بحث:عقل

ساختار و محتوای پیشنهادی

مقاله ای درباره عقل در ویکی شیعه باید از ارتباط تشیع و عقل آغاز کند. چنین آغازی بخصوص از این نظر اهمیت دارد که ارتباط مستقیمی به روشن کردن دامنه بحث و حتی مفهوم عقل پیدا می‌کند. عقل به عنوان موجود مجرد که مورد نظر فلاسفه است ارتباط مستقیمی با چنین مقاله ای پیدا نمی‌کند در مقابل٬ جایگاه عقل در اندیشه دینی و معنا و دامنه استدلال و اندیشه عقلی و عقل گرایی در زمینه‌های مختلف فقهی و کلامی از دیدگاه شیعیان٬ هم ارتباط بیشتری با تشیع دارد هم بحث مفیدتری خواهد بود. --Kmhoseini (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۰۹ (UTC)

البته مباحث فلسفی مربوط به عقل اول جنبه دینی هم دارد چنانچه کلینی نقل می کند: «ان اللّه خلق العقل و هو اول خلق من الروحانیین». البته متفکران شیعی نظرات مختلفی درباره این حدیث دارند. پس این بحث نیز به ویکی شیعه مرتبط است Shadpoor (بحث) ‏۱۶ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۴۱ (+0330)

ساختار عقل

به نظرم مقاله عقل در مدخل ویکی شیعه باید دامنه بیشتر داشته باشد به واسطه اینکه عقل در اندیشه شیعه جایگاه والایی دارد مباحثی همچون مباحث می‌تواند در این مدخل به آن پرداخته شود:

۱- عقل در عرفان و تصوف

۲- عقل در فلسفه و کلام = به مباحث فلسفی در این خصوص و مراحل عقل که ابن سینا و ملاصدار و فارابی تشریح کردند تبیین شود عقول عشره و عقل مستفاد و ... که هر کدام شان از نظر رتبه و مرحله هستی شناسی مهم هستند

۳- عقل جزئی و عقل کلی

۴- اهمیت عقل در اسلام و اشارات قران و روایات به تعقل و تعریف قرآن کریم از عقل و تعقل

۵- رابطه عقل و نقل

۶- و موارد دیگری که ممکن است در تشریح مبحث عقل به آن اشاره کرد. مهدی بهرامی (بحث) ‏۱۶ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۲۷ (UTC)

عقل و معرفت شناسی و کلام

افزون بر موارد بالا، حیث معرفت شناسانه عقل نیز مغفول مانده است؛ در حالی که بحث مهمی است. مثلا می توان به این نکته ارجاع داد که چرا عقل از اعتبار برخوردار است؛ و اگر برخوردار است، پس چرا خطا می کند. این پرسشها مکررا از سوی پرسشگران عمومی اهل مطالعه مطرح می شود.Shadpoor (بحث) ‏۵ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۱۵ (+0330)

همچنین از نقش عقل در علم کلام و منازعات کلامی غفلت شده است.--Shadpoor (بحث) ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۴۳ (UTC)

عقل عملی و عقل نظری

نگارنده عقل نظری را مدرک و عقل عملی را فرمانده می داند. سپس می گوید که برخی هم هر دو عقل را یک عقل مدرک می دانند با متعلق های ادراکی متفاوت. به نظرم در ویکی شیعه بهتر است نخست نظر مشهور را نوشته و سپس به نظرات دیگر اشاره اجمالی کرد. نظر مشهور فلاسفه مسلمان این است که واژه عقل در عقل عملی و عقل نظری، مشترک لفظی برای دو قوه ادراکی جدا از هم است. عقل نظری ادراک کلیات می کند و عقل عملی ادراک جزئیات مربوط به عمل و تطبیق کلیات بر مصادیق عملی(صدرالمتالهین، المبدا و المعاد، صص260-261؛ ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، ج2، ص352). بنابراین نظر مشهور این نیست که عقل عملی فرمانده است و مدرک واقعیات نیست(نظر بهمنیار در التحصیل)؛ و همچنین نظر مشهور یک قوه ای بودن ایندو عقل نیست(برخی از فلاسفه متاخر). Shadpoor (بحث) ‏۱۶ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۷:۰۸ (+0330)

پیشنهاد می‌کنم بخشی نیز اضافه شود به عنوان عقل، یکی از صلاحیتهای فقهی در انجام عقدها و معاملات و تصرفات.Fayaz (بحث) ‏۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۱۷ (UTC)Fayaz

جایگاه عقل دراسلام

با توجه به اهمیت بسیار زیاد موضوع خوب است که جایگاه عقل درآیات وروایات مخصوصا روایات شیعی(به جهت این که ویکی شیعه هستیم) بیشترودقیق تر ومنظم تر مطرح بشود.--Mahdi1382 (بحث) ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۳ (UTC)