بحث:طاق کسری
@Hasanejraei: باعرض پوزش از محضر نویسنده این مقاله: ۱- چرابه این عمارت کسری می گویند؟ ۲- چراساختند وچه استفاده ای از ان میشد؟ ۳- چه جایگاهی در شعر عربی وفارسی دارد؟ راستی پژمان اکبرزاده، مستند ساز مقیم هلند، در پی دو سفر پرخطر به عراق، برای نخستین بار در یک فیلم مستند پیشینه طاق کسری را بررسی می‌کند.ببخشید --Foadian (بحث) ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۴۲ (+0330)
@Foadian: : ممنون از نظر شما. ذکر یا عدم ذکر موارد مرتبط با عنوان مدخل، و همچنین ورود به موارد حاشیه‌ای، باید تابعی از اهمیت و درجه مدخل باشد. با توجه به اهمیت نه‌چندان زیاد و درجه‌بندی طاق کسری، گمان نمی‌کنم لازم باشد درباره دلایل نامگذاری آن صحبت کنیم. مخصوصا که تقریبا ثمره عملی‌ای هم ندارد. همین قاعده درباره دلیل ساخته شدن و نوع استفاده آن هم جاری است. من در جمع‌آوری اطلاعات به این نکته برخوردم که این طاق در روزهای بار عام برای گرد آمدن مردم و دیدار با پادشاه استفاده می‌شده، ولی برداشتم این بود که پرداختن به این مسائل، بخش اصلی مدخل را که همان رخدادهای شب میلاد پیامبر اسلام است، کمرنگ می‌کند. به هر حال از نکات شما متشکرم.حسن اجرایی (بحث) ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۱۶ (+0330)
به نظرم با توجه به اینکه بعدها مسجد شده می‌توان از الگو:جعبه اطلاعات بنای مذهبی استفاده کرد.Shamsoddin (بحث)
@Shamsoddin: : برداشت من از مطالعه منابع این بود که «مسجد شدن» طاق کسری اعتبار چندانی ندارد و برخی پژوهشگران، مصلی قرار گرفتن طاق کسری و نماز خواندن کسانی مانند امام علی(ع) در آنجا را همسان مسجد شدن گرفته‌اند. با این حال اگر منبع معتبری برای مسجد شدن طاق کسری در دسترس باشد، با پیشنهاد شما موافقم.حسن اجرایی (بحث) ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۱۶ (+0330)
برخی نکات
@Hasanejraei: مدخل از حیث ساده‌نویسی و خلاصه‌نویسی جالب و مثال‌زدنی است؛ اما دو نکته:
- استفاده از منبع متأخر برای مطالب تاریخی: به طور مثال این مطلب: امام علی(ع) هم در طاق کسری نماز خوانده است.(منبع: اسکویی، «اشارات و تلمیحات مربوط به اعلام جغرافیایی عراق»، ج۱۶، ص۶۶.)
- گسترده نکردن توضیحات درباره مطالب: به طور مثال در مورد همان جمله بالا، ممکن است با رجوع به منابع متقدم، به حوادث دیگری درباره همان نماز پی ببریم. نکته من آن است که نیاز هست که به منبع اصلی رجوع کرد تا نگاه کلی‌تری به دست آورد.
علاوه بر موارد بالا چند مطلب در این مدخل نیامده:
- لما صارت الخلافة إلى المنصور أمر بنقض إيوان المدائن فاستشار جماعة من أصحابه، و كلهم أشار عليه بمثل ما همّ، و كان معه كاتب من الفرس فاستشاره في ذلك فقال له: يا أمير المؤمنين، أنت تعلم أن رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و سلّم خرج من تلك القرية- يعني المدينة- و كان له بها مثل ذلك المنزل، و لأصحابه مثل تلك الحجر، فخرج أصحاب ذلك الرسول صلّى اللَّه عليه و سلّم حتى جاءوا مع ضعفهم إلى صاحب هذا الإيوان مع عزته و صعوبة أمره/، حتى غلبوه و أخذوه من يديه قسرا 36/ أ و قهرا، ثم قتلوه، فيجيء الجائي من أقاصي الأراضي فينظر إلى تلك المدينة و إلى هذا الإيوان، و يعلم أن صاحبها قهر صاحب هذا الإيوان، فلا يشك أنه بأمر اللَّه عز و جل، و أنه هو الّذي أيده، و كان معه و مع أصحابه، و في تركه فخر لكم، فاستغشّه المنصور و اتهمه لقرابته من القوم، ثم بعث في بعض الإيوان فنقض منه الشيء اليسير، ثم كتب إليه أنه يغرم في نقضه أكثر مما يسترجع، و أن هذا تلف للأموال و ذهابها. فدعا الكاتب فاستشاره فيما كتب به إليه، فقال له: قد كنت أشرت بشيء لم يقبل مني، و أما الآن فإنّي آنف لكم أن يكونوا أولئك بنوا بناء تعجزون أنتم ... (المنتظم، ج8، ص 73)
- برخی گفته‌اند طاق کسری در شب میلاد پیامبر (ص) دو تکه شد. (تاری الخمیس، ج1، ص 285)
- بیان نشده که مدائن پایتخت ساسانیان بود که در سال 15 هجری توسط مسلمانان فتح شد.
- طاق کسری، جزئی از عمارت کسری است. این عمارت در سال 1888م از بین رفت.
- مرداویج تصمیم داشت که عراق را فتح کند و طاق کسری را بازسازی کند؛ اما قبل از آن وفات کرد.
- ماجرای نمازخواندن امام علی (ع) در طاق کسری اینطور بیان شده:
- دو ركعت يا زيادتر چون آنجا مصلاى حضرت امير المؤمنين (ع) است (روايت شده از عمار ساباطى كه: امير المؤمنين (ع) به مداين آمد و نزول فرمود در ايوان كسرى و با او بود دلف بن بحير پس نماز كرد در آنجا بعد از آن برخاست و به دلف فرمود برخيز با من و در خدمت آن حضرت بود جماعتى از اهل ساباط پس گردش كرد در منازل كسرى و به دلف مىفرمود از براى كسرى در اين مكان چنين و چنان بوده و دلف می گفت به خدا قسم چنين است كه مىفرمايى پس با آن جماعت در تمام آن مواضع گردش كرد و دلف مىگفت اى سيد و مولاى من چنان شما به اينجاها مطلعيد كه گويا شما اين چيزها را در اينجاها نهادهايد) (و روايت شده كه: در آن وقتى كه حضرت بر مداين مرور مىفرمود و آثار كسرى و خرابى آن را مشاهده مىنمود يكى از آن اشخاص كه در خدمت آن حضرت بود از روى عبرت اين شعر را خواند
جَرَتِ الرِّيَاحُ عَلَى رُسُومِ دِيَارِهِمْ فَكَأَنَّهُمْ كَانُوا عَلَى مِيعَادِ
حضرت فرمود چرا نخواندى: كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ كَذلِكَ وَ أَوْرَثْناها قَوْماً آخَرِينَ فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ
پس از آن فرمود: إِنَّ هَؤُلَاءِ كَانُوا وَارِثِينَ فَأَصْبَحُوا مَوْرُوثِينَ لَمْ يَشْكُرُوا النِّعْمَةَ فَسُلِبُوا دُنْيَاهُمْ بِالْمَعْصِيَةِ إِيَّاكُمْ وَ كُفْرَ النِّعَمِ لَا تَحُلَّ [تَحِلَّ بِكُمُ النِّقَمُ) فقير گويد حاصل اين مقام را حكيم خاقانى به شعر درآورده آنجا كه فرموده
هان اى دل عبرت بين از ديده نظر كن هان ايوان مداين را آيينه عبرت دان
پرويز كه بنهادى بر خوان تره زرين زرين تره كو بر خوان رو كم تركوا برخوان
--Hasaninasab (بحث) ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۱ (+0330)
نکته
@Hasanejraei: سلام، روایتی که می‌گوید هنگام تولد پیامبر(ص) چهارده کنگره طاق کسری سقوط کرد ضعیف است و در مقاله به این ضعف سندی اشاره‌ای نشده و امری قطعی دانسته شده است. مضافا اینکه لحن و گزارش مقاله به گونه‌ای است که تفوق اسلام بر تمدن ایران را به گونه‌ای به رخ می‌کشد که اندکی حسایت‌زا است. Ma.rezapour (بحث) ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۲ (UTC)