بحث:سرقفلی

• سلام و ادب و خدا قوت...(برخی دیگر با عنوان این حق به‌نام «حق کسب و پیشه»، میان این دو تفاوت قائلند.) به نظر می‌رسد کمی مبهم است.این حق یعنی همان سرقفلی حق کسب و پیشه است؟ اگر سرقفلی همان حق کسب و بیشه است پس چرا تفاوت قائلند؟ظاهراً منظور این است که حقی بنام حق کسب و بیشه است که غیر از حق سرقفلی است و این دو با هم تفاوت دارند.--Mahdi1382 (بحث) ‏۶ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۱۴ (+0330)
• (سرقفلی معمولا به مالک یا مستاجر قبلی پرداخت می‌شود؛ ولی حق کسب و پیشه به مستاجر فعلی)یعنی مالک به مستأجر فعلی می‌دهد؟--Mahdi1382 (بحث) ‏۶ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۲۱ (+0330)
• (سرقفلی را از اموال غیرمعنوی و غیرمادی دانسته‌اند؛ چرا که مالی دارای ارزش اقتصادی است که به حواس پنجگانه درک نمی‌شود و قوه فکر در ایجاد آن موثر نبوده است.)به نظر می‌رسد‌ مبهم است .درک نشدن به حواس پنجگانه یعنی چی؟ و موثر نبودن فکر در آن نیز؟ کسب شهرت چرا نتواند محسوس باشد و چرا نتواند قوه فکر درآن موثر نباشد؟--Mahdi1382 (بحث) ‏۶ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۳۵ (+0330)
• (انتقال قهری) شاید توضیح کوچکی بخواهد.الامر الیکم.--Mahdi1382 (بحث) ‏۶ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۱۹ (+0330)

نکاتی برای اصلاح مقاله

@Rezashams: با سلام و احترام نکاتی برای اصلاح مقاله عرض میشود:

• مشکل اصلی این مقاله این است که فهم آن بسیار سخت است. جملات و عبارتها بسیار تخصصی نوشته شده اند . این مشکل با مقایسه این مدخل با مطالب نوشته شده در برخی سایت ها کاملا روشن میشود. برای نمونه نگاه کنید به: https://kilid.com/mag/buy-and-rent-advice/legal-training-and-advice/1495/
• برای مفهوم شناسی سرقفلی به جملۀ «سرقفلی پولی است که مستأجر به مالک، در قبال بازکردن قفلِ ملک، یا مستأجر قبلی در قبال انصراف از ادعای اجاره می‌دهد.» بسنده شده است. فهم این جمله بسیار سخت است و برای مخاطب عام قابل فهم نیست. نیاز به توضیح روان و بیشتری دارد.
• اگر چه در برخی منابع سرقفلی به پول و وجه تعریف شده است، اما این تعریف صحیح نیست بلکه همانطور که در برخی منابع دیگر آمده، سرقفلی امتیاز و حق است که به شخص دیگر واگذار می‌شود. این معنا با دقت در جمله «من سرقفلی این مغازه را خریدم» فهمیده می‌شود.
• در بخشی که دیدگاه‌های فقهی بیان شده، ادبیات مقاله به گونه‌ای است که گویا در هر بخش تنها دیدگاه دو یا سه نفر بیان می‌شود. این رویکرد صحیح نیست، ما به دنبال دیدگاه یک یا دو نفر خاص نیستیم بلکه به دنبال جریان‌های فکری هستیم. مثلا باید گفته شود همه فقیهان شیعه یا مشهور ایشان یا بیشتر آنان یا .... چنین نظری دارند و یا گفته شود در میان فقهای شیعه دو یا سه دیدگاه وجود دارد و هکذا.
• گفته شده «برخی محققان حقی که تاجر یا صنعتگر یا مستأجر ملک در نتیجه جلب مشتری و فعالیت خود در محل کارش به دست آورده را نیز همان سرقفلی می‌نامند. برخی دیگر با عنوان این حق به‌نام «حق کسب و پیشه»، میان این دو تفاوت قائلند» هر دو جمله به صورت جداگانه به یک منبع مستند شده اند و روشن نیست که قائل این دو چه کسانی هستند.
• دیدگاه مرحوم حسین حلی کلا به درستی انتقال نیافته است. ایشان سرقفلی را در قالب دو نوع بررسی می کند 1. سرقفلی بین مستأجر اول و مستأجر دوم. 2. سرقفلی بین مستأجر و مالک. در مدخل حاضر، نوع اول بر حق پیشه تطبیق شده که درست نیست؛ زیرا چنان که در توضحیات شفاهی بیان گردید، سرقفلی (نه حق پیشه) بین دو مستأجر هم قابل تصویر است.
• در بخش دیگری از مقاله گفته شده است: «حسین حلی، ... دریافت سرقفلی توسط مالک در ابتدای اجاره را با توجه به رواج و شیوع این عمل در عرف بازار، به‌طور کلی جایز دانسته است » ظاهر این کلام این است که شیوع داشتن این عمل در عرف بازار، علت جواز این عمل است، در حالی که این سخن از نظر فقهی قابل تفوه نیست. ایشان در تبیین جواز این حکم فرموده اند: « أما لو أخذ زيادة على ما دفعه كأن يأخذ المستأجر القديم ثلاثمائة دينار من المستأجر الجديد فتجري في المائة دينار الإضافية جميع الوجوه المتقدمة في القسم الأول من السرقفلية من الهبة، أو الجعالة، أو الصلح. فراجع ص 122. و أما نفس المبلغ المدفوع لو أخذه من المستأجر الجديد فلا طريق لنا لتصحيح هذا الأخذ إلا على الحوالة »
• لینک کردن «کتاب بحوث فقهیه» باید به این صورت عمل شود: «[بحوث فقهیه (کتاب)|کتاب بحوث فقهیه]»
• منبع این جمله ذکر نشده است: « همچنین ناصر مکارم شیرازی معتقد است مالک حق گرفتن ...»

• در ویکی تنها مقالات مجلات و مقالات اینترنتی لینک میشوند، اما کتابها لینک نمیشوند.
• تیترها بخشی از مقاله نیستند از این رو جمله ابتدایی بخش را نمیتوان چنین آغاز کرد: « فقیهانی چون امام خمینی و محمدعلی علوی گرگانی این نحوه سرقفلی را اجازه داده‌اند »

• لینک «گذری بر مالکیت اموال غیرمادی غیرفکری » اشتباه است و صفحه دیگری باز میشود.

• مقالۀ « بررسی تطبیقی ماهیّت و حکم سرقفلی ...» به چکیده لینک شده ، در حالی که باید به خودمقاله لینک شود.

• نام برخی مقالاتی که در پانویس ها به آن استناد شده در فهرست منابع نیست.

--Alikhani (بحث) ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۳ (+0330)

پاسخ به ارزیاب محترم

-Alikhani (بحث)

با عرض سلام

یک نکته

اینکه شما در بدو امر نسبت به این بحث خالی الذهن هستید و در ادامه کار اشکال تعریفی میگیرید مسئله جالبیه که به نظرم لازم به دقت بیشتری از جانب شماست. خب مسلما کسی که بار اول هست میخواهد یک موضوعی را بخواند و برای اشنایی با ان موضوع قراره سایت ویکی شیعه رو انتخاب کنه و در اون نظر شیعه رو نسبت به اون موضوع هم بفهمه درخواست جدیدیه که شما دارید. نه قرار است تخصصی بنویسیم و نه کودک‌فهمانه این مقاله انعکاس آنچه در سایر مقالات امده با رویکرد شیعی است نه بیشتر و نه کمتر. درخواستهای اضافی زمان اضافی و هزینه اضافی میطلبد که در ساختار پروژه‌محوری نمیگنجد.

برای شما که ساعتی حساب میشود راحت و مقرون به صرفه است که ساعتها وقت بگذارید و در صفحه بحث ده ها صفحه مطلب بنویسید ولی برای پژوهشگر این مسئله دشوار است؛ خصوصا با احتساب مبلغ نزدیک به کف، که در نهایت توسط شخص شما برای ان پژوهشگر میشود.

آنگونه که بنده میفهمم که مقاله ای که در ارزیابی اولیه شما فاقد صلاحیت ارزیابی تیک میزنید یعنی آن مقاله صلاحیت ارزیابی و قیمت گذاری ندارد و خب این صحیح نیست! مسلما غلط است.

امیدوارم در این روش بازنگری کنید. بهتر است مقاله را با همان ساختار قیمت گذاری شود و پژوهشگر برای بهبودبخشی به مقاله و ارتقای به مبلغ بالاتر تشویق شود.

یقینا نوشتن همین سطور مفصل برای شما ساعت کاری است و برای بنده نوشتن و خواندنش ساعت باطلِ مالی!

اما اشکالات شما:

1.به نظرم مطالب این سایتی که ذکر کردید فقط برای شما ارزش دارد چون این مسئله برایتان تازگی دارد و دوست دارید بیشتر بدانید یا با اصل موضوع آشنا شوید. این لینکی که شما گذاشتید به نظرم حتی ارزش رفرنس دهی هم ندارد چه برسه ازش یاد بگیریم چگونه بنویسیم!! صرفا توضیحی برای حق کسب و پیشه است همین!! آیا این سرقفلی است؟ خیر.

تعریف سرقفلی تعریفی است که بیش از ده مصداق متفاوت دارد که هرکدام اگر بخواهیم توضیح دهیم ده تعریف میشود و ...

در هر صورت عبارت آغازین را سعی در روان سازی میکنم.

2. شما فرمودید جمله «من سرقفلی این مغازه را خریدم» دال بر حق بودن سرقفلی است نه وجه بودنش. نظرتان در مورد جمله «سرقفلی این مغازه پرداخت شده است» چیست؟ در هر صورت چه حق باشد و چه وجه و چه بگوییم مشترک لفظی است، نگارند تعاریف مختلف را دیده و تعریف گفته شده را پسندیده چرا که موافق با نظر در برخی مقالات و خصوصا متن قانون مصوب 1376ش است که مورد تایید حقوقدانان قرار گرفته: «‌ماده ۶ - هرگاه مالک، ملک تجاری خود را به اجاره واگذار نماید می‌تواند مبلغی را تحت عنوان سرقفلی از مستاجر دریافت نماید.»

3. فرمودید «باید گفته شود همه فقیهان شیعه یا مشهور ایشان یا بیشتر آنان» استقصاء نظر فقیهان در هر بخش نیازمند مئونه زیادی است که صرف اقتصادی برای من ندارد. مگر اینکه در ضمن کتاب یا مقاله ای استناد به نظر همه شده باشد. ثانیا این شیوه نامه را من تا به امروز نه دیده ام و نه تذکری نسبت به رعایتش شنیده ام! لطفا باذکر منبع به بنده نشان دهید.

4. فرمودید «گفته شده «برخی محققان حقی که تاجر یا صنعتگر یا مستأجر ملک در نتیجه جلب مشتری و فعالیت خود در محل کارش به دست آورده را نیز همان سرقفلی می‌نامند. برخی دیگر با عنوان این حق به‌نام «حق کسب و پیشه»، میان این دو تفاوت قائلند» هر دو جمله به صورت جداگانه به یک منبع مستند شده اند و روشن نیست که قائل این دو چه کسانی هستند.» هر جمله چند منبع دارد اگر قرار است اسم قائل بیاید چرا از کلمه برخی استفاده کنم؟؟؟ اصن این ایرادتان جز ایرادنیش‌غولی بودن مفهوم دیگری برایم نداشت!!

5. فرمودید «دیدگاه مرحوم حسین حلی کلا به درستی انتقال نیافته است. ایشان سرقفلی را در قالب دو نوع بررسی می کند 1. سرقفلی بین مستأجر اول و مستأجر دوم. 2. سرقفلی بین مستأجر و مالک. در مدخل حاضر، نوع اول بر حق پیشه تطبیق شده که درست نیست؛ زیرا چنان که در توضحیات شفاهی بیان گردید، سرقفلی (نه حق پیشه) بین دو مستأجر هم قابل تصویر است.»

این مسئله بطور دقیق بیان شده. مشکل اینجاست که همانطور که شفاهی عرض کردم بیش از ده نوعه سرقفلی قابل تصویر است و قرار نیست نظرات فقهی فقیهان در هر مدل در اینجا ارائه شود. به موارد بارر بسنده شده مقاله از لحاظ ساختاری درست است و نظر مرحوم حلی گرچه کامل و در تمام شقوق نیامده اما آنچه در مورد بحث آمده صحیح است.

6. فرمودید«در بخش دیگری از مقاله گفته شده است: «حسین حلی، ... دریافت سرقفلی توسط مالک در ابتدای اجاره را با توجه به رواج و شیوع این عمل در عرف بازار، به‌طور کلی جایز دانسته است » ظاهر این کلام این است که شیوع داشتن این عمل در عرف بازار، علت جواز این عمل است، در حالی که این سخن از نظر فقهی قابل تفوه نیست. ایشان در تبیین جواز این حکم فرموده اند: « أما لو أخذ زيادة على ما دفعه كأن يأخذ المستأجر القديم ثلاثمائة دينار من المستأجر الجديد فتجري في المائة دينار الإضافية جميع الوجوه المتقدمة في القسم الأول من السرقفلية من الهبة، أو الجعالة، أو الصلح. فراجع ص 122. و أما نفس المبلغ المدفوع لو أخذه من المستأجر الجديد فلا طريق لنا لتصحيح هذا الأخذ إلا على الحوالة »»

وا مصیبتاا

من کجا گفتم «شیوع داشتن این عمل در عرف بازار، علت جواز این عمل است»؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

اصلا لازم نیست علت جواز بیان بشه مگه داریم جواهر مینویسیم؟؟؟ در فرع بعدی به علل صلح و هبه و .. اشاره شده ک اونم زیادیه اصلا!!!!!!!!!!!

7. «لینک کردن «کتاب بحوث فقهیه» باید به این صورت عمل شود: «[بحوث فقهیه (کتاب)|کتاب بحوث فقهیه]»»

اینم من دراوردیه!!!!!!!!!!!! نمیشود یک مدخل رو به تغییر مسیرهاش پیوند زد؟؟؟؟

8. «در ویکی تنها مقالات مجلات و مقالات اینترنتی لینک میشوند، اما کتابها لینک نمیشوند.» اینو هم منبعشو بگید. بین نمیکنم و نمیشود فرسنگ ها فاصله است.

حالا کردیم؟ ایراد دارد؟؟ خیلی هم خوبه!

چند اشکال اخر شما مانند نبود منبع برای فغلان خط یا اشتباه در لینک گذاری که اصلا ربطی به محتوا و معطل کردن مقاله نداشت را میپذیرم!

همچنین برای سر شناسه و سر مقاله عبارت پردازی بهتری میکنم گرچه یافتن تعریفی که شامل تمام یا عمده نظرات باشد سخت است.

Rezashams (بحث) ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۵۴ (+0330)

@Rezashams: با سلام و احترام، معروض می‌دارد اینکه قرارداد شما پروژه‌ایست در اختیار بنده نیست. برای شفاف‌شدن نکات می‌توان گفت‌و‌گوی حضوری داشت.--Alikhani (بحث) ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۵۶ (+0330)

بله میدانم پروژه بودن ما دست شما نیست؛ اما وادار کردن به مواردی که بی‌خودی وقت ما را تلف میکند دست شماست. Rezashams (بحث) ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۳ (+0330)

سلام اینو ویرایش کردم . انصافا از مقالات سخت هست. و به مقالات هم رجوع میشه چیز قابلی در نمیاد. شما هم درصد سختی رو بالا بزنید حداقل این وقت گشتن ما جبران بشه. Rezashams (بحث) ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۶ (+0330)