفن=
خط ۵۲: خط ۵۲:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
'''عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی'''، از اصحاب [[امام حسین|ابا عبدالله الحسین(ع)]]<ref>رجال الطوسی، ص103</ref> و اعیان شیعیان و جنگجویان شجاع [[کوفه]] بود.
'''عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی'''، از اصحاب [[امام حسین(ع)]] که در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید.
 
او از شخصیت های برجسته شیعی بود که شیعیان، سران و بزرگان قبائل کوفه او را همراه [[قیس بن مسهر]] به عنوان نماینده و سفیر و حامل نامه های خود نزد ابا عبدالله الحسین(ع) به [[مکه]] مکرمه گسیل داشتند و امام(ع) را به [[عراق]] دعوت کردند.


او از شخصیت‌های برجسته شیعی بود که شیعیان، سران و بزرگان قبائل کوفه او را همراه [[قیس بن مسهر]] به عنوان نماینده و سفیر و حامل نامه‌های خود نزد امام حسین(ع) به [[مکه]] فرستادند و امام(ع) را به [[عراق]] دعوت کردند.


== نام و نسب ==
== نام و نسب ==
نام وی عبدالرحمن کدری<ref>فرسان الهیجاء ج۲، ص۲۳۴.</ref> و عبدالرحمن بن عبدالله ارْحَبی<ref>تذکرة الخواص، ص۲۲۱. ارشاد، ج۲، صص۳۷ و ۳۹؛ مناقب، ج۳، صص۲۴۱و ۲۶۰؛ رجال طوسی، ص۱۰۳</ref> و عبدالرحمان بن عبید ارحبی آمده است.<ref>اخبار الطوال، ص۲۲۹. روضة الشهداء، ص۲۰۵.</ref>


نام وی عبدالرحمن کدری <ref>فرسان الهیجاء ج۲، ص۲۳۴.</ref> و عبدالرحمن بن عبدالله ارْحَبی <ref>تذکرة الخواص، ص۲۲۱. ارشاد، ج2، صص37 و 39؛ مناقب، ج3، صص241و 260؛ رجال طوسی، ص103</ref> و عبدالرحمان بن عبید ارحبی آمده است.<ref>اخبار الطوال، ص۲۲۹. روضة الشهداء، ص۲۰۵.</ref>
عبدالرحمان از اعراب [[قبیله بنی همدان]] و فرزند عبدالله الارحبی بود. ارحب یکی از شاخه‌های معروف قبیله شیعی بنی همدان است.<ref>تسمیة من قتل،ش ۹۶. الانساب سمعانی ج۱، ص۱۰۶.</ref>
 
عبدالرحمان از اعراب [[قبیله بنی همدان]] و فرزند عبدالله الارحبی بود. ارحب یکی از شاخه های معروف قبیله شیعی بنی همدان است.<ref>تسمیة من قتل، ش ۹۶. الانساب سمعانى ج۱، ص۱۰۶.</ref>


== خصوصیات و اوصاف ==
== خصوصیات و اوصاف ==
 
عبدالرحمان از اصحاب امام حسین<ref>رجال الطوسی، ص۱۰۳</ref> و مردی شجاع و دلاور<ref>ابصارالعین، ص۱۳۱. تنقیح المقال ج۲، ص۱۴۵.</ref> و فردی صاحب نفوذ در کوفه و از تابعین امام علی(ع) به شمار می‌رفت.<ref>السماوی، پیشین،ص۱۳۱. یاران پایدار، ص۹۷.</ref>  
عبدالرحمان مردی شجاع و دلاور<ref>ابصارالعین، ص۱۳۱. تنقیح المقال ج۲، ص۱۴۵.</ref> و فردی صاحب نفوذ در کوفه و از تابعین امام علی(ع) به شمار می رفت.<ref>السماوی، پیشین، ص 131. یاران پایدار، ص۹۷.</ref>


== سفیر کوفیان برای دعوت امام(ع) ==
== سفیر کوفیان برای دعوت امام(ع) ==
زمانی که مردم کوفه از [[بیعت]] نکردن امام(ع) با [[یزید]] و ورود ایشان به مکه با خبر شدند نامه‌هایی را به سوی امام(ع) گسیل داشتند و در این نامه‌ها از امام(ع) خواسته بودند تا جهت به دست گرفتن رهبری قیام به سوی کوفه حرکت کند.


زمانی که مردم کوفه از [[بیعت]] نکردن امام(ع) با [[یزید]] و ورود ایشان به مکه با خبر شدند نامه هایی را به سوی امام(ع) گسیل داشتند و در این نامه ها از امام(ع) خواسته بودند تا جهت به دست گرفتن رهبری قیام به سوی کوفه حرکت کند.
عبدالرحمان بن عبدالله و [[قیس بن مسهر]] از جمله فرستادگان مردم کوفه همراه با پنجاه و سه نامه<ref>تاریخ طبری ج۵، ص۳۵۲. </ref>و بنا به قولی ۱۵۳ نامه و بنا به نقل اخبارالطول پنجاه نامه<ref>اخبارالطوال، ص۲۲۹. انساب الاشراف ج۳، ص۱۵۸.</ref> به سوی امام حسین(ع) بودند؛ که مضمون همه این نامه‌ها دعوت از امام(ع) برای رفتن به کوفه بود.


عبدالرحمان بن عبدالله و [[قیس بن مسهر]] از جمله فرستادگان مردم کوفه همراه با پنجاه و سه نامه<ref>تاریخ طبرى ج۵، ص۳۵۲. </ref>و بنا به قولی 153 نامه و بنا به نقل اخبارالطول پنجاه نامه<ref>اخبارالطوال، ص۲۲۹. انساب الاشراف ج۳، ص۱۵۸.</ref> به سوی امام حسین(ع) بودند؛ که مضمون همه این نامه ها دعوت از امام(ع) برای رفتن به کوفه بود.
آنان روز دهم یا به روایتی دوازدهم [[ماه رمضان]] سال ۶۰ قمری وارد مکه شدند<ref>ارشاد، ج۲، ص۳۷؛ مناقب، ج۳، ص۲۴۱</ref> و با دیگر سفیران عراق که برای امام نامه آورده بودند در مکه دیدار نموده و نامه‌ها را به امام(ع) رساندند.<ref>الطبری، پیشین،ص۳۵۲؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج ۵،ص۲۹؛ شیخ مفید؛ الارشاد،ص۳۷؛ ابوالفداء اسماعیل بن عمر ابن¬کثیر، البدایه و النهایه، ج ۸،ص۱۵۱.</ref>


آنان روز دهم یا به روایتی دوازدهم ماه مبارک رمضان سال 60 هجری قمری وارد مکه شدند<ref>ارشاد، ج2، ص37 ؛ مناقب، ج3، ص241</ref> و با دیگر سفیران عراق که برای امام نامه آورده بودند در مکه دیدار نموده و نامه ها را به امام(ع) رساندند.<ref>الطبری، پیشین، ص 352؛ ابن اعثم الکوفی، الفتوح، ج 5، ص 29 ؛ شیخ مفید؛ الارشاد، ص 37 ؛ ابوالفداء اسماعیل بن عمر ابن¬کثیر، البدایه و النهایه، ج 8، ص 151.</ref>
ولی بنا به نقلی عبدالرحمان و بیش از ۱۵۰ نفر دیگر از کوفه هر کدام دو یا سه یا چهار نامه به سمت مکه روانه شده و به خدمت امام(ع) رسیدند.<ref>ارشاد، ج۲، ص۳۷؛ مناقب، ج۳، ص۲۴۱</ref>
 
ولی بنا به نقلی عبدالرحمان و بیش از ۱۵۰ نفر دیگر از کوفه هر کدام دو یا سه یا چهار نامه به سمت مکه روانه شده و به خدمت امام(ع) رسیدند.<ref>ارشاد، ج2، ص37؛ مناقب، ج3، ص241</ref>


== همراهی مسلم در سفر به کوفه ==
== همراهی مسلم در سفر به کوفه ==
 
در پی ارسال نامه‌های فراوان مردم کوفه به امام حسین بن علی(ع)، امام(ع) [[مسلم بن عقیل]] را به همراه قیس بن مسهر صیداوی و عبدالرحمان بن عبدالله و [[عمارة بن عبید سلولی]] به کوفه فرستاد.<ref>الفتوح ج۵، ص۴۸؛ الطبری، پیشین،ص۳۵۴؛ شیخ مفید، پیشین،ص۳۹</ref>
در پی ارسال نامه‏ های فراوان مردم کوفه به امام حسین بن علی(ع)، امام(ع) تصمیم گرفتند [[مسلم بن عقیل]] به سوی کوفه بفرستند چند نفر از مردم کوفه از جمله قیس بن مسهر صیداوی و عبدالرحمان بن عبدالله و [[عمارة بن عبید سلولی]] را به همراه او به کوفه فرستاد.<ref>الفتوح ج۵، ص۴۸؛ الطبری، پیشین، ص 354؛ شیخ مفید، پیشین، ص 39</ref>


== بازگشت مجدد نزد امام(ع) ==
== بازگشت مجدد نزد امام(ع) ==
 
عبدالرحمان بعد از دستگری و کشته شدن مسلم بن عقیل مخفیانه از کوفه خارج و مجدداً نزد امام(ع) بازگشت و تا [[کربلا]] ملازم رکاب حضرت(ع) بود.<ref>ارشاد، ج۲، ص۳۹؛ تاریخ طبری ج۵، ص۳۵۴؛ انساب الاشراف ج۳، ص۱۵۹.</ref>
عبدالرحمان بعد از دستگری و کشته شدن مسلم بن عقیل مخفیانه از کوفه خارج و مجدداً نزد امام(ع) بازگشت و تا [[کربلا]] ملازم رکاب حضرت(ع) بود.<ref>ارشاد، ج2، ص39؛ تاریخ طبرى ج۵، ص۳۵۴؛ انساب الاشراف ج۳، ص۱۵۹.</ref>


== نبرد در روز عاشورا ==
== نبرد در روز عاشورا ==
 
عبدالرحمن [[روز عاشورا]] خدمت امام(ع) رسید و با کسب اجازه از [[سیدالشهدا]] به میدان نبرد رفت.<ref>تنقیح المقال ج۲، ص۱۴۵؛ ابصارالعین، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref> عبدالرحمان در میدان جنگ این [[رجز]] را می‌خواند:
عبدالرحمن [[روز عاشورا]] خدمت امام(ع) رسید و با کسب اجازه از [[سیدالشهدا]] به میدان نبرد رفت.<ref>تنقیح المقال ج۲، ص۱۴۵؛ ابصارالعین، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref> عبدالرحمان در میدان جنگ این [[رجز]] را می خواند:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|انی لمن ینکرنی ابن الکدن|انی علی دین حسین و حسن}}{{پایان شعر}}
{{ب|انی لمن ینکرنی ابن الکدن|انی علی دین حسین و حسن}}{{پایان شعر}}


«به کسی که مرا نمی شناسد می گویم من پسر کدن هستم و به دین حسین(ع) و [[حسن(ع)]] می باشم.»<ref>البلاذری، انساب الاشراف ج۳، ص404.</ref>
«به کسی که مرا نمی‌شناسد می‌گویم من پسر کدن هستم و به دین حسین(ع) و [[حسن(ع)]] می‌باشم.»<ref>البلاذری، انساب الاشراف ج۳، ص۴۰۴.</ref>


برخى بدون استناد به مأخذى رجز ذیل را به عبدالرحمن نسبت داده‏ اند:<ref>ابصارالعین، ص۱۳۲.</ref>
برخی بدون استناد به مأخذی رجز ذیل را به عبدالرحمن نسبت داده‌اند:<ref>ابصارالعین، ص۱۳۲.</ref>
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|صبراً على الاسیافِ وَالاسِنَّة|صبراً علیها لدخول الجنّة}}{{پایان شعر}}
{{ب|صبراً علی الاسیافِ وَالاسِنَّة|صبراً علیها لدخول الجنّة}}{{پایان شعر}}


=== شهادت ===
=== شهادت ===
 
عبدالرحمان در میدان مبارزه و نبرد پس از اندکی مبارزه و کشته و زخمی کردن چند تن از سپاه دشمن، به [[شهادت]] رسید. وی، جزو شهدای حمله اول دشمن، شمرده شده است.<ref>مناقب، ج۳، ص۲۶۰</ref>
عبدالرحمان در میدان مبارزه و نبرد پس از اندکی مبارزه و کشته و زخمی کردن چند تن از سپاه دشمن، به شهادت رسید. وی، جزو شهدای حمله اول دشمن، شمرده شده است. <ref>مناقب، ج3، ص260</ref>


[[بنی اسد]] پیکر او را نیز همراه دیگر [[شهدای کربلا]] در مقبره دسته جمعی به خاک سپردند.
[[بنی اسد]] پیکر او را نیز همراه دیگر [[شهدای کربلا]] در مقبره دسته جمعی به خاک سپردند.


== زیارت ناحیه مقدسه و رجبیه ==
== زیارت ناحیه مقدسه و رجبیه ==
نام عبدالرحمن در [[زیارت ناحیه مقدسه]] ذکر شده است:
نام عبدالرحمن در [[زیارت ناحیه مقدسه]] ذکر شده است:
:السلام علی عبدالرحمن بن عبدالله بن الکدر الارحبی....<ref>علامه محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج45، صص73</ref>
:السلام علی عبدالرحمن بن عبدالله بن الکدر الارحبی....<ref>علامه محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵، صص۷۳</ref>
و در [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]] آمده است:
و در [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]] آمده است:
:السلام علی عبدالرحمن بن عبدالله الاذری.
:السلام علی عبدالرحمن بن عبدالله الاذری.


== پانویس ==
== پانویس == {{پانویس|۲}}
{{پانویس|2}}


== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}
*ابن اعثم الکوفی، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، چاپ اول، 1991، ج
*ابن اعثم الکوفی، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، چاپ اول، ۱۹۹۱، ج ۵،
*شیخ مفید؛ الارشاد، قم، کنگره شیخ مفید، 1413،
*شیخ مفید؛ الارشاد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳،
*ابوالفداء اسماعیل بن عمر ابن کثیر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر، 1986، ج
*ابوالفداء اسماعیل بن عمر ابن کثیر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۹۸۶، ج ۸،
*محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین(ع)، تحقیق محمد جعفر الطبسی، مرکز الدرسات الاسلامیه لممثلی الولی الفقیه فی حرس الثورة الاسلامیه، چاپ اول،
*محمد السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین(ع)، تحقیق محمد جعفر الطبسی، مرکز الدرسات الاسلامیه لممثلی الولی الفقیه فی حرس الثورة الاسلامیه، چاپ اول،
*محمد بن جریر الطبری، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، 1967، ج 5،
*محمد بن جریر الطبری، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۹۶۷.
*السید ابراهیم موسوی زنجانی، وسیلة الدارین فی انصار الحسین(ع)، بی¬جا، چاپ سوم، 1410،
*السید ابراهیم موسوی زنجانی، وسیلة الدارین فی انصار الحسین(ع)، بی¬جا، چاپ سوم، ۱۴۱۰،
*الامام احمد بن یحیی بن جابر البلادری، انساب الاشراف، ج3، بیروت، دارالفکر، چ اول، 1417،
*الامام احمد بن یحیی بن جابر البلادری، انساب الاشراف، ج۳، بیروت، دارالفکر، چ اول، ۱۴۱۷،
*علامه محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج45، بیروت، موسسه وفا، داراحیا التراث العربی، چ3، 1403،
*علامه محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، بیروت، مؤسسه وفا، داراحیا التراث العربی، چ۳، ۱۴۰۳،
*شیخ محمدبن طاهر السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین، تحقیق شیخ محمد جعفر الطبسی، نشر مرکز الدراسات الاسلامیه لمثلیه الولی الفقیه فی حرس الثوره الاسلامیه، چ اول،1377،
*شیخ محمدبن طاهر السماوی، ابصار العین فی انصار الحسین، تحقیق شیخ محمد جعفر الطبسی، نشر مرکز الدراسات الاسلامیه لمثلیه الولی الفقیه فی حرس الثوره الاسلامیه، چ اول،۱۳۷۷،
*ابی حنیفه احمد بن داود الدینوری، الاخبار الطول، تحقیق عبدالمنعم عامر، ایران، قم، شریف رضی، 1370،
*ابی حنیفه احمد بن داود الدینوری، الاخبار الطول، تحقیق عبدالمنعم عامر، ایران، قم، شریف رضی، ۱۳۷۰،
{{پایان}}
{{پایان}}